ŞEHİTLERİN DUASI
Babanın beyni Çanakkale'de dağılmış, ağabeyin göğsü Sakarya'da delinmiştir.
Geride hasta bir ana, genç bir kız kardeş var... Hastalıklı ana, sefil Ömrünü sürükleyerek mektepteki kızın çıkmasını bekliyor... Kız çıkacak, hayatını kazanacak ve kendisine bakacak...
Kız mektepten çıkmak için çalışıyor. Ve kendisini düşüncelere kaptırdığı zaman tatlı ümitlere dalıyor. Ümit olmasa yaşanır mı?
O bütün hayatında ne görmüştür ki... İşte bir gece mektebinde okuyor. Kimsesiz ve yoksul dîye onu parasız okutuyorlar... Elbise de veriyorlar ve araşır a bunu kendisine hatırlatarak daha fazla çalışması icap ettiğini de söylüyorlar. Kız bundan sıkılıyor, fakat ne yapsın? Hayatında aynı ıstırabı sürüklemeğe mecbur değil mi?
Babasını hatırlayamıyor... Ağabeyini biraz biliyor.. Onlara karşı duyduğu nedir? Gündüzleri bunu anlayamıyor. Fakat güneş ortadan çekilip de gece oldu o zaman onları seviyor.
Rüyaları bile hep birbirine benziyor: Basen babası onu bağrına basıyor ve"kızım, kızım" diye inliyor... Bazen de ağabeyi onun saçlarını okşayarak "kardeşim, kardeşim" dîye hıçkırıyor... Bir öksüzün gönlü için "yuva" erişilmez bîr bahtiyarlık, uzak bir Kızıl Elmadır. Öksüz, ailesi olanlara şaşkınlıkla ve hasretle bakar... Bu da perşembe günleri evlerine dönenlere öyle bakıyor ve öyle sanıyor ki insanlar öksüzler ve öksüz olmayanlar olmak üzere ikiye ayrılmıştır... Kendisini o kadar yalnız duruyor ve o kadar haklardan mahrum biliyor ki, hayatını dolduran iki büyük hasretten bile bahsetmeğe utanıyor... Fakat gece olup yatağna girdi mi zaman kendisiyle baş başadır. Artık o zaman kendisine kimse karışamaz.... O zaman o iki ölüyü ve bir hayatta olanı istediği gibi düşünür. İsterse onlar için ağlar. Ve ıslak gözlerle uykuya dalar, ıslak gözlerle uyanır. Son defa rüyasında, sonsuz bir kırın ortasında, bîr mezarın başında babası, ağabeyi ve kendisi diz çökerek sessiz sessiz ağlamadılar mı?
Rüyalar bizim isteklerimizin garip şekilli şifreleridir. Fakat ah öksüzlük...
Bu ıstıraplı rüyalardan uyanmak bile ayrı bir ıstırap oluyor. Çünkü uyanınca görüyor ki, demin birlikte ağladığı, fakat yaşıyor sandığı ölü yoktur. 0, sahiden ölüdür. Gelmesi ihtimali olmayan bir varlık, yahut bir yokluk, uzakta kalmış bir hayaldir...
İmtihanlar bitiyor... Muallimler toplanıp talebeler hakkındaki son kararlarını veriyorlar. Kız, dönüyor. Çünkü hocalar öyle istiyor ve onlar bu isteklerinde biraz haklıdırlar da... Mektep müdürü hocalardan birine soruyor: "Zekâsı nasıldır?" Hoca cevap veriyor: "Ortadan biraz yukarıdır; fakat kavrayış kabiliyeti yok". Diğer bir hoca ilâve ediyor: "müspet kafadan da mahrum". Birisi itiraz ediyor: "fakat bu kızı döndürmemeliyiz; çünkü geçen yıl da döndü; yine döndürürsek mektepten çıkarmak lâzım". Fakat mektep müdürü vazifeşinastır. Sesi ağırlaşıyor: "memleket çalışmayanları daha fazla besleyemez". Deminki ses soruyor; "öyleyse bu kız nereye gidecek?", " annesinin yanına"...
