Güzel İzmir'imize geçmiş olsun!
Yaşamını yitiren vatandaşlarımıza Tanrı'dan rahmet, yaralılarımıza acil şifalar, geride kalanlara sabır ve başsağlığı diliyorum.
Türkiye'nin büyük bir bölümü yıkıcı deprem faylarıyla dolu. Yani yaygın deyimle Türkiye bir deprem ülkesidir. Bu gerçeği kabul edecek ve buna uygun önlemler alarak, depremle yaşamayı başaracağız. Aksi halde can ve mal kaybı vererek büyük bedeller ödemek zorunda kalacağız.
Deprem sonrası yapılan inceleme sonuçları göstermektedir ki can ve mal kaybına neden olan etmen deprem değil, çarpık yapılaşma ve depreme dair gerekli önlemleri almamaktır. Bunun en ağır faturasını Körfez ve Düzce depremlerinde ödedik.
Tabii deprem sonrası oluşan korku, karmaşa, panik ve belirsizliği yönetmek de, en az deprem önlemleri kadar, önemlidir.
Çok şükür devletimiz güçlüdür. Anında müdahale edebilme yetisine sahip kurumlarımız görevlerinin bilinciyle hareket ediyor. Milletimiz, insanlıktan çıkmayı din zanneden bir kaç münferit hastalıklı güruh istisna olmak kaydıyla, yaraları sarma hususunda dünyada bir eşi ve benzeri daha olmayan gurur ve güven veren bir dayanışmayla tek yürek olabiliyor.
Depremin büyüklüğü ve şiddetiyle ilgili resmi açıklamalardaki tutarsızlık hep oluyor. Bu depremde de aynı tutarsız açıklamalara tanık olduk. Kimi 6,8 dedi kimi 6,9 dedi yabancı merkezlerden 7.0 diyen bile oldu.
Hangisinin gerçek değer olduğunu bilmemiz olanaksız. Ancak 6.8 ila 6.9 arasında 10 kat yıkıcı ve 300 kat daha fazla enerji açığa çıkartan çok ama çok büyük fark var.
Depremin büyüklüğünü ifade eden rakamlar sayı olarak birer birer artıyor olsada depremin büyüklüğünde bir artış on kat büyüklüğe, 30 kat da daha fazla şiddete eşdeğerdir. Yani deprem değerlerini gösteren rakamlar, lineer (doğrusal, değişmesi bir doğru ile gösterilebilen) değil, logaritmik (üstel işlevlerin tersi olan bir matematiksel işlev. Yani 1,10,100,1000,10.000, 100.000.... vd.) büyüklüğü ifade etmektedir. Yani bir artış 1+1=2 değil %1000 artış demektir. Depremin şiddetindeyse 1 sayılık artış değeri 30 kat daha büyüktür. Yani 7 şiddetindeki bir deprem 6 şiddetindeki bir depremden 900 kat daha yıkıcı bir şiddete sahiptir.
Toparlar ve özetlersek 7 şiddetindeki bir deprem 6 şiddetindeki bir depremden 10 kat büyük ama 30 kat güçlüdür. Yani 30 kat daha fazla enerji salar. Bu bilgiler mühendislik ve ilgili alana ait uzmanlık bilgileridir.
Tabii depremin süresi de hesaplamalarda ayrı bir etmendir.
Son söz olarak yaşadığımız bu felaketten almamız gereken, ya da hatırlamamız gereken, dersleri çıkartıp yaşamımızı bu gerçeğe göre düzenleyerek hem can ve hem de mal kayıplarını en aza indirmeliyiz.
Bir atasözümüzde denildiği gibi "ya bu deveyi gideceğiz, ya da bu elden gideceğiz."
Gidecek yerimiz olmadığına göre, ne yapıp edip, bu deveyi güdeceğiz.
Kök Teñğri Türk'e Kut ve Utku Versin!
TTK.
