Abdullah Cevdet.. Fikirlerinden ötürü hala Türk tarihçiler arasında tartışmalara neden olan Cevdet, dönemin metaryalist ve Darwinci düşünce adamlarında biri.
Kimileri ona ait olmadığını iddia etse de 'Türk ırkının ıslahı için Batı'dan damızlık erkek getirecekti' fikri hala çok tartışılıyor.
DAMIZLIK ERKEK GETİRECEKTİ
Aktüel Dergisi'nden Hasan Hüseyin Kemal'in haberine göre, Cumhuriyetin ilk yıllarında Türkleri ıslah etmek için damızlık erkek getirilmesi fikrini ortaya atan Abdullah Cevdet, bugün tarihçiler tarafından hala tartışılıyor.
Kimine göre Gustave Le Bon'un ırkların melezleşme fikrinden etkilendi kimine göre ise Abdullah Cevdet'te yapılmış siyasi bir komploydu.
Batıda ithal edilecek damızlık erkeklerle Türkleri düzeltmek isteyen Abdullah Cevdet hala bir muamma.
BİYOLOJİK METARYALİZM
1896'da doğan Abdullah Cevdet, Batıcılık akımının önde gelen isimlerinden biri. Askeri tıbbiyede okurken biyolojik materyalizme merak sarar. Alman materyalist Büchner'in 'Avamın ilmi dindir havasın dini ilimdir' görüşünü savunur. Devlet yönetimine hakim olacak ittihat ve terakkinin nüvesi olan İttihad-ı Osmani Cemiyeti'ni kurar. Abdülhamit aleyhinde ve özgürlük lehinde yazdığı yazılar yüzünden bir çok kez sürgün edilir. 1910'da İstanbul'a geri döner. Düşünce hayatının can damarı ise kurduğu İçtihad Basımevi'dir. Sıhıye Genel Müdürlüğü döneminde hayat kadınlarına vesika vermesiyle tartışmanın odağına oturur. Abdullah Cevdet bunun yanında İngiliz Muhipler Cemiyeti'nin kurulmasında rol almış, Kürt Teali Cemiyeti'nde çalışmıştır.
YALAN MI GERÇEK Mİ
Abdullah Cevdet'i tarih sahnesinde popüler hale getiren ise 'Türk ırkının ıslahı için Batı'dan damızlık erkek getirilmesi' fikrini savunduğu iddiadır. Bu iddia kimine göre dindar gazeteciler tarafından materyalist Abdullah Cevdet'in 1925 yılındaki vekillik girişimini engellemek maksadıyla ortaya atılmıştır. Kimine göre ise bu iddia hakikattir. Hatta dönemin hükümetine teklif dahi yaptığı ileri sürülür. Kimi Cevdet'in tarımda çalışmak üzere batıdan insan getirilmesi projesini hükümete sunduğu söylenir.
Damızlık erkek meselesine inananlar delil olarak, Cevdet'in arkadaşı Hilmi Ziya Ülken'i ve Samet Ağaoğlu'nun yazılarını gösterir. Cevdet'in ırkların melezleşme fikrini savunan Gustave Le Bon'un eserleri tercüme etmesi, hayranı olduğu Darwin'in Türkleri alt ırklardan kabul etmesi bunun açık delilidir.
Tüm bu tartışmaların odağındaki ismin torunu olan Ahmet Enünlü'nün yıllar sonra vücut şampiyonu olması kaderin bir cilvesi olarak yorumlanabilir.
