Bu yaz bir akrabam sayesinde 5.Uluslar Arası Türk Dünyası Sosyal Bilimler Kongresi'ne katılma şerefine erdim Kırgızistandaydı kongre.
Kırgız bir tarihçi Yavuz Sultan Selim zamanında Türk Birliğinin kuralabileceğini fakat Osmanlının Türk Birliğinden önce islam birliğine önem verdiğinden bahsetti.Osmanlı'da hiçbir zaman Türkçülük fikrine önem verilmediğine ancak bu fikir Ziya Gökalp ve Ömer Seyfettin sayesinde ortaya çıktığını söyledi.Yani Osmalı hiçbir zaman tam olarak Türkçülüğe ve Türklüğe önem vermemiş
Osmanlı'da Yavuz Sultan Selim döneminde Orta Asya'daki Türk Hanlıkları(Özbek Türklerinin kurduğu Buhara ve Hive Hanlıkları) ile ilişkiler kurulduğu doğrudur. Yavuz Sultan Selim İslamın Sünni mezhebinin tüm dünyaya hakim olmasını istiyordu. Bunun için önündeki engel İran'da Şii Safevi Devleti'ni kuran Şah İsmail(Şah İsmail ırken özbe öz Türktür) idi. Şah İsmail'de Şiiliği egemen kılmak amacındaydı. Bu yüzden batıda Osmanlılarla doğuda Özbek Hanlıkları ile savaşıyordu.
Yavuz Sultan Selim, Özbek Hanlıklarını mütefiki gibi görüyordu. Özbek Hanlıkları da; Halife olduğu ve Şah İsmail'e karşı savaştığı için onun egemenliğini kabul eden müttefikleriydi. Bunun için Osmanlı ve Özbek Hanlıklar karşılıklı diplomatik ilişkiler(İran'daki Safevilere karşı) tesis edilmiş, karşılıklı elçilikler gönderilmiştir. Osmanlı'dan ayrıca askeri yardım talebinde bulunan Özbek Hanlıklarına, Yavuz bir miktar asker, cephane yardımı ve çeşitli hediyeler yollamıştır.
Ancak yollanan askerler ve cephaneyi paylaşan Özbek Hanlıkları çıkar çatışmaları yüzünden Şah İsmail'e karşı değil, birbirlerine karşı savaşmaya başlamışlardır.
Olayın özeti budur. Lakin Türk Birliği kurulmasından ziyade, Şii'lere karşı birleşik Sünni İttifakı diye tanımlanabilecek bir olaydır. Yani Sünni Türkler, Şii Türkleri yok etmek için birleşme teşebbüsünde bulunmuşlardır. Bunun da ne Türkçülük, ne Türk Birliği ne de Turan ile uzaktan yakından alakası yoktur.
Saygılar,
TTK