SOYKIRIM RESİMLERİ

Bu bölüme Türklüğe karşı yapılmış vahşetlerin resimleri eklenecektir.

Elinde Türklüğe karşı yapılmış soykırımlara ait resimler olan kandaşlarımızın, resimleri, bu bölüme eklemelerini dilerim.


AZİZ ŞEHİTLERİMİZİN MEKANI UÇMAK OLSUN...

TÜK IRKI SAĞOLSUN!!!

TTK

kızıl çin itleri , Masum Doğu Türkistanlı Soydaşlarımızı idam ederken


Doğu Türkistan'Da Nükleer Denemeler ve Sonuçları




Kızıl Çin, Kuzey Irak'ta Türkmenleri katleden soykırımcı kürtleri de desteklemekte ve Türkiye'nin harekat düzenlemesine karşı çıkmaktadır. Aşağıda talabani maymunu ve çin cumhurbaşkanı jintao adlı sarı sıçan !  İki Türk katili bir arada... talabani maymunu 1959'da Kerkük'teki Türkmen katliamında bizzat Türkmen öldüren militanlar arasında yer almıştır.

KARAÇAY-MALKAR / Yalta Antlaşması Kurbanları (28 Mayıs 1945 Drau Katliamı)

Ölüm Fermanları sözde “İnsan Hakları” Savunucuları tarafından imzalandı.

Rusların “Sıcak denizlere inme” siyasetlerine, ihtişamlı Kafkas Dağları gibi set çeken ve hürriyet aşkının bedelini nesillerden  esillere ödeyerek yaşamak zorunda kalan Kafkas halklarının birisi de Kuzey Kafkasya’da yaşayan kahraman Karaçay-Malkar Türkleri olmuştur.

İkinci Dünya Savaşında kanlı Stalin ve kızıl askerlerinin Kuzey Kafkasya’da yaşayan Karaçay ve Malkar Türklerine uyguladığı tehcirler ve soykırımları 1943 yılının Kasım ayı ile 1944 yılının Şubat ve Mart aylarında top yekûn bir gecede sürgün edilmeyle sınırlı kalmamıştır.

Alman Ordusunun Rusya’yı Kafkasya cephesinden işgali sırasında bazı Kafkasyalıları sabotaj ve casusluk konularında eğitmeleri ve Kuzey Kafkasya’ya sızma girişimleri karşısında Ruslar Kızıl Ordu cephesinde bulunan Karaçay - Malkar Türkü subayları "güvenilmeyecek düşman unsuru” sayarak, Ural bölgesindeki kömür ocaklarına sürmüştür. Rusların bu hareketi bir Karaçay Süvari Birliği’nin dağlara bağımsız olarak çıkmasını tetiklemiş ve Alman Ordusu için müttefik kazanmasına sebebiyet vermiştir. Almanların Kafkasya’ya yerleşmelerinden sonra halka din özgürlüklerini geri vermesi yıllarca baskıcı Rus rejiminin kurduğu nefrete karşılık Almanlara candan yakınlık gösterilmesine ve güvenilmesine sebep oldu.

İşgal Almanların umduğu gibi gerçekleşemedi ve 1942 yılının sonlarında Almanya tüm cephelerinde yenilgiyi kabul ederek, çekilmeye başladı. Bu çekilme sırasında 15 bin civarında Kafkasyalı da mülteci kafileleri halinde onlarla birlikte Avrupa’ya doğru yola çıktı. 22 ay süren yolculuk boyunca peşlerinden gelen Rus askerleriyle zaman zaman savaşarak ilerleyen Karaçay-Malkarlar, Kabardey ve diğer Çerkes kavimleri Alp Dağları’nın eteklerine ulaştılar.

İşte bu azap yolunun sona erdiği düşünülürken yeniden başladığı yeri ise Avusturya ve İtalya sınırında bulunan Oberdrauburg bölgesine bağlı Dellah kasabası ve Irschen köyü arasındaki büyük vadi yani Drau nehrinin boyuydu.

İngiliz Ordusu 8. Askeri Birlikler Komutanı Feldgeneral H.Aleksander’in emriyle mülteci göçü durduruldu ve mülteci Kafkasyalılar özgürlüklerinin Avrupa’da olduğunu düşündükleri son bölgeye kendi yaptıkları derme çatma baraka ve kulübelere yerleştiler.

Kampta çoğunluğu kadın ve çocuk olmak üzere 7500–8000 civarında mülteci vardı. Bunlarda, bazıları, yaşananlardan sonra Kızıl Ordudan ayrılmış ve daha sonra Ruslara karşı oluşturulan Kafkas ordusuna katılmış ailesiz Dağıstanlı 33 kavimdi.

O kavimlerden birisi yine Karaçay-Malkarlılar gibi Kıpçak olan Kumuk Türkleri’dir.           

Karaçay-Malkar ve diğer Kafkasyalı halkların başlarında lider ve komutanlık eden subaylar vardı. Sultan Kılıç Geriy İngiliz birliklerince kampın lider komutanı ilan edilmişti. Karaçay-Malkarlıların başında ise Kafkasya Ordusunda görev yapmış Dobay Toturkul adında bir subay vardı.

