Gök Türk Yasaları

[TiginNoyan]

Çin kaynaklarında az da olsa birtakım Gök Türk yasaları (Törü) kayıtlıdır, elimdekiler şunlar:

- Ayaklanan kişi öldürülür.
- Adam öldüren kişi öldürülür (sanırım burada suçsuz yere adam öldürenlere değiniliyor).
- Bağlı at çalanlar öldürülür.
- Zînâ yapanlar parçalara ayrılır ve erkeğin cinsel organı kesilir.
- Adam yaralayanlar kadınla ya da kadınsız mal-mülkle karşılığını öder, ödenen miktar yaranın hafifliğine bağlıdır.
- Evli kadınlara zarar verenler bunu varlıklarıyla öderken, at çalanlar on katı cezâ ödemek zorunda kalırlar.
- Kadınları çapkınlık yapma yoluyla aldatanlar ağır biçimde mal-mülk ödemekle cezâlandırılır ve o kadınla evlenmek zorunda bırakılırlar.

Bildikleriniz varsa ekleyin.

[TÜRK-KAN]

 Cengiz Kağan Yasalarının biraz daha yalın hali gibi gözüküyor.

[ÇEPNİ_TÜRKÜ]

- Adam yaralayanlar kadınla ya da kadınsız mal-mülkle karşılığını öder, ödenen miktar yaranın hafifliğine bağlıdır.


Bu maddeyi anlayamadım. Kadına verilen değer düşük müydüki?

[topuz]

Hun - Türk yasalarıyla ilgili, sizlerle paylaşmak istediğim önemli bir konu var:
Cinayet gibi ağır suçların dışında kalan suçlarda, sadece suçu işleyenler değil, suçu işleyen kişinin boyu oyduğu gibi suçlu kabul edilirdi. Mesela suçunuzun cezası 10 at ödemekse, bu yükümlülük bütün boyun olurdu...
Bütün bunlar Türkler'in ne kadar ciddi bir toplumsal dayanışma içerisinde olduğunu göstermesi bakımından önemli bence.
Peki, neden bir kişinin suçunu, bütün bir boy sahiplenirdi?
Bu sorunun yanıtı, sanırım Türklerin günlük yaşamlarıyla ilgili. Türkler bir zincirin, ancak en zayıf halkası kadar kuvvetli olduğunu çok iyi bilirlerdi. Bu yüzden bir kişinin hatası, aslında bütün bir boyun ya da oymağın hatası olarak kabul edilir, boy üyeleri iyi ve kötü günde daima bütünlük hâlinde hareket ederlerdi...
Saygılarımla... Gök Tanrı Türk'ü korusun...

[TiginNoyan]

Bu nedenle Bozkır kavimlerinde suç oranı çok düşük olurdu.

[SelimPusat]

- Adam yaralayanlar kadınla ya da kadınsız mal-mülkle karşılığını öder, ödenen miktar yaranın hafifliğine bağlıdır.


Bu maddeyi anlayamadım. Kadına verilen değer düşük müydüki?

Ben de anlayamadım! Türklerde kadına verilen değeri hepimiz biliriz.
Bir yanlışlık olsa gerek. Mal yerine kadını ancak araplar kullanır!

[Üçoklu Börü Kam]

- Adam yaralayanlar kadınla ya da kadınsız mal-mülkle karşılığını öder, ödenen miktar yaranın hafifliğine bağlıdır.


Bu maddeyi anlayamadım. Kadına verilen değer düşük müydüki?

Burada ciddi bir çevirim hatası yapıldığı kesindir.
Zira Türk Tarihinin hiç bir döneminde kadın alınıp-satılan veya değişim vasıtası yaplan bir meta durumuna düşürülmemiştir.
Türk toplum hayatında kadın=erkektir ve başka hiç bir millette olmamasına karşın, Türklerin eski dini olan Gök Tanrı Dininde kadınların koruyucu ve kollayıcısı olan kadın Tanrı  Umay Ana vardır.

Hattızatında Göktürk yasaları Orhun Yazıtları içerisinde serpiştirilmiş olarak yer almaktadır.
Göktürk yasaları tarihi süreçte, bir takım ihtiyaçlar nedeniyle genişletilip ilaveler yapılarak sonraki Türk hanedanlıklarına geçmiş, her geçişle birlikte bir takım değişikliklere de uğramıştır.
Hukuki manada yasa sadece suç ve cezayı içermemektedir.
Yasa kavramı çok geniş bir manaya sahip olup, hayatın bütün boyutlarını kuşatan düzenlemelerin bütününe verilen addır.
Türklerin töre adını verdiği yapı, aynı zamanda değişmez Türk yasasıdır.
Cengiz Kağan yasaları; içerisinde hem töreyi ve hemde devletin o zamanki yönetiminin siyasi anlayış ve yönetim biçimini ihtiva etmektedir. Bir başka Türk devletinde uygulanan yasanın değişiklik göstermesi gayet normaldir. Zira yönetici ve iktidar anlayışlarında farklılıklar bulunmaktadır.

TTK.

[gurturk]

Sanırım şöyle olbilir'' yaraladığı kişinin eşine ,yaranın durumuna göre bir bedel öder,çünkü yaralanan kişinin iyileşene kadar geçimini sağlayamayacağı düşünülürse''.Üçoklu Börü andanın belirttiği gibi kadın bizde hele hele Orta Asyada erkekle eşdeğerdi.

[TiginNoyan]

Şu anda hazırladığım tezimde Gök Türk hukuk sistemi üzerinde de duracağım ve edindiğim bilgileri derledikten sonra burada sizlerle paylaşmayı sürdüreceğim.