b)Tarihleri:

 XIII.-XV. Asırlarda vukua gelen Kabartay yayılışına kadar, Karaçay ve Balkarlar, Kafkasya dağ silsilesinin şimal sath-ı mailinde, asetler ( osetler) ile Çerkesler arasında, geniş bir saha işgal ediyorlardı. Terek, Çerek, Baksan ve Malka vadileriyle Kuban ve Kuman’ ın yukarı ve orta mecralarında ve bu ırmaklara akan çaylar üzerinde yaşayan Karaçay ve Balkarlar büyük at, koyun ve sığır sürüleri için, cenuptaki Elbrus yayları ile şimaldeki düzüklükleri yaylak ve kışlak olarak kullanmakta idiler 10.

  XV. yüzyıldan XIX. ‘ u yüzyıla kadar Karaçaylılar, bu bölgede Çerkes Abaza, Svan ve diğer kabilelerle yaşamakla beraber zaman zaman da mücadele etmişlerdir 11.

  Kabartayların tazyiki altında ikiye ayrılan Karaçay ve Balkarların Balkar kolu Kafkasya dağlarının Dıh- Tav ve Koştan- Tav gibi, en yüksek zirvelerine doğru sıkıştırılıp sert ve kayalık dağ boğazlarında kapatıldıktan sonra, uzun müddet mukavemetlerinde devam eden Karaçayları da nihayet Kabartay hakimiyeti altında görüyoruz. Mamafih o tarihlerde Kırım yoluyla yayılmaya başlayan İslamiyet sayesinde, Kabartaylar ile Karaçay ve Balkarlar arasında bir tesanüt vücuda gelmiş ve Ruslar ile asırlarca devam eden kanlı savaşlar bunu siyasi bir vahdete çevirmiştir 12.

  XV.asrın son yarısında, Kırım’ ın Osmanlı himayesine geçmesi ile Çerkezistan üzerindeki hakimiyet hakkı da Osmanlılar intikal etmiş bulunuyordu. İslamiyetin temelli olarak yerleşmesi, bilhassa bu tarihten sonra Osmanlı hakimiyeti devrinde başlar. Resmen hiçbir muahedeye istinat etmeyen Osmanlı hakimiyeti zaten bu mıntıka ahalisinin İslamiyet sayesinde manen hilafet makamına bağlanmasıyla teessüs edebilmiştir. Bu devirde Rus istilasına karşı başlayan savaşlardan Karaçay ve Balkarlar Osmanlı devleti tarafında olarak faal bir rol oynamışlardır 13. Kabartay beylerinin temsil ettiği ve Rusya tarafına iltizam eden Baksan zümresine karşı Osmanlı ve Kırım tarafını tutan Kaşkatav zümresini bu Türkler teşkil etmekteydi. 1804’ te bütün Kafkasya dağlıları ile Ruslar arasında cereyan eden Çegem Meydan Muharebesinde, Karaçaylar ön safta çarpıştılar.Rusya ile nüfus bölgeleri arasında Kuban Irmağını hudut tayin eden 1812 anlaşmasından sonra Rus bölgesine isabet eden Karaçay üzerinde Rus tazyiki şiddetlendi. 1822’ de Rus tabiiyetinde oldukları ilan edilen Karaçaylar buna karşı isyan ettiler. Karaçaylar boyun eğdirmek için, Ruslar 1828’ de taarruza geçtiler. Kart- Curt, bir aylık muhasaradan sonra Elbruz’ un eteğinde Karaçay’ ın istinat noktası zaptetilmiş ise de, mücadele devam etmiştir 14.

  Rusların Kafkasya’ ya karşı taarruzları bölgede yaşayan halkları siyasi ve askeri bakımdan birleşmeye sevk etti. Şeyh Şamil, Dağıstanlı Çeçen, Çerkes, Oset, Karaçaylı ve diğer dağlı kabilelerinden müteşekkil ilk Kuzey Kafkasya Birleşik Devletini kurarak onlardan topladığı askerlerle tek bir yönetim altında Ruslara karşı koydu. Şeyh Şamil Ruslara esir düşünce mücadele başta Dağıstan da, daha sonra Adige ülkesinde son buldu 15. Şeyh Şamil’ in savaş yıllarında ve onun naipleri Süleyman Efendi ile Muhammed Emin zamanlarında, yani 1845 1860 yıllarında, Karaçay sahasında Ruslara karşı mukavemet devam etmekte idi. Balkarlar ise, Kabartayların  1825’te vuku bulan tesliminden 2 yıl sonra, 1827’de silahlarını bırakmak  zorunda kalmıştır 16.

