Anohin’e göre, Altaylilarda Samanlar Ak Kam ve Kara Kam olmak üzere ikiye ayrilir.
Birinciler yalniz göge ve basta aydinlik dünyasinin hakimi Ülgen olmak üzere,
oradaki iyi ruhlar Samanlik ederler. Ikinciler ise yalniz yeraltinin korkunç
ruhunu temsil eden Erlik ile ona bagli ruhlar (kara töz) için tören yaparlar. Bu
iki tür Saman giysi bakimindan da birbirinden ayirt edilir. Genellikle ayinlerde,
mistik bir karakter tasiyan Kara Samanlarin tersine olarak, ak Samanlarin daha
gösterissiz ve sade giyindikleri göze çarpar. Kadinlar temiz sayilmadiklari için
yalniz kara Saman olabilir, ama gök ruhlari adina yapilan törenlere katilamazlar.
Trosçanskiy’e göre, Yakutlar Ak Samana ayi oyuna, Kara Samana ise abasi oyuna
derler. Ancak birincisi aslinda Samanlik yapmayip yalnizca kurban keser. Öte
yandan Pripuzov Yakutlarda Samanlar için böyle bir ayrim yapildigindan söz etmez.
Ona göre, Yakutlarda gerek yeraltindaki, gerekse yukari alemdeki ruhlari çagiran
Saman ayni kisidir.
Agapitov-Hangalov, Buryat Samanlarinin, iyi ya da kötü ruhlarin hizmetinde
bulunmalarina bakarak, ikiye ayrildiklarini belirtir. Ak Saman (sagani bö) iyi
tanrilara tapar, onlarin araciligiyla insanlara iyilik eder. Kara Saman (karain
bö) ise kötü ruhlara tapar, yalniz onlara kurban keserek insanlara türlü
kötülükler yapmaya çalisir. Onlarda Ak Samanlarin giysileri beyaz, Kara
Samanlarinki ise mavidir. Ak Saman ölünce cesedini yakip küllerini beyaz bir
kumas torbaya koyarlar. Kara Samanin cesedinin küllerini ise kara bir torbaya
koymak adettir. Harva, Buryatlarda kara Samanlarin bu kadar kötü bir söhrete
sahip olduklari hakkindaki yorumlari abartmali bulmakta ve hakli olarak onlarin,
yeraltindaki korkunç güçleri çesitli araçlarla yatistirip zararsiz duruma
getirmelerini, insanlar için hayirli bir is olarak degerlendirmektedir. Ayni
yazara göre, tersine olarak, Buryatlarda Samanizmi en eski sekli ile temsil
edenler, bu kara Samanlardir.
Anohin Altay erkek ve kadin Samanlarinin soykütükleri üzerinde dururken, ya
yalnizca Ak Kamlik ya da yalnizca Kara Kamlik yapan Samanlarin yaninda, bir çok
kamlarin hem gök, hem de yeralti ruhlari için, her iki Samanligi birden
yaptiklarini da yazar. Nitekim Sorlarda yalniz bu tür Samanlarin bulundugu
anlasilmaktadir. Genellikle Altaylilarda kara Samanlarin sayisi ak
Samanlarinkinden daha azdir.
