Toktamış Han Altınordu hanlarından. Babası Mangışlak Hakimi Tuli Hoca olup, annesi Künçek Hatundur. 1341'de doğdu. Babasının, Akordu Hanı Urus Han tarafından öldürülmesiyle 1375'te Timur Hanın yanına sığındı. Timur Handan iyi muamele ve yakın alaka gördü. Otrar ve Savran şehirleriyle, hakimiyet alametlerinden bayrak, asker, at ve davul verildi. Toktamış bu tarihten itibaren yaptığı seferlerle 1378'de Sığnak'ı 1379'da Timur Melik'i mağlup ederek Doğu Deşt-i Kıpçak'ı; 1380'de Kıyat Mama'yı yenerek Batı Deşt-i Kıpçak'ı zaptetti. Altınordu birliğini yeniden kurdu.
Rus knezlerinden Dimitri Donskoy'un merkezi Moskova'ya elçi göndererek itaat etmesini bildirdi. Dimitri'nin bu isteği reddetmesi üzerine ordusunun başında harekete geçen Toktamış Han, birkaç günlük bir muharebeden sonra Moskova'ya girdi. 24.000 Rus askeri öldürüldü ve pekçok ganimet ele geçirildi. Büyük oğlu Vasil'i rehin olarak Altınordu merkezine gönderen ve beş yıllık haracını ödeyen Dimitri yeniden antlaşmaya muvaffak oldu. Böylece Toktamış Han, Altınordu Devletini Rusya'da tekrar en büyük devlet haline getirdi.
Toktamış Han, Timur Han İran'dayken, Timurlulara ait Harezm'de adına para kestirdi. azerbaycan ve Kafkasya'yı almak için faaliyete geçti. 1384-1385 kışında Tebriz'i yağmalattı. Mısır Memlukleriyle iyi münasebetlerde bulundu. Toktamış Hanın bu faaliyetlerini Timur Han kendisine ihanet kabul etti. Toktamış Han, 14 Nisan 1395'te Terek Nehri boyunda Timurlulara yenildi. Altınordu başşehri Saray'dan Timur Han tarafından çıkarılınca kaçtı. Toktamış Han, Timur Han tarafından İtil boyundaki Ükok şehrine kadar takip edildiyse de yakalanmadı.
Timur Hanın azerbaycan'a çekilmesiyle, tekrar toparlanmaya çalıştı. Terek yenilgisinden sonra, Altınordu Hanı ilan edilen Temür Melik ve onun destekçisi Emir Edigü ile mücadele etmek zorunda kaldı. 1397'de yenilerek, Litvanya Prensi Vitovt'un mültecisi oldu. Litvanyalıların Temür Melik'le mücadelesine katıldıysa da tekrar yenildi. 1399'dan 1405 yılına kadar kaçak yaşadı. Emir Edigü'nün adamları tarafından daima arandı. Timur Handan özür dileyip, affedildiği de rivayet edilir. Toktamış Hanın Sibirya'da 1405'teki ölümü Emir Edigü'nün fedailerince gerçekleştirildiği kabul edilir.
Toktamış Han, Altınordu Hanedanının bilinen ilk çalışkan kuvvetli hükümdarıdır. Cesur olup, bitmek tükenmek bilmeyen bir azme sahipti. Toktamış Han, dünyanın en büyük hükümdarlarından Timur Han ve devrinde çok kudretli, zeki Emir Edigü ile mücadele etmesine rağmen, Altınordu Devletini Rusya'da en güçlü devlet haline getirdi. Rus knezliklerinin büyümesini, güçlenmesini engelledi.