Kovulacak kızın anası var. Fakat o artık ölüm döşeğinde... Kız, ara sıra mektebin kendisine verdiği parayı ilâç alsın diye anasına gönderiyor. Âra sıra da zengin arkadaşlarının notlarını para ile yazıyor ... Fırsat buldukça derslerine de çalışıyor... Fakat o dimağını tamamen derslerine verebilir mi ? Hayır... Çünkü onun içinde bir düğüm ve kafasında bir karanlık nokta var... Hayatı düşünüyor..." Ve ekseri zamanlarda da anasının sefil halini düşünüyor... O, bunun için kimseye kin beslemiyor. Çünkü kın beslemesini bilmiyor... O, başkalarının kendisine bîr şey borçlu olduklarını da bilmiyor... Kendisinin hürmete ve şefkate lâyık bir kız olduğundan hiç haberi yok... O yalnız kimseye belli etmeden anasına biraz para yolluyor.. Kimseye göstermeden bir iki arkadaşının notlarını yazmağa çalışıyor,. Fakat onun bir de büyük suçu var: o, ara sıra ileriki arkadaşını da düşünüyor... Bu, babası harp meydanında ölmüş orta boylu ve sessiz bir erkek olmalıdır...
Kız mektepte son gecesini yaşıyor. Ertesi gün ona iki yıl üst üste döndüğü için mektepten çıkması lâzım geldiği söylenecek. Fakat kızın bundan haberi yok.. O yatağında her zamanki gibi uyuyor... Bütün yatakhane uyuyor... Kırk tane genç kız uyuyor... Onların çoğu bahtiyarlık rüyaları görüyor. Onların içinde iyileri ve fenaları var.. Çalışkanları ve tembelleri var ... Fakat şimdi hepsi bir... Belki hepsi de rüya görüyor...
Kız o geçe güzel bir rüya görüyor . Bu öyle bir rüya ki onun hayatta olmasına ve bu kadar güzel olmasına hiç imkân yok... Güzel bir orman ... Elmas gibi bir çay akıyor... Aynı on beşi ışığını yer yüzüne serpmiş ... Kız ağır ağır yürüyor. Bu esnada ay gökten yavaş yavaş yaklaşıyor. Yüzünde ezelî gülümseyiş var... Yaklaşıyor, yaklaşıyor ve kızın yanına kadar geliyor. Ona söylüyor: "aziz ve sevgili kızım... Sen çok tecrübesiz ve çok bilgisizsin. Mektepte okuduğun şeylerin hiç bir işe yaramadığını hayatta göreceksin. Sana şimdiye kadar kimse hürmet göstermedi Halbuki sen hürmete lâyıksın. Sen şehit kızı ve şehit kardeşisin. Baban ve kardeşinin yaşatmak için öldükleri insanların sana büyük bir borcu vardır. Bunu düşündün mü ?" Genç kız başını kaldırıyor: "hayır sevgili ay dedeciğim düşünmedim" diyor, Ay dede tekrar söylüyor: "sakın hiç bîr şeye inanma kızım, diyor, insanlar vefasızdır. Hem bak sen güzel kızsın. Yarın senin güzelliğinden istifade etmek isteyeceklerdir. Sakın aldanma kızım! fakat benim sana asıl söylemek istediğim..." Ay sözünü bitiremiyor... Kız tekrar başını kaldırıyor ve ayın yaşlı gözlerini görüyor... "Sevgili ay dedeciğim niçin ağlıyorsun ve bana söylemek istediğin şeyi niçin söylemiyorsun?" diyor.
Ay dede ağlıyor ve ay dede hıçkırıyor... "Kızım, diyor, ben galiba sana onu söyleyemeyeceğim. Çünkü biliyorsun ki ben çok kocadım. Yüreğim yufkalaştı. Allaha ısmarladık sevgili ve aziz kıyım"... Ay, gözleri yaşlı, yavaş yavaş uzaklaşıyor... Tâ eski yerine kadar uzaklaşıyor... Fakat gözleri hâlâ. yaşlı. O zaman kız yanında babasını ve ağabeyini görüyor.
Onlar da ağlayarak onu bağırlarına basıyorlar... Baba ağlıyor... Ağabey ağlıyor... Sevgili ay dede, o da ağlıyor. Fakat ağlayan yalnız onlar değil. Rüya bitip de uyandığı zaman genç kız görüyor ki baba ile, ağabeyle ve sevgili ay dede ile beraber kendisi de ağlıyor kendisi de hıçkırıyor...
Kıza mektepten gitmesini söyledikleri zaman şaşırıyor. Bunun manasını pek İyi anlayamıyor. Daha doğrusu sersemliyor. Bununla beraber kendisini toparlıyor. Zaten ne eşyası var ki... Üstündekiler ve birkaç parça daha... mallarını bir gazete kâğıdına sarıyor. Üstünü de sicimle bağlamasını unutmuyor. Kitaplar ve defterler zaten mektep idaresinin... Onları mektebin kâtibine teslim ediyor. Hatta kara göğüslüğünün cebindeki ufak kurşun kalemini de ihmal etmiyor. Ve ilk defa bir şeyi reddediyor: mektep müdürünün verdiği parayı almıyor. Halbuki şu kötü dakikada kendisinin hiç parası yok...
