Cezayir Cumhurbaşkanı Osmanlı İmparatorluğu’nu oluşturan ülkeler arasında yeni bir yapı kurma önerisinde bulundu.
Cumhurbaşkanı Buteflika, Osmanlı İmparatorluğu’nu oluşturan ülkeler arasında İngiliz Milletler Topluluğu benzeri bir yapı kurma önerisinde bulundu.
Dışişleri Bakanı Abdullah Gül’ü ülkesinde ağırlayan Cezayir Cumhurbaşkanı Abdülaziz Buteflika, Osmanlı’nın Ortadoğu’ya hükmettiği barış ve huzur dolu dönemi hasretle aradıklarını belirterek ilginç mesajlar verdi. Osmanlı İmparatorluğu’nu oluşturan ülkeler arasında, İngiliz Milletler Topluluğu (The Commonwealth) benzeri bir yapının oluşturulması önerisinde bulunan Buteflika, “Osmanlı Devleti’nin bıraktığı boşluk doldurulamadı. Güçlü ve hoşgörülü Osmanlı düzenine her zamankinden çok ihtiyacımız var. Osmanlı düzeni yeniden ihya edilemez mi?” diye sordu. Cezayir Cumhurbaşkanı, “İngiltere, eski sömürgeleriyle Commonwealth’i kurdu, düzeni devam ettiriyor. Osmanlı bizi sömürmedi; niye biz Osmanlı düzenini devam ettirmeyelim?” ifadelerini kullandı. Cezayir lideri, Fransızlara karşı bağımsızlık hareketinde Atatürk’ü örnek aldıklarını vurguladı. Buteflika, önümüzdeki 5 yılda Cezayir’in yeniden imarı için 55 milyar dolar ayırdıklarını ve önceliği Türk şirketlerine vereceklerini belirtti.
Cezayir Cumhurbaşkanı Buteflika, “cumhurbaşkanı gibi” ağırladığı Gül ile 2 saat baş başa görüştü. Buteflika`nın Türk heyetine verdiği yemek de 2 buçuk saat sürdü. Bakan Gül`ün, “Bizlere inanılmaz heyecan yaşattılar. Keşke konuştuklarımız canlı yayınla herkese dinlettirilebilseydi.” sözleriyle içeriğinden duyduğu mutluluğu dile getirdiği görüşmede Buteflika, Türkiye ve Osmanlı İmparatorluğu konusundaki düşüncelerini ortaya koydu.
Edinilen bilgilere göre Türkiye`den, Cezayir`i “herhangi bir Arap ülkesi gibi değerlendirmemelerini” isteyen Buteflika, Türk heyetini de heyecanlandıran, “Osmanlı Commonwealth`ini kuralım” önerisinde bulundu. “Osmanlı`yı hiçbir zaman bizi sömüren bir ülke olarak görmedik. İspanya`ya karşı bizi siz kurtardınız. Cezayir`den gitmenizi de biz istemedik, siz gittiniz.” diyen Cumhurbaşkanı Buteflika, 1518-1830 yılları arasında Cezayir`de hüküm süren Osmanlı`ya özlemini dile getirdi. Buteflika, “Güçlü ve hoşgörülü Osmanlı anlayışını yeniden hakim kılalım.” ifadelerini kullandı. Cezayir Cumhurbaşkanı, Osmanlı`nın bıraktığı boşluğun doldurulamamasına örnek olarak Ortadoğu`da yaşananları gösterdi. Cumhurbaşkanı, “Ortadoğu`da çözümün anahtarı Türkiye`de. Türkiye isterse Ortadoğu`da düzen yeniden kurulur.” dedi. Buteflika, bu çerçevede Türkiye-Suriye arasındaki ilişkilerin gelişmesinden duyduğu memnuniyeti de dile getirdi.
BM, Kıbrıs ve İKÖ’de destek
Türkiye`ye verdiği önemi göstermek isteyen Buteflika, Gül`ü en üst düzeyde ağırladığı yemeğe, bir dönem Afrika Birliği Başkanlığı yapan Mali eski Cumhurbaşkanı ile UNESCO Başkanı Koiçiro Matsuura`yı davet etti. Osmanlı tarihini uzun uzun anlatan Buteflika, Türk heyetini işaret ederek, “Gitmedikleri yer yoktur.” dedi. Cezayir`in Türkiye`nin tarihi tecrübesine ihtiyacı olduğunu da anlatan Buteflika, Fransızlara karşı bağımsızlık hareketinde Türkiye`nin kurucusu M. Kemal Atatürk, İngilizlere karşı mücadele ederek bağımsız Pakistan`ı kuran M. Ali Cinnah ile Hindistan`da İngilizlere karşı mücadele eden Gandi`yi örnek aldıklarını söyledi.
Cezayir yönetimi, temaslarda AB üyeliği sürecinde Türkiye`nin “çevresindeki ülkelerle ilişkilerini azaltmaması” talebinde bulundu. Buteflika, “Sizin AB`deki mevcudiyetiniz, bizim mevcudiyetimiz sayılır.” sözleriyle Türkiye`nin AB üyelik sürecinden duyduğu memnuniyeti ortaya koydu. Buteflika, Gül`den, “NATO güvenlik kalkanının Cezayir`i de içine alması” konusunda destek istedi. Türkiye`nin buna olumlu baktığını aktaran Gül de Türkiye`nin BM Güvenlik Konseyi geçici üyeliği için destek istedi. “Sizin için lobi yapacağız” diyen Cezayir Cumhurbaşkanı, ülkesinin şu an Güvenlik Konseyi geçici üyesi olduğuna dikkat çekerek, Kıbrıs dahil Türkiye`nin haklarını koruyacaklarını söyledi. Bakan Gül, “Kıbrıs konusunda Güvenlik Konseyi üyesi olduğu dönemde bizim hukukumuzu Pakistan korurdu. Bunu şimdi sizden bekliyoruz.” dedi.
Commonwealth nedir?
İngilizcede commonwealth, kelime olarak “milletin çıkarı” veya “devlet, millet” anlamlarına geliyor. İngiltere`nin eski sömürgelerini birleştiren “The Commonwealth” örgütü, kahir ekseriyeti İngiltere`den bağımsız olan 53 ülkeyi sembolik de olsa birleştiriyor. İngiltere`nin “sembolik lideri” kraliçe, İngiliz Milletler Topluluğu`nun da sembolik lideri sayılıyor. Böylece İngiliz yönetimi, eski sömürgeleri üzerindeki etkisini bir ölçüde korumuş oluyor. “British Commonwealth” ve “Commonwealth of Nations” isimleriyle de anılan topluluğa, üye ülkeler “tamamen kendi rızalarıyla” katıldı. Commonwealth of Australia, yani Avustralya Commonwealth`i ise Avustralya ile ABD`yi oluşturan 4 eyaleti (Kentucky, Massachusetts, Pennsylvania, Virginia) içine alıyor