  Rusların Kafkasya’ ya girmesi ile bölgede çok yoğun Rus isyanı başlatıldı. Haksızlıklara dayanamayan Karaçaylıların bir bölümü 1850- 1885 ve 1905 yıllarında mallarını- mülklerinin bırakarak, Osmanlı Türkiyesine göçtüler 17.

  Çarlık Rusya’ sının, Bolşeviklerce yıkılmasından sonra Kafkasya’ da tüm halklar Bolşevik vahşetine karşı ayaklandılar. 1918 yılı mayısında Kafkas halkları, birleşerek Kuzey Kafkasya Birleşik Cumhuriyetini ilan etti. Rusya’ da rejime hakim olan bolşevikler, 1920’ de Kuzey Kafkasya Birleşik Cumhuriyetini tehdit etmeye başladı. Ruslara karşı general Mirzakul Kırımşamhal ile Çerkes Generali Kılıç Geri Han mukavemet ettiler 18. Karaçay generali Kırımşamhal komutasındaki silahlı Karaçay birlikleri bolşevik ordusuna karşı beş yıllık bir silahlı mücadele verdiler. Karaçay’ ın direnişini kırmaya bolşevikler bu direnişin bütün Kafkasya’ ya yayılabileceğinden korkarak Karaçaylılara daha geniş özerklik vaadinde bulundular. Sonunda Karaçay milli idaresi Ruslarla anlaşmaya mecbur oldu. Ancak Kızıl ordu 1922 Şubatında en seçkin birliklerinden oluşan bir süvari ordusu ile ansızın Karaçay’ a saldırdı. Bu saldırıyı beklemeyen Karaçaylılar Rus işgaline uğradılar. 3 ay süren bu işgal sırasında Karaçay halkının bütün ileri gelenleri ve subayları kurşuna dizildi.

  Sovyet hükümeti bu sırada Karaçay- Malkar halkını ikiye bölerek her birisine sözde özerk  yönetimler verdi. Karaçaylılar Çerkeslerle aynı idare altında birleştirilerek 1922 yılında Karaçay- Çerkes Özer Otonom Bölgesi kuruldu. Malkarlar ise Karaçaylılardan ayrılarak Kabartay Çerkesleri ile aynı yönetim bölgesi altına aldılar ve Kabardin Balkar Özerk Cumhuriyetine Bağlandılar. Böylece bolşevikler Karaçay- Malkar halkını birbirlerinden koparıp Çerkeslerle birleştirerek, güçlerini bölmeyi ve daha kolay asimile edebilmeyi planlıyorlardı. Bolşevikler Karaçay- Malkar’ da sosyal tabakalaşma sonucunda oluşmuş bulunan sınıf mücadelesini körükleyerek halkı birbirine düşürme çalışmalarına girdiler ve Karaçay- Malkar halkının Sovyetleştirilmesi çabalarını hızlandırdılar 19.

  1926’ da ise SBKP Merkez Komitesi Karaçay- Çerkezleri Karaçay ve Çerkez diye iki otonom oblosta ayırdı.

  İkinci Dünya Savaşı’ nın sürdüğü yıllarda Karaçay bölgesinde bazı kıpırdanmalar oldu. 1942 yıında Kafkasya’ ya gelen Almanlarda önce Türkler bütün dağ ve geçitleri tutmuşlardı. Almanların bu bölgedeki halklara özgürlük vereceklerini vadetmeleri onlara karşı bir sempatinin doğmasına sebep olmuş, bu yüzden Karaçay yurdu 1942 Ağustosundan 1943 Ocak ayına kadar Almanların yönetiminden kalkmıştır. Fakat Almanların çekilmesiyle birlikte, Kızıl Ruslar tekrar bu Türk topraklarını işgal ettiler. 12 Ekim 1945’ te komünist Rus yöneticiler Karaçay Türklerinin topyekün sürgün edilmelerine karar verdiler. 2 Kasım 1943 günü bütün Karaçay kasabaları ve köyleri Rus askerleri tarafından kuşatıldı. Karaçay Türkleri diğer soydaşlarıyla beraber Sibirya’ ya ve K. Kazakistan’ a sürüldüler. Türklerin terk ettiği topraklara Rusları ve Gürcüleri yerleştirdiler 20.