İşte şimdi o sokakta yalnızdır. Havada bir serinlik, bir fırtınadan önceki sessizlik var...
Ne yapacak? Bunu: kendi de bilmiyor— Aklında hep o rüya var... Akıl danışmak için gece olmasını, ayın doğmasını bekliyor... Oturduğu taştan dalgın gözlerle ağaçlan ve evleri seyrediyor... Ve havada kanat sesleri işitiyorum sanıyor... Fakat bunlar kanat sesleri değil... Etrafımla dolaşan iki şehidin ruhlarıdır...
Gün batıyor... Sessizlik kuytulaşıyor. Bu sessizlikte dile gelmiş bir şey var.. Fakat onu anlayabilmeli. Havada bulutlar koşuyor... Ve kız yüzünde birkaç damla yağmurun serinliğini seziyor. Fakat bunlar yağmur değil... Etrafında dolaşan iki şehidin göz yaşlarıdır..
Gece çöküyor... Kız orada hâlâ bekliyor. Aç ve susuz bekliyor... Sonra birdenbire başını göğe kaldırarak ay dedeyi arıyor. Fakat o yok. Kız yavaşça "sen de vefasızmışsın ay dedeciğim" diyor ve gözlerinde iki damla yaş beliriyor...
Geceleyin sokakta bir takım insanlar peyda olur. Bunlar hep aynı şeyi ararlar. Giyinişleri, düşünüşleri ve yaşayışları arasında ne kadar ayrılık olursa olsun hepsinin isteği birdir. Ve... Kızın etrafında da bunlardan peyda olmağa başlıyor. Birincisi yalnız bir söz söyleyip geçiyor.. İkincisi kaba bîr şaka yapıyor.. Üçüncüsü kıza elini sürecek kadar ileri varıyor.. Dördüncüsü fena sözlerle hakaret ediyor...
Ve geçenler çoğalıyor... Kız hâlâ gökte ayı arıyor ve sicim gibi yağan yağmurun derisine kadar işlediğini duyuyor... Kız titriyor.. Soğuktan, korkudan ve açlıktan... Halbuki ona uzanan bir el yok...
Bu sefer karşısındaki bir sarhoştur. Ona: "güzel kız burada üşüyüp hastalanırsın. Benimle gelmez misin?" diyor. Ve kız tekrar rüyasını hatırlıyor...
Yağmur çoğalıyor... Rüzgâr serîn... Ve kız hâlâ açtır... Kafasında İki fikir çarpışıyor... Düşünüyor ki yaşamak kendi hakkıdır... Fakat....
Karşısındaki sarhoş gülüyor ve onu nazikâne çağırıyor.. Fakat nereye? titreyen bir vücut... Yanan bir baş ve ağlayan gözler. Fakat açlık ve yuvasızlık korkunç... Ay dede, niçin bir yol göstermiyorsun?"
Kız yavaş yavaş kalkıyor... Kararını vermiştir. Bu karar bütün fenalığına, çirkinliğine ve iğrençliğine rağmen yaşamak kararıdır. Çünkü hayat tatlı... Kendi koluna giren sarhoşa ürkek adımlarını uydurarak bilmediği karanlık bir sokağa doğru yürüyor.. Ve tam bu sırada korkunç bir sağanak... Korkunç gök gürültüleri ve yıldırımlar... Bu bir fırtına mı? Hayır!.. Bu, iki şehidin ve sayısız şehitlerin isyanıdır.. Şehitler ağlıyor... Biz yağmur sanıyoruz.. Şehitler hıçkırıyor... Rüzgâr diyoruz.. Şehitler haykırıyor... Fırtına zannediyoruz... Ve şehitlerin duasına da yıldırım adını veriyoruz...
Gece... Üstümüzde çarpan kanatla şehitlerin duasıdır. Onlar bir şey söylüyorlar. Fakat fânilerin kulağı onu işitmiyor.. Bak, rüzgâra kulak ver. "O bir şehit kızı, şehit kardeşiydi. Yarın da ötekiler gibi bir şehit karısı ve şehit .anası olacaktı" diye inliyor. Bak, harabedeki baykuşu dinle: "ey Türk Eli, bu yüzden senin alnın karadır" diye lanet savuruyor...
ATSIZ
