Su altında kalmak üzere suya dalma işidir.
Dalıcılığın Tarihçesi:
Bilinmeyenin çekiciliği, doğayı tanıma ve karşı koyma isteği, ekonomik, ticari ve askeri nedenler sonucu insanoğlu sualtını keşfetmek ihtiyacı hissetmiştir.
İnsanlar çok eski çağlardan beri değişik aparatlar kullanarak sualtında daha uzun süreler kalmayı denemiştir. M.Ö. 500 yıllarına ait resimlerde sualtında, hayvan derilerinden yapılmış tulumlar içindeki havayı soluyarak avlanan Eski Yunan dalgıçlar betimlenmiştir
Nefes tutularak yapılan dalışların kökeni tarih sayfaları içinde kaybolmuşsa da ilk insanların yiyecek temini için daldıkları bilim adamlarınca tespit edilmiştir. Ticari olarak inci ve sünger için dalışlar günümüzde de devam etmekte, Kore ve Japonya da AMA adı verilen kadın dalgıçlar halen çalışmaktadır.
Askeri amaçlı dalışlar ise M.Ö. 1194 – 1195 yıllarında Truva savaşları sırasında başlamış olup ilk faaliyetler ise düşman gemilerinin halatlarını kesmek yada gemilerin altında delikler açmaktan ibaretti. Romalılar zamanında ise dalgıçlara karşı gemiler halat yerine zincir kullanmaya başladılar.
17 ve 18. YY da seyyahlar; Amerika yerlilerinin 30 metrelere kadar dalabildiklerini sabahtan akşama kadar onlarca kez dalış yaptıklarını gözlemlemişlerdir.
Özellikle Amerika’daki kolonilerden Avrupa’ya değerli eşyalar taşıyan gemilerin, korsanların ilgi odağı haline gelip birçok geminin batırılmasıyla, bu batan gemilerdeki yüklerin çıkartılması ihtiyacı insanoğlunu daha derine inmek ve orada daha uzun süre kalabilmek için yeni icatlar yapmaya itmiştir. Dalış Çanları nın kullanılmaya başlanması bu yıllara dayanır.
Bir sonraki gelişme yüzey destekli sualtı soluma aparatlarıdır ki, Jules Verne’in Denizler Altında Yirmi Bin Fersah kitabı yayınlandığında bunlar 20 yıla yakın bir zamandır kullanılmaktaydı. Ancak dalışta en büyük devrim 1943′te Fransız kaşif Jacques-Yves Cousteau’nun geliştirdiği regülatör sayesinde olmuştur.
Cousteau’nun “su ciğeri” adını verdiği yüksek basınçlı bir tüp ve tek kademeli regülatörden oluşan aparat, insanın yüzeye hiçbir bağımlılık duymadan hayal bile edemeyeceği derinliklere inip uzun süreler kalabilmesine olanak sağlamıştır.
Dalış Türleri
- Serbest Dalış
- Tüplü Dalış
Serbest Dalış
Su altında nefes tutarak yapılan dalıştır.
Aletli Dalış
1. Yüzey Destekli Dalış
2. Tüplü Dalış ( SCUBA )
Yüzey Destekli Dalış
Tüplü dalış (SCUBA)
Yüksek basınçlı hava ile doldurulmuş tüpteki gazı soluyarak, yüzeye bağımlı olmaksızın yapılan aletli dalıştır.`Self Contained Underwater Breathing Apparatus` kelimelerinin baş harflerinden oluşmuştur.
Tüplü Dalış Donanımları
- Tüp: içine yüksek basınçlı kompresörler vasıtası ile filtre edilerek (soluduğumuz hava %21 oksijen %78 azot %1 asal gazlar) doldurulur, çelik ya da aluminyum’dan yapılır. ortalama scuba dalışlar için kullanılan tüpler 200 bar olarak tasarlanmışlardır bu tüpler dalış okulları veya özel kullanımlarda belli periotlarda basınç testlerine tabi tutularak üzerlerine soğuk damga ile test bilgileri işaretlenir.