 1957 yılında Sovyet lideri Nikita Krusçev, Karaçaylıların Kafkasya’ ya dönmelerine izin verdi. Fakat Karaçaylılar Özerk Cumhuriyetlerine kavuşamadı. Karaçay Türkleri kardeş halklardan olan Adiğe ve Abazalarla birleştirilerek oluşturulan Karaçay- Çerkes Cumhuriyetine bağlandı. Aynı tarihlerde Balkarlar da sürgünden dönerek Kaberdeylerle, Kabardey- Balkar Cumhuriyetini kurdular 21.

 1957 yılından 1989 yılına kadar Kafkas halkları, Sovyetler birliğinin tayin ettiği sınırlar içinde yaşadı. Sovyet İmparatorluğu çökmeye başlayınca her cumhuriyet kendi bağımsızlığını ilan etti. Birlikten önce Baltık Cumhuriyetleri ayrıldı. Daha sonra Slav ve Türk Cumhuriyetleri bağımsızlıklarına kavuştu. Rusya kendi içerisindeki Özerk Cumhuriyetlerle ‘Cumhuriyetler Birliği Sözleşmesi’ imzaladı ve Rusya Federasyonu haline geldi. Öte yandan R.F. , Ukrayna, Beyaz Rusya, Moldovya, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan ve Türkmenistan bağımsız cumhuriyetler olarak ‘Bağısız Devletler Topluluğu’ ‘nu  vücuda getirdi.

 Bütün bu gelişmeler Kafkas Cumhuriyetleri’ ni de etkiledi. Kafkaslar’ da Abhaz- Gürcü , İnguş- Oset, Oset- Gürcü, Avar- Lezgi, Lezgi- Azeri ve Ermeni- Azeri çatışmalarını alevlendirdi. Kafkasya’ daki bu gelişmeler Rusya Federasyonu’ nun bilgisi ve tahriki dahilinde cereyan etmekteydi 22.

 Sovyetler Birliğindeki bu gelişmeler üzerine 25- 26 Ağustos 1989’ da Kuzey Kafkasya’ daki halkların aydınları Gürcü- Abaza savaşını durdurmak için Kafkasya Asamblesini yaptılar. Bugün huzursuzluklar hem Karaçay- Çerkez Cumhuriyetini hem de Kabartay- Balkar Cumhuriyetine sıçramış durumdadır.

 Karaçay ve Balkarlar da kendi cumhuriyetlerini kurmak istiyorlar, Balkarlar, 1991 yılında ulusal kurultaylarını toplayarak cumhuriyetten ayrılma kararı aldılar.’Balkar Halkını Sovyeti’ adını verdikleri kuruluşu oluşturdular. Bu yeni yapılanma yüzyıllardır birlikte yaşayan kardeş halklar arasında huzursuzluklara neden oldu. Bunun üzerine Kabartaylar da Kabartay Milli Kongresini kurdular. 22 Aralık 1991’ de yapılan cumhurbaşkanlığı seçimlerine Balkar Türkleri katılmadılar. Böylece Kabartaylar’ dan kesin olarak ayrılmak istediklerini ortaya koymuş oldular 23.

 Başlangıçta, Kabardey ve Balkar halklarının ayrılarak kendi cumhuriyetlerini kurmaları, Kabardey- Balkar parlemantosu tarafından benimsenmiştir. Parlemanto Başkanı Karmoko Haçim, 6 Şubat 1992’ de yayınladığı kararname ile her iki halkın Kabardey- Balkar Anayasası, Rusya Federasyonu Anayasası ve Milletlerarası Hukuk ilkelerine uygun olarak ayrılıp kendi cumhuriyetlerini kurmalarını istemiş, ayrıca bu işi gerçekleştirecek bir komisyonun oluşturulduğunu belirterek ayrılma gerçekleştirilinceye kadar varolan anayasa ve yasaların yürürlükte kalacağını ilan etmişti 24.

