Türkler Belğrad’ı fetih etmişlerdi.Buranın fethiyle Macaristan’da ki pek çok kale kendiliğinden düşmüş ve Türk hakimiyetini tanımıştı.Bu andan sonra Türklerin durması imkansız gibiydi.Fransız kralı François’i Almanya ve İspanya İmparatoru esir almıştı.François, Kanuni Sultan Süleyman Han’dan yardım istemiş ve Süleyman Han müspet bir icraat yapacağına dair söz vermişti.Yardım için Macaristan’ın alınması gereği, Belğrad’ın alınması ile açılan Avrupa yolu, hem de Macar Kıralı 2. Layoş’un Macar halkına zulmü bu seferin başlıca etkeni olmuştur.Hatta parasını alamayan bazı Macar askerler Bali Beğ komutasında Türkler safında savaşa tutuşmuştur.
1526 yılının ortalarına doğru Türk Ordusu Macaristan içlerine ilerledi.Uylok,Petervarattin ve Osiyak gibi kaleler feth edildi.Yapımında Süleyman Han ve bazı büyük komutanlarında iştirak ettiği Drava nehri üzerine bir köprü yapılmış ve yine Süleyman Han’ın buyruğu ile köprü yıkılmıştır.Manası;
”Macaristan tamamen feth edilmeden geri dönülmeyecek”.
Bu uzun yürüyüş Türk ordusnun asırlar boyu uyguladığı hızlı yürüyüş taktiğinin bir ürünü olarak İstanbul’dan ,Mohaç meydanına (160 km) 2 buçuk ayda geldiler.Macar ordusunun kendi yurtlarında 40 günde Mohaç’a indiklerini düşünürsek bu muazzam bir iştir.
26 Ağustosta iki ordu Mohaç’ta karşılaştılar.Türk ordusu Bali beğ’in öncü kuvvetleri ardında 150 top ve Rumeli Askerleriyle Sadraazam İbrahim Paşa,Onun ardında Anadolu Sipahileri ve geri kalan toplarla Behram Paşa ve ardından padişahlar padişahı Kanuni Sultan Süleyman Han geliyordu.
Türk Ordusunun yekünü 100 bin asker ve 300 toptur.Macar ordusu 150 bin asker ve 1000 kadar toptan teşekküldü.
28 ağustosta Türkler harp meclisi kurmuşlar ve bütün gün görmüş komutanlar mecliste buluşmuşlardı.Uzun konuşmalardan sonra Bali Beğ’in harp taktiğinin uygulanması kararlaştırıldı.Buna göre;
Ordu batıdaki tepelerin arkasında hazırlanacak.Macarların fevkalade üstün zırhlı süvarilerine karşılık bir topçu hattı kurulacak.Düşmanın hücum etmesi beklenecek,düşman hücum edince de kıtalar hafifçe geriye kaydırılacaktı.Macarlar bütün kuvvetleriyle merkeze doğru yöneldiği vakit kanatlar , Macarların yanlarını yavaş yavaş kıskaca alacak ve sol kanatın açılması ile Macar ordusu tamamen kıskaç içine alınıp imha edilecekti..
Sol kanat Rumeli askerleriyle birlikte Sadraazam İbrahim Paşaya,Sağ kanat Anadolu sipahileriyle birlikte Behram Paşaya verilmiş,merkezi Kanuni Süleyman Han almıştı.
Macar ordusunun planı şöyleydi;Savaş Naziryart ve Külk..t köyleri arasındaki arazide vuku bulacaktı.Sol kanat Tuna’ya dayanacak, sağ kanat ise mümkün olduğu kadar uzatılacaktı.Birinci hat bütün gücüyle Türk ordusnun merkezine atılacak ve Türklerin birinci hattını ne pahasına olursa olsun püsk..tecekti.Bundan sonra; çekilecek Türk kuvvetlerini zırhlı süvariler takip ederek ezecek imha edecekti...
29 Ağustos 1526.
Mohaç ovasında , tarihin en şanlı destanlarından biri yazılmak üzere idi.Günlerden beri şiddetli yağan yağmur o gün bir fırtına halini almıştı.Macarlar , Türklerin bu havada saldırıya geçemeyeceğini düşünüyorlardı fakat , Bali Beğ komutasındaki keşif kolunun görülmesiyle Macarlarda hemen hazır durumuna geçtiler.
Sabah, askerler hazır duruma geçtikleri vakit Kanuni Süleyman Han, Osmanoğullarındaki babadan oğula bir miras gibi geçen hitap yeteneğiyle ,Türk askerlerini coşturan bir konuşma yaptılar ve tuğlar dikildi, zırhlar kuşanıldı,kılıçlar , oklar tekrar gözden geçirildi.
Saatler geçmiş, ne Macarlardan ne de Türklerden hiçbir kıpırdanma yoktu.Türkler taktik üzere Macarların saldırmasını bekliyordu.
İkindi vaktine doğru yağız düşman Macarların, Zırhlı süvarileri hücuma geçti.Türk ordusunun birince hattına yıldırım gibi daldırlar.Bu andan itibaren taktik titizlikle yürürlüğe konuldu.İbrahim Paşa (Sol kanat) sağa ve sola genişleyip, geri çekildi.Bunu zafer sanan 2. Layoş, ikinci hattını da hücuma geçirdi.Bu arada Türk sağ kanadı da genişlemiş , Hüsrev beğ ve Bali beğ akıncı birlikleriyle yavaş yavaş çember oluşturmaya başlamışlardı.
Bu nizamla geriye çekilen Türk ordusu, Macarların top mevzisine girmesi ile topları ateşlediler.Macarlar yaptığı yanlışı işte o zaman anladı ama mahvolmaktan da kurtulamadılar.Düşman kıskaç içine alınmıştı.
1 buçuk saat sonra Macarlar durumu anladılar.Bir çıkma haereketi yapmaya çalıştılarsa da bu tam bir bozgunla neticelendi ve bataklığa doğru sürüldüklerini gördüler.2 saat sonra 25 bin düşman askeri ve birçok ünlü Macar komutanı kılıçtan geçirldi.Bir 2 Layoş dahil pek çok askerde bataklıkta boğularak öldü.2 saat içinde Macar ordusu tamamen mahvedilmişti.
Türk askeri savaştan sonra 1 gün at üüstünden indirilmedi buna rağmen Mehterler Mohaç ovasını zafer marşlarıyla inletiyordu.Günün sonunda Attan inildi ve Sülayman Han zafer hediyesi olarak askerlere rütbelerine göre hediyeler dağıtıldı.
Bu savaştan sonra bütün Macaristan feth edildi ve buraya Vali olarak Yanoş Zapolyoya atandı..
Savaş esnasında cereyan eden bir olay ise Macarların zırhlı süvarilerinden 32 (veya 35) asker , Kanuni’yi öldürmeye and içmişti.Yiğitçe mücadeleleri sonucu 3 tanesi Kanuni Süleyman Han ile yüzyüze gelebildiler.Kanuni Süleyman Han bu üç Macarla tek başına döğüşüp üçünü de kılıcının hakkıyla öldürdü , kendileride pek çok yerinden yara aldı.
Saygılarımla..
TTK