- Regulator: (tüpteki yüksek basınçlı havayı su altında ortam basıncına düşürerek insanın rahat soluyabileceği seviyeye ayarlar),
- Manometre: (regülatörün yüksek basınç çıkışlarından birine bağlıdır ve tüp içinde kalan havanın basıncını gösterir)
- BCD veya BC : (Buoyancy Controlling Device veya Buoyancy Compensator -Denge Yeleği - dalıcının su içindeki yüzerliğini ayarlamakta kullanılır. Tüp içindeki havanın regülatör gelen bir hortuma bağli basma-boşaltma butonları vasıtasıyla dalıcı kendisi tarafından kulanılır),ayrıca dalış öncesi ve dalış sonrası su yüzeyinde efor sarfetmeden kalmasını sağlamalarındada kullanılır.
- Maske, palet, dalış elbisesi, derinlik ve zaman saati kullanılan diğer malzemelerdir.Maske mutlaka dalıcıya uygun olarak yüz yapısına uygun olmalıdır bu dalış öncesi basit bir testle anlaşılabilir. ıslak,yarı kuru ve kuru tip olarak yaygın olan üç tip elbise kullanılır, iklim ve su sıcaklığına göre elbise türleri dalıcılar tarafından tercih edilir.
SCUBA (Tüplü Dalış) dünyanın en olağanüstü keyiflerinden biridir. Ancak mutlaka özel bir eğitimden geçilerek yapılmalıdır. Eğitimsiz dalış çok tehlikeli olabilir. Dunyanin her yerinde ve Turkiye ile KKTC`de bu egitimleri yetkili kuruluslardan almak mumkundur.
Dalış sporunun türleri (amaca göre)
- Ticari Dalgıçlık
- Teknik/Bilimsel Dalgıçlık
- Rekreasyonel (Eğlence/Hobi Amaçlı) Dalgıçlık
Rekreasyonel dalışta eğitim seviyeleri
- Giriş Seviyesinde Dalgıç
- Erişkin Dalgıç
- Grup Lideri
- Yardımcı Eğitmen
- Eğitmen
- Eğitmen Eğitmeni
Rekreasyonel(Sportif) ve teknik dalgıç eğitim kuruluşları
- CMAS
- PADI
- SSI
- IDEA
- BSAC
- NAUI
- TDI
- IANTD
Bu sporla ilgilenenlerde görülebilecek sağlık problemleri
- Barodentalji,
- Sinüzit,
- Kulak zarı perforasyonu,
- Dekompresyon Hastalığı,
- Akciğer genleşme yaralanmaları,
- Oksijen zehirlenmesi
Üç tarafı denizlerle çevrili muhteşem gölleri ve ırmakları olan ülkemizde dalış sporu yeterince yaygın değildir. Gençler için ayrıca başlı başına bir iş fırsatıdır .Geliri iyi olan bir iştir diyebiliriz.
Sağlık şartları uygunsuz olmayan isteyen herkezin yakınlarında bulunan dalış okullarından dalış eğitimi alması ,hatda 20 dakikalık bir eğitimle discovery adı verilen gezi dalışı yapması mümkündür.Dalabilmek için yüzme bilme şartı bile aranmaz .Scuba dalışı ve yüzme ayrı şeylerdir. Bu spora başlamak sanıldığı kadar maliyetli değildir.Ayrıca aldığınız ihtisas kurslarında ilerlediğinizde bunu ana meslek yada ek iş olarak yapabilmenizde mümkündür .
Eğitmini tamamlayıp teknik techizata sahip olmak isteyenler için ise kullanılan tüm teçhizatın biraz maliyet durumu var ama kurs almak ve hobi amaçlı gezi dalışı yapmak o kadar zor sanıldığı kadar pahalı değil.Sanırım ilk kurs olan tek yıldız dalış eğitimi ücretleri bir aylık sigara paranız kadar ya var yok . Ben iki yıldız balık adam sertifikasına sahibim yani amatörüm.Eğitime müteakip gerekli teçhizatı almıştım .Bir müddettir uzak kaldım ama dalış ve uçuşdaki zevk hiç bir sporda yok dalışı tavsiye ederim .