 Parlemantonun bu kararından sonra Cumhuriyetin Maysk ve Arohladne radyolarında çoğunluk olarak  yaşayan Ruslar, yani S.S.C.B.’ nin hediyesi kardeşler de kendi kurultaylarını kurarak ‘Slavlar’ adı altında örgütlendiler. Cumhuriyet, Kabardey ve Balkar olarak ikiye bölündüğü taktirde kendilerinin de Stavropol eyaletine katılacaklarını açıkladılar.

 Bu gelişme yönetimi ve halkı korkutmuş, yönetim alelacele Kabarday- Balkar Cumhuriyeti’ nin Rusya Federasyonu bünyesi içerisinde kalmasını öngören federasyon sözleşmesini 31 Mart 1992’ de imzalamıştır 25.

 Karaçay Türkleri de, Karaçay Çerkez Cumhuriyeti’ nden ayrılmak için ‘ Camagat’ adlı bir örgüt kurdular. Camagat örgütü ve Karaçay halk temsilcileri meclisi Kasım 1990’ da Karaçay’ ın bağımsızlığını ilan etti. Karaçay- Nogay bilim adamlarının ‘ Karaçay- Nogay Bilimsel Araştırma Enstitüsü’ nü kurması ayrılma isteğine yeni bir şekil vermiştir 26.

 Karaçay ve Balkarların ayrılma teşebbüsleri analiz edildiği zaman ortaya çıkan tablo pek parlak görülmektedir. Çünkü Kabardey Balkar Cumhuriyeti’ nde 730000, Karaçay- Çerkez Cumhuriyeti’ nde ise 500000 insan yaşamaktadır. Her iki cumhuriyette Rus ve Ukraynalıların nüfusu 270000 ve 200000 olmak üzere toplam 470000’ i aşmaktadır. Gerek Karaçaylı gerek Adigelerin Cumhuriyet’ ten ayrılma teşebbüsleri sayıları az olan Çerkes ve Türk gruplarına zara verebilir. Kabardey- Balkar Cumhuriyeti’ nde görüldüğü üzere Ruslar diğer cumhuriyetlerde de ayrı devletçikler kurma teşebbüsün de bulunabilirler. Bu ayrılma ise, Kuzey Kafkasya Halkları Birliği’ nin sonu olabilir. O zaman ‘Kuzey Kafkasya Halkları Birliği’ nasıl sağlanır. Bunun yolu Kafkas dağlı halkaları konfederasyonuna hakkaniyet esas alınarak işlerlik kazandırılmasından geçmektedir.

 Kafkas Dağlı Halkları Konfederasyonu ise Rusya Federasyonu ile imza edilen Birlik Sözleşmesinin feshi için çalıştığı halde Kuzey Kafkasya’ daki Cumhuriyet yöneticileri aldıkları yanlış kararlarla bölge halkının sıkıntılı anlar yaşamasına neden oldular.

 Kafkas Halkları Konfederasyonu Başkanı Şenibe Musa’ nın 14 Ağustos 1992’ de Gürcistan’ ın Abhazya’ ya saldırmasını kınamak için ‘Tüm Kafkasya’ daki Gürcüler Savaş Esiridir.’ Yönündeki açıklaması Rusya Federasyonu savcılığı emriyle tutuklanmasına neden oldu. Şenibe Musa’ nın tutuklanması Kabardey- Balkar halkını tepkisine yol açtı. 27 Eylül 1992’ de Nalçık önemli olaylara sahne oldu. Fakat daha sonra Kabardey Ulusal Kongresi ve Adiğe Xase’ nin yoğun baskıları sonucu Şenibe Musa serbest bırakıldı 27.