 Kampta zor şartlar altında yaşam mücadelesi veren ve olacaklardan habersiz ümitlerini   kaybetmemeye çalışan savaş eğitimi olmayan çoğu çocuk ve kadından ibaret masum

 Karaçay-Malkar, Kabardey, Dağıstanlı ve diğer halkların, Stalin’e iadesi ile ilgili pazarlıklar  yapılıyordu.           

 General Giray ve beraberindeki Kafkasyalı liderler, İngilizlere Türk ve Müslüman ülke olan  Türkiye’ye geçmelerine izin verilmesi veya Avrupa’da kalmalarının sağlanması konusunda  resmi talep ve başvurular yapmışlardı.           

 Bu arada İngiltere başbakanı Churchill, ABD Başkanı Rousweld ve SSCB Devlet Başkanı  Stalin Yalta Antlaşması üzerinde görüşmelerini sürdürmekteydi. Savaş sonrası sınır ve  yetkilerin paylaşımı içerikli bu uzun anlaşmayı Stalin bir şartla imzalamayı kabul etti. O da  “Rus topraklarından kaçıp Avrupa’ya iltica talep eden Rus mültecilerin iadesi” başlıklı  maddenin eklenmesiydi.

 Yalta Antlaşması’na Stalin’in istediği gibi bir madde eklenmiş ve soydaşlarının yaşadığı Müslüman, dost ve kardeş ülke olan Türkiye’ye gelebilmenin ümidiyle yaşayan binlerce Karaçay-Malkarlı, Kabadey, Adige, Osetler ile diğer Çerkes halklarının ölüm fermanları imzalanmıştı.

Londra’dan Churchill imzalı 28 Mayıs 1945 tarihinde kamp İngiliz Askeri Birliği’ne gelen “Yatla Antlaşması hükümlerine uyularak, Sovyetler Birliği’nden kaçan Rus mültecileri Sovyet otoriterlerine teslim edilecektir!..” emri, Kafkasyalı Müslümanların yüreklerine hançer gibi saplandı.

Mayıs ayının ortasında İngiliz 8.Birlik Komutanı Feldgeneral H. Aleksander’in emriyle 350 civarında kamp lider ve komutanı başta olmak üzere Kafkasyalıların tüm silah ve savunma gereçleri toplatıldı. Bu durum liderler için belirgin bir satılmışlık göstergesiydi.

İngiliz ve Amerikalılar kamp komutanı Sultan Giray’ın ileride kendilerine faydalı olabileceğini düşünerek kamp başkanı Giray’a şöyle bir teklif sundular:

“Her ne kadar Nazilerle işbirliği yaptınız ise de, eğer affedilmeniz için yalvarır ve demokrasilere sadakat yemini ederseniz, Sovyetler Birliği’ne teslim edilmeyecek ve serbest bırakılacaksınız”

Kutsal Kafkas onurunu önde tutan General Sultan Kılıç-Giray bu teklife hiddetlenerek:

“Benim adamlarım cesur askerlerdir. Hür bir Kafkasya için canlarını vermeye hazırdırlar. Benim ecdadım, şeref ve namus uğrunda Rus boyunduruğuna karşı savaşırken şehit oldular. Bu arkadaşlarım ise gece gündüz benimle aynı mefkûre için dövüştüler. Onların kanı benim kanımdır. Savaştığımız anlar o şerefi paylaştık. Şimdi de aynı akıbeti onlarla paylaşacağım. Milletime ihanet edip, onlar Sovyet NKVD’ sinin ölüm mangaları tarafından idam edilirken, ben burada bir korkak gibi yaşayamam. Bir gün gelecek, sizler de anlayacaksınız ki, Sovyetler sizin hakiki dostlarınız değillerdir. Belki o gün iş işten geçmiş olacak. Bu aldığınız kararlarla en az Sovyetler kadar sizler de suçlusunuz. Bolşevizm’e karşı muzaffer günlerde, adamlarımla hep bir arada idik. Şimdi onlar ölüme giderken, onları asla yalnız bırakamam. Başlarında yine ben Kızıl cellâtlara doğru yürüyeceğiz. Bu şerefi kimseye bağışlayamam” cevabını verdi.

Sultan Kılıç Giray ve her halktan liderlerin bulunduğu bir gurup Kafkasyalı komutan Sovyet otoritelerine teslim edildi. Aynı günlerde yargılanarak idam edildikleri haberi geldi.

Kampın etrafı tanklı askeri birlik tarafından kuşatılarak bir İngiliz subayı kamptakileri şu açıklamayı yaptı: “Kafkasyalılar! Liderleriniz Sovyet Otoritelerine teslim edildiler. Düzeni bozmayın. Etrafınızın nasıl kuşatıldığını görüyorsunuz. Kaçmaya kalkışanlar derhal vurulacaklar. Biz Sovyetler Birliği’yle artık müttefikiz. Siz yurdunuza dönmek mecburiyetindesiniz. Sizi göndermek de bizim görevimiz.” Kamp meydanında toplanan ihtiyar, kadın, erkek ve çocuklar toplu halde namