Atsız,fedakâkarlık ve feragat ruhuna sahip olmayı Türkçülüğün  temel prensibi olarak kabul ederdi.Hayatı boyunca da bu prensibe sadık  kalmıştır. Türkçülüğün her bakımdan en kıdemlisi ve önderiydi. Kendisinden daha  yaşlı Türkçüler ve hocaları da bu durumu kabul ve ifade ederlerdi.

Atsız’ı ilk defa 1954 yılı sonbaharında Süleymaniye Kütüphanesi’nde ziyaret  etmiş ve şahsen tanımıştım. Bu tarihten itibaren birkaç yıllık fâsılalar dışında  devamlı surette yakınında bulunmak bahtiyarlığına erenlerden biriyim.  İstanbul’dan uzakta bulunduğum yıllarda mektupla olan irtibatımız ölümünden 14  gün öncesine kadar devam etmiştir. Bana gönderdiği “Türk Tarihinde Meseleler”  kitabının baş tarafına “Şaman’a (belki de) son hatıra” diye yazmıştı. Son  mektuplarında sık sık öleceğinden bahsediyordu, ön saflarda bulunanların ülkü  yolundaki çalışmaları bir an önce devralmasını istiyordu.

Üniversite tahsilimizi İstanbul’da yapmıştık. Yakınında bulunan biz Türkçü  gençler grubu, fakültelerimizi bitirinceye kadar Atsız’ın bilgi, tecrübe ve  bilhassa ülkü yolundaki tavizsiz mücadelesinden çok dersler aldık. Atsız  hakkında yazacaklarımı bir makaleye sığdırmak imkânsızdır. Sadece bana yazdığı  mektupların Türkçülük ve Türk Dünyası ile ilgili kısımları bir kitap hacmini  aşar. Bundan dolayı, ben burada genç Türkçülerin bilmesi gereken bazı hususlardan kısaca bahsetmek istiyorum.

Atsız, her şeyden önce mensup olduğu Türk milletinin dilini, tarihini ve  kültürünü çok iyi bilen bir ilim adamıydı. Gerçi Türk üniversitelerinde bir  Türkoloji veya tarih kürsüsünün profesörü unvanını almak kendisine nasip  olmamıştı. Buna rağmen ilmî bakımdan şöhreti yurt sınırlarının dışına taşmıştır.  Türk ülküsü yolundaki yılmayan, taviz vermeyen kutlu mücadelesinde ise Atsız’ın  karakter yapısında bir kimseye ancak efsanelerde rastlanır. Bütün Türk  Dünyasının dâvası uğrunda ömür boyu çile çeken Atsız’ın kendisinden önceki önder  erden farklı önemli bir vasfı da Türkçülüğü fikir zemininden hereket sahasına  intikal ettirmesidir. Türkçülük, 3 Mayıs 1944 hâdisesi ile ilk defa fikirden  harekete dönüşmüştür.

Atsız, Türkçülüğü her türlü politikanın üstünde tutmuş, kendisine teklif edilen  siyasî makam ve mevkileri reddetmiştir. Demokrat Parti iktidarı zamanında,  1950-1960 yılları arasında Gümüşhane vilâyetinden milletvekili adaylığını da  kabul etmemiştir. (Atsız, baba tarafından Gümüşhane’nin Torul kazasının Midi köyündendir.) 1961 seçimlerinden sonra Prof. Dr. Ali Fuat Başgil’in Cumhurbaşkanlığına aday olmasını isteyenler vardı. Bu günlerde Ali Fuat Başgil,  Son Havadis gazetesinde “Seçim Konuşmalarım” başlığı altında bir makale  yayınlamıştı. Başgil, bu yazısında özetle Türkiye Türklerinin Anadolu’da İslâm  çemberi içinde birbirleriyle karışmış çeşitli kavimlerin bir halitası olduğunu  ve Orta Asya Türkleri ile hiçbir ilgilerinin bulunmadığını iddia ediyordu.  Atsız, Başgil’in bu iddialarına “Ordinaryüsün Fahiş Yanlışları, Ali FuatBaşgil’e  Cevap” başlıklı, 1961 yılında basılan 8 sayfalık bir broşürle ilmî bir cevap vermişti. Bu cevaptan bir süre sonra Atsız’la Bâbıâli Caddesinde yürüyorduk. Son  Havadis’i çıkaran Gökhan Evliyaoğlu ve Hami Tezkan’la karşılaştık. Evliyaoğlu ve  Tezkan, Atsız’a “Hocam bu yazıyı yazmasaydınız, cumhurbaşkanı olunca sizi  kontenjan senatörlüğüne tayin edecekti” sözleri üzerine Atsız, gülerek “Eyvah,  büyük bir fırsatı kaçırmışız” cevabını vermişti.

Atsız, fedakârlık ve feragat ruhuna sahip olmayı Türkçülüğün temel prensibi  olarak kabul ederdi. Hayatı boyunca da bu prensibe sadık kalmıştır. Türkçülüğün  her bakımdan en kıdemlisi ve önderiydi. Kendisinden daha yaşlı Türkçüler ve  hocaları da bu durumu kabul ve ifade ederlerdi. Yurt dışından da bir çok ilim, fikir ve siyaset adamı Türkçülük konusunda kendisinden bilgi almak için ziyaretine giderlerdi. “Dünyada Nasyonalizm” konusunda doktora çalışması yapan  Siyasal Bilgiler mezunu bir İtalyanın Turancılık konusunda Atsız’la görüşmesinde  ben de bulunmuştum. Dünyadaki bütün milliyetçilik akımlarını inceleyen İtalyan  yalnız Turancılığı itici gücü kuvvetli, dinamik bir ideoloji olduğunu, diğer  milletlerin böyle bir ülkülerinin bulunmadığını, demokrasi, Avrupa Birliği gibi fikirlerin pasifist akımlar olduğunu söylemişti.

Atsız, Türk devletinin çeşitli makam ve mevkilerine yerleşmiş yadsoyluların Türk  düşmanlığı faaliyetlerine devam etmelerine tahammül edemez ve çok üzülürdü.  Atsız’ın bir takım politik çıkarlar uğruna veya imparatorluk artığı bazı  unsurları memnun etmek için Türk milliyetçiliğini yozlaştırmaya çalışanlara da  hiç müsamahası yoktu. “Müsamaha, şuurlu bir gaflettir. Şuurlu olduğu için de gafletten çok ihanete yakındır” derdi. “Bana göre milliyetçilik, İslâmî  milliyetçilik, milliyetçilik ve mukaddesatçılık, Türk-İslâm sentezi, çağdaş  milliyetçilik gibi tabirlerle Türk düşmanlığı yapanları da en ağır şekilde  tenkit ederdi. Devrin başbakanına yaranmak için bir yazısında “Turancılık  safsatası” tabirini kullanan bir dil profesörü ile “Turancılık vatan fikrini  reddettiği için bolşevikliktir” iddiasındaki bir edebiyat profesörüne, bu  görüşlerinde ısrar ederek yazı yazmaya devam ederlerse çok ağır cevaplar  vereceği haberini göndermişti. Turancılığın vatan fikrini reddettiğini ileri  süren bu edebiyat profesörü, Ziya Gökalp’ın

“Vatan ne Türkiye’dir Türklere, ne Türkistan
 Vatan büyük ve müebbet bir ülkedir: Turan.”

beytini ya yanlış anlamış veya hiç anlamamıştır. Atsız bunu yazan şahıs için  “Hollanda ile Felemenk’in ayrı ülkeler olduğunu iddia eden bir edebiyat  profesöründen ne beklenir” derdi.

Atsız, kendisinin ırkçılık yaparak millî bünyeyi parçaladığını iddia edenlere  “bunu söyleyenler bağırsaklarındaki solucanı vücutlarının bir parçası mı  sanıyorlar” cevabını vermişti. Türk düşmanlığı yapan yadsoyluların ve  komünistlerin affedilmesine şiddetle karşı idi. “Tövbekâr olmuş fahişelerin  namuslu ailelerin arasına sokulmaması gibi, tövbekâr olmuş komünistlerin de aramızda yeri yoktur” derdi.

Atsız’ın basılmış eserleri ve çeşitli dergilerde yayınlanmış makaleleri dışında  yazılıp tamamlanmış ve henüz yayınlanmamış, benim bildiğim üç eseri vardır.  Bunlar; Beşerî Şef, Kömen ve Türk Tarihidir. Atsız, Türk Tarihine çok emek  vermişti ve bu konuda çok iddialıydı. Türk Tarihinin vesikalara dayanan,  objektif, ilmî bir görüşle yazıldığını fakat ayrıca bu eserde Türkçülüğün propagandasının yapıldığını söylerdi. “Türkçülüğün kesin hükümlerini bu kitapta  bulacaksınız. Ben Türk ırkının binlerce yıl sonraki geleceğini düşünerek  yazıyorum. Bugün beni anlamayarak tenkit edenler bulunacaktır. Fakat gelecek  nesiller ırkımızın uğradığı ihanetleri öğrenerek bana hak verecek, ülküsünün  gereğini yerine getirerek ülkesine, milletine ve devletine sahip çıkacaktır.”
Atsız’ın, tavizsiz mücadele ahlâkını benimsemiş, inançlı, kültürlü, Türkçü bir  neslin yetişmesinde çok büyük tesiri olmuştur. Atsız, yetiştirdiği bu seçkin  Türkçü zümreye mensup olanların şahsen tanıdıkları ile görüşmek, diğerleriyle  mektuplaşmaktan çok memnun olurdu. Bunların dışında, eserleriyle hitap ettiği  geniş bir Türkçü kadro yetiştirmişti. Bu Türkçü nesil O’nun en büyük ümit, gurur  ve saadet kaynağı idi. İnandığı, güvendiği ve çok sevdiği bu Türkçülerin ülkü  bayrağını elden ele taşıyarak hedefe ulaştırması O’nun Tanrıdağ göklerinde  Kürşad’a kavuşan kutlu ruhunu şad edecektir. Yazımı Atsız’ın çok sevdiğim  şiirlerinden biri olan “Kader” başlıklısından aldığım iki beyitle bitirmek  istiyorum.

“Baş eğmedik edâniye ikbal ü câh için;
 Mâziye, ırka, sancağadır iftihârımız.”
“Hakanların dikilmeli Altay’da tuğları,
 Varsın cihanda olmayagörsün mezarımız.”

 Tanrı Türkü Korusun.
 
 Prof. Dr. İsmail Hakkı GÖKHUN

Azizim Şaman,

25 Şubat tarihli mektubunu zevkle okudum. Tarihî belge mahiyetinde güzel bir  mektup yazmışsın. İkimizin de hususiyetlerimize dair satırları dolayısıyla,  cevabını verdikten sonra bu mektubu da diğerleri gibi yok etmek gerekiyor ama  bilmem kıyabilecek miyim? Benim ölümüm yakındır (68′i doldurdum). Sen 40 yıl daha yaşarsın. 2013 yılında bu mektubun kazanacağı değeri düşün. İnsan buna  kolay kolay kıyabilir mi?

Ruh Adam için Adsız’ın mayıs sayısında Kayabek’in bir tenkidi çıkacak. Şifahen  romandan çok bahsolunuyor. Çok beğeniliyor. Çok da tenkid ediliyor. Senin gibi  bir veya iki gecede okuyup çok tesirinde kalanlar bile acı itirazlardan geri  kalmıyor. Netekim sen de mektubunda ‘Selim Pusat’ın âşık olması üzerinde çok duruldu ve bu yönden suçlandırıldı’ diye yazıyorsun. Yani bu gençler Atsız gibi  bir Türkçü âşık olmamalıydı demek istiyorlar. Fakat sen bunların kim olduğunu  bildirmiyorsun. Zannederim Halûk ve arkadaşlarından Tansu Say da bana ‘Selim  Pusat’ın küçük bir kıza yenilmesini beğenmedim’ diyerek tenkidini yaptı. Bu  roman yaşanmış bir romandır. Hemen hemen bütün şahıslar gerçektir. Yalnız Şeref,  şerefi, Kubudak ihtirası temsil ediyor. Kubudak Moğolca ihtiras demektir. Türkçeye de geçmiştir.

Roman konusunda epey sorguya çekildiğimi sana yazmıştım. Sorgular devam ediyor.  Benden sır koparmaya çalışıyorlar. Bir hadde kadar sır veriyorum. Ondan sonra  sükût…

Sana Ötükenleri muntazaman gönderdiğim halde son üç sayıyı neden almadığını  anlamadım. Halûk kendisinin göndereceğini söyleyeli hayli oldu. Şu son mektubunu  alınca sana aralık, ocak, şubat sayılarını uçakla gönderdim. Alırsan bildir.  Mart, nisan, mayıs sayıları erken çıkacak. Şubat sayısında Nejdet’in fesatçılar  hakkında imzasız bir yazısı vardı. Mart sayısında da bir yazısı daha çıkacak.  Ben (……..’i) defterden sildim. Ona artık Türkçü denemez.

Anlattığın durumundan memnun oldum. Kimya ve Almancada ilerlemek az kazanç  değil. Çiçekler üstünde uçmak da aynı şey…
Fakat şu iç sıkıntın nerden geliyor? Yurt özleyişi mi? Bir de komünist ülkeleri  adamlarının Türkleri sevmesi bana garip geldi. Belki aldıkları direktif gereği  sana öyle söylüyorlardır.

Macar kızının sana söylediği… Türkler orada yerleşmiş tek tük Türkiye Türkleri  olabileceği gibi Macarlar arasında erimiş kalabalık Kumanların son fertleri de  olabilir. Macaristanda 19. yüzyılda Kumanca konuşan birkaç bin kişi olduğunu bir yerde okumuştum.
Türkiye siyaseten kritik günler yaşıyor. 13 Martta cumhurbaşkanı seçimi  yapılacak. Sunay’ın süresini iki yıl daha uzatmak teşebbüsleri boşa çıktı.  Genelkurmay Başkanı Faruk Gürler kontenjan senatörü oldu. Devlet başkanı olacağı  söyleniyor ama şu …………………..’nün de tekrar cumhurbaşkanı olma  ihtimalı mevcut. Kendisi de bu hususta imâlı sözler söyledi. Belki de Gürler  başbakan olarak ordunun isteklerini yerine getirmeye çalışacaktır. Yahut aksi  olacak, İnönü tekrar başbakanlığa gelecektir. Sen bu mektubu aldığın gün Türkiye’de mesele çözülmüş olacak. Sen de ona göre ya kafayı çeker, ya Fin  kızıyla gezmeye gidersin. Tatar kızlarının en akıllısını Buğra’ya al da onu  evirip çevirsin.

Türkçüler Derneği, yeni Dernekler Kanununa göre yeniden ayarlanacak. Başkanlığa  Yakuboğlu gelecek. Şimdiki başkan Muzaffer Soma’da görevli.

Kayabek 19 Nisanda hapse girecek. Bana henüz tebligat yok. Bu bakımdan çok  sıkılıyorum. Yazan ben, giren o olacak. Âdeta utanıyorum. Bakalım ne olacak?  Yeni eve daha yerleşemedim. Kalorifer yanmıyor. Elektrik bozuk. Ben de iki  haftadır bronşitim. Havalar şimdi şimdi ısınmaya başladı. Sen mayısta Almanya’ya gittiğin vakit şiddetli kış olacak. Selâmlar. Heil Türkei.
Tanrı Türk’ü Korusun.
 

Azizim Herr Schamann von Dorul (1),

Evvela mart-ı şerifini ve nevruz-ı şerifini tebrik eder, günlerin boy bakımından  geceyi geçmesi dolayısıyla tebriklerimi sunarım.
Musa Jusifzade’nin 22 Şubat’ta yazıp uçakla gönderdiği mektubu dün aldım.  Sonunda sana da selamları var. Orada Akdes Nimetle (2) konuşmuş. Ona bazı  haritalar falan vermiş. Akdes’ten hala bir haber alamadığı için ne oldu diye  soruyordu. Trafik kazasında öldüğünü şimdi yazdığım mektupta bildirdim. Ona  Türkiye’deki durum hakkında biraz bilgi verdim. Komünistlerin mutlaka idam  edileceğini söyledim. İdam edilmezlerse ben İzzet’le girdiği bahsi kaybedecek ve  ona Pepsikola ısmarlayacağım. Böyle bir şey olursa paranın yarısını senden  alırım. Haberin olsun da şimdiden ihtiyaten bir tarafa 40-50 kuruş ayır.

Bu mektupla birlikte sana Almanya’dan aldığım bir bildiriyi daha gönderiyorum.  Bunu da bir milliyetçi ve galiba MHP’li işçi yolladı. Sayfanın altında  kırmızıyla çizili yer bildiriyi hazırlayan solağın adresi imiş. Belki bu dahi  devlet parasıyla okuyan bir yılandır. Şu Maarif Vekili olan ……’in, Mayir Çıyan’ın (3) karısı hakkındaki demecini okumuşssundur: Bir gazetecinin  sorusuna verdiği cevapta “devlet bursuyla okuyor ama kötü bir hareketi  görülmedi” dedi. Birkaç gün sonra eylemlerin baş uzmanlarından olduğu  anlaşılarak geriye çağırıldı. Tabii gelmeyecek. Bursu kesilecekmiş. Rusya daha  çoğunu verir. …… denen herifin Avrupa gezisi de zaten Çıyan’ın karısı  içindi. Herif CHP’li değil mi? Mutlaka bir …… ve …… tarafı olacaktır.  Nihat Erim de bu hayvanları nereden buluyor bilmem. Sofuoğlunu oradan alması  bile herifin iç yüzünü göstermeye yeter de artar bile…

Kopraman’dan (4) bir kitap, bir de küçük kart aldım. Onun işinin tamamile  halledilmiş olması icab eder. Fakat “bazı yeni gelişmeler var” diyor. Yakında  mufassal mektup yazacağını bildiriyor. Bir de “Şaman vasıtasıyla ısmarladığım kitaplardan ilkini gönderdiğini” yazıyor. Ben meşhur tembellerden Haluk Çay (5) ile Ankara’dan 4 tane kitap ısmarlamıştım. Bir buçuk ay oldu. Haluk  türlü sebeplerle Ankara’ya gidemedi. En sonunda işi Dursun’a havale ettiğini  bildirdi. Yoksa Dursun (6) da sana mı havale etti? “Dursun’a kitapların  parasını verip vermediğini” sordum. Verdim dedi. Yahut onda benim param var  anlamında bir şey söyledi. Senden şu kitap işini de halletmeni rica ederim. Bilseydim, ben Ankara’ya gider, kitapları bizzat alırdım.

15 Mart’ta savunmamızı yaptık. Mahkeme 17 Mayıs’ta karar verecek (7). Selam ve sağlık, başarı dilekleriyle. Sabahat Yenge’ye hürmetler. Küçüklerin  gözlerinden öperim. Kaniye, oğlu falan hep hasta olduğu için ben tam dört başı  mamur bir haldeyim.
Tanrı Türk’ü Korusun.
22 Mart 1972
———————————
DİPNOTLAR:
 (1) Mektup İsmail Hakkı Gökhun’a yazılmıştır. Atız, Gökhun’un lakabı olan  “Şaman”ı Almancalaştırarak “Schamann” şeklinde yazmış. Gümüşhane’nin Torul  ilçesinden olduğu için de “von Dorul”u ilave etmiş.
 (2) Akdes Nimet Kurat: Tarihçi, Prof.Dr.
 (3) Mahir Çayan: 1970′lerin öncesinde ve sonrasında Türkiye’de Komünist  rejim kurmak için eylem yapan, “şehir ve kır gerillası” adı altında silahlı  faaliyet gösteren gençlerden biri. Kolluk kuvvetleriyle girdiği çatışmada  öldürülmüştür.
 (4) Kazım Yaşar Kopraman. Tarihçi. Gazi Üniversitesi’nde öğretim üyesi.
 (5) Haluk Çay. Tarihçi. Prof.Dr.
 (6) Dursun Yıldırım. Tarihçi. Prof.Dr.
 (7) Atsız’ın Ötüken’de yayımlanan yazısı üzerine hakkında açılan davanın  duruşmaları.