 Çarlık Rusya’ sı sırasında başlayan, komünist rejim zamanında da devam eden çarpık iskan politikaları yüzünden eski Sovyetlerin her tarafı patlaya hazır bir barut fıçısı gibidir. Ruslar yeniden bu bölgede kanayan yaraları kaşıyarak huzursuzluk çıkarmak istemektedir. Onun oyunlarına alet olmak Kafkasya’ da yaşayan halkların dolayısıyla Türklerin aleyhine olacaktır. Bu yüzden bu bölgenin bütün halkları ortak düşman olan Rusya’ ya karşı çok akıllı bir politika takip etmek zorundadırlar. Başarılı olabilmeleri için birlikte hareket etmeleri şarttır  28.

 IV-KARAÇAY- BALKARLAR’ DA EKONOMİK YAPI

     Karaçay- Malkar halkının ekonomik yapısı büyük ölçüde hayvancılığa dayanmaktadır. Bunun yanı sıra, ekonomik yapıdaki payı önemli olmamakla birlikte ziraat, balcılık, el sanatları, avcılık, ormancılık gibi üretim biçimleri de halkın geçimini sağladığı ekonomik kaynaklardır. Bunun yanında kurşun, gümüş, bakır, çinko, kömür gibi madenleri işlettikleri bilinmektedir40.

a) Hayvancılık:

    1- Sovyet Döneminde Hayvancılık:

 Özel mülkiyete son verilip, özel hayvan sürülerinin devlet malı haline getirilerek ‘Kolhozlar’ da beslenmeye başlamasıyla birlikte Karaçay- Balkar’ da geleneksel hayvancılık sistemi büyük bir değişme sürecine girdi.

 1929-33 yılları arasında toprak ve mal sahibi zengin sınıfın mallarının elinden alınmasıyla Karaçay- Malkar’ da hayvancılık Sovyet sisteminin plan ve programına göre düzenlenmeye başladı. Fakat siyasi rejimler tabiat şartlarını ve hayvancılığın geleneksel metotlarını değiştiremeyeceği için bir süre sonra devletin ‘Kolhoz’ ve ‘Sovhoz’ adı verilen çiftliklerin de Karaçay- Malkarlıla’ ın eski ‘koş’ sistemine göre hayvancılık yapılmaya başlandı. Ancak özel mülkiyet olmadığı için artık birkaç aile birleşerek dağlarda ‘koş’ kuramıyor, hayvancılık devletin öngördüğü  plan ve programlara göre yürütülüyordu 41.

        2-Günümüzde Hayvancılık:

 1980’ li yılların sonlarında Sovyetler Birliği’ nde ortaya çıkan ‘glastnost’ ve ‘perestroyka’ politikalarının ekonomik ve sosyal hayatta meydana getirdiği olumlu değişmeler Karaçay- Malkar halkı üzerinde de etkisini göstermeye başladı. Sınırlı da olsa özel mülkiyete izin verilmeye başlanmasıyla halk yavaş yavaş hayvancılığa yönelme eğilimine girdi. 1990 yılında araştırmacıların gözlemlediği kadarıyla her ev bir- iki inek, birkaç koyun sahibi olmaya başladı 42.

b) Ziraat:

 Arazinin yüksekliği, kışın uzun sürmesi ve elverişli toprakların azlığı sebebiyle Karaçay- Malkar’ da ziraat gelişmemiştir.

 Ağaçların kesilip, taşların temizlenmesiyle açılan toprakların üstündeki verimli tabakayı alıp götürüyor, sonra devamlı gübre atılmadığı taktirde tarla verimsizleşiyordu.

 16. yüzyılda Karaçay- Malkarlar sadece arpa yetiştiriyorlardı. 1834 yılında Karaçay’ da Suaretyo’ ya (Gürcistan) giden yolun haritasını çıkaran Rus bilim adamı Şerbaçevo Karaçay’ da pirinç, darı, mısır ve tütün yetiştirildiğini bildirmektedir.

 Rus gezginlerin bildirdiklerine göre 1848 yılında Karaçaylılar yulaf, arpa, darı, mısır ve pirinç yetiştirmekteydiler 43.

 Karaçay’ da 1860’ lı yıllardan itibaren meyve bahçeliğinin başladığı bilinmektedir. 1880’ li yıllardan itibaren ise Karaçay’ a demir pulluklar girmeye başladı. Ayrıca Karaçay’ da tarlalar verimsiz olduğu için gübrelemek gerekiyordu.

 Karaçay’ da tarlaların sulanması için kanallar açılmıştı. Kanallara su verilmesi işi kura çekilerek yapılırdı. Verimli çayırlara sahip Karaçaylılar ise biçtikleri otu satıyorlardı 44.

  XX. yüzyılın ilk yarılarında Karaçay’ da ziraat  büyük bir gerileme gösterdi. Bunun en önemli sebeplerinden birisi arazinin ziraata elverişsiz olması, tarımın güç şartlarda yapılması, diğer bir sebep de hayvancılığın önem kazanması halkın hayvancılığa yönelmesiydi. 1917’ den sonra Sovyet Hükümeti döneminde ise ziraat devlet politikasıyla yönlendirilmeye başladı 45.

c) Avcılık- Ticaret:

 Geçen yüzyıllarda Karaçay- Malkar halkının hayatında ve ekonomisinde avcılık da önemli bir yer tutardı. Buna Karaçay_ Malkar’ ın tabiat zenginliği ve coğrafi durumu imkan sağlıyordu.

 Dağ keçisi ve geyik eti dağlıların temel besiniydi. Bunların derisi ise giyim, çeşitli eşya ihtiyaçlarını karşılamada komşu halklarla alış-veriş yolunu açmada önemli olmuştur.

 Karaçaylı avcıların dağ kaçisi, ayı, kurt, domuz, tilki, tavşan, vaşak, geyik, karaca, sülün, keklik avladıkları, elde ettikleri kürk ve derileri sattıkları anlatılmaktadır 46. Malkarlı avcıların dağ keçisi, ayı, kurt , tilki, sülün, keklik avladıkları da bilinmektedir.

 1880’ li yıllardan itibaren yabancıların, av hayvanlarının derisine ve boynuzlarına aşırı talepte bulunması yüzünden bunların değeri arttı ve Karaçay’ da avcılıkla uğraşanların sayısı çoğaldı. Bunun sonucunda av hayvanlarının sayısı azalmaya başladı. Hatta sadece Karaçay dağlarında yaşayan Kafkas bizonunun nesli tükenmeye yüz tuttu. Bugün Kafkas Bizonu Karaçay’ ın Arhız bölgesinde koruma altına alınarak neslinin çoğaltılmasına çalışılmaktadır 47.

 Milli Türk geleneklerine bağlı olan Karaçay ve Balkarlar iyi binici ve savaşçıdıydılar. Kart- Curt, Uçkulan, Hurzuk önemli yerleşme yerleriydi. Bu merkezlerde dokumacılık, kürkçülük, deri eşya sanatı gelişmişti. Yünlü kumaşlarıyla önem kazana Karaçay kasabalarında dokumacılıkla 4000, kürk ve deri işleriyle 3200 kişi uğraşıyordu 48.

ç) Ekonomide Sovyet Dönemi:

 Sovyet yönetimi üretimin devlet eliyle yapılmasını sağlamak ve bunu merkezi olarak kontrol edebilmek için ‘Kolhoz’ adı verilen devlet çiftlikleri kurmaya başladı. Karaçay’ da ilk Kolhez 1928 yılında Tereze köyünde kuruldu.

 1929-30 yıllarında Karaçay’ da Kolhez sistemi yaygınlaştırıldı. Topraksız fakir halk Kolhezlerde çalışmaya başladı. Bu durum zengin sınıf arasında huzursuzluk yaratı, çünkü kendi topraklarında çalışacak adam bulamaz olmuşlardı 49.

 Sovyet yönetimi toprak sahibi zengin sınıfı ‘burjuvalık’ la suçlayarak 1929-30 yıllarında tasfiye yoluna gitti. Toprak ve mal sahiplerinin bütün mal varlıkları ellerinden alınarak Kolhozlara devredildi. Böylece Karaçay- Malkar’ da özel mülkiyete son verilerek komünist düzene geçildi.

 1943-1959 yıllarını Orta Asya’ da sürgünde geçiren Karaçaylılar 1960’ lı yıllardan itibaren Kafkasya’ ya dönmeye başladılar. Bu yıllardan sonra Karaçay’ da Kolhoz köylülerinin sayısında düşme görülmeye başladı. Bununla orantılı olarak işçi sayısı ise yükselme gösteriyordu 50.

 1939 yılında % 88.6 olan Kolhoz köylüleri yüzdesi 1970 yılında % 18’ e düşmesi ve 1939 yılında % 4.2 olan işçi yüzdesinin 1970 yılında % 66.3’ e çıkması Karaçay’ da Sovyet döneminin 1960’ lı yıllarından itibaren ekonominin tarım ve hayvancılıktan sanayileşmeye doğru yöneldiğini gösteriyor 51.

d) Günümüzde Ekonomik Durum:

 1980’ li yılların sonunda Sovyetler Birliği’ nde ortaya çıkan perestroyka ve glasnost politikaları Karaçay- Malkar halkına da özel mülkiyet ve kapalı aile ekonomisi alanlarında bazı serbestlikler ve yenilikler getirdi. Artık halk sınırlı da olsa ekonomik alanlarda bazı özel teşebbüslerde bulunabilmekte ürettiği malını pazarda satabilmektedir.

 Günümüzde Karaçay- Malkar halkı geleneksel üretim biçimleri olan hayvancılıktan elde ettikleri yan ürünleri satarak kazanç sağlamaktadır. Bu konuda kadınlar öncülük etmekte hammaddeyi el emekleriyle işleyip değerlendirmektedirler.

 Son yıllarda Karaçay- Malkar’ da kadınlar yün örgü işleriyle büyük bir kazanç sağlamışlardır. Koyunlardan elde edilen yünler el tezgahlarında iğrilip iplik haline getirilmekte ve kadınlar tarafından kaza, bere, eldiven, çorap, şal biçiminde örülmektedir 52.

 Böylece el örgüsü yün işlerini satan bir ailenin aylık geliri 2500- 3000 rubleyi bulmaktadır ki, bu para Sovyet Birliği standartlarında çok iyi bir gelirdir.

 Karaçay- Malkarlı kadınların bu kazançları Karaçay- Malkar halkında bir sermaye birikimine yol açmıştır. Son yıllarda özel mülkiyete ve özel iş teşebbüslerine izin verilmesiyle birlikte bu paralar başka iş kollarına sermaye olarak akmaya başlamıştır.

 Elinde sermaye biriken her aile oğullarına bir kamyon almaya çalışmaktadır. Son yıllarda Sovyetler Birliği’ nde ekonomik yapıdaki düzensizlik ve karaborsacılık sebebiyle aranan mallar bulunamamaktadır. Kamyon sahibi gençler ise Sovyetler Birliği’ nin değişik bölgelerine gidip, kendi bölgelerinde bulunmayan malları almakta ve bunları Karaçay- Malkar’ da satmaktadır. Bu sayede hem yeni bir geçim kaynağı yaratılmış hem de halk ihtiyacı olan malları elde eder olmuştur. Kamyon sahibi olamayan gençlerin yaptıkları bir başka iş koyun kırpma işidir. Bu işte çok usta olan Karaçay- Malkarlı gençler koyun kıpma mevsiminde Kafkasya’ nın ve Sovyetler Birliği’ nin değişik bölgelerine giderek devletin ya da özel şahısların sürülerinde koyun kıpmaktadırlar 53 .

Paylaşımın için teşekkürler abi.

Kuzey Kafkasya Çerkezler'in olduğu kadar Türkler'in de yurdudur.

Haklısın anda. Hiç karışmamakla çok övünen Çerkezler ve bilimum Kuzey Kafkas halkları aslında bölgede yaşayan ya da oradan geçmekte olan kavimlerle karışmışlardır.

Bir de Türkiye'de her Kuzey Kafkasyalı'ya Çerkez denmesi hoşuma gitmiyor.

TÜRK-KAN Anda,

Sağol varol paylaşımın için...Çok faydalı oldu bu geniş çalışman..Ellerin dert görmesin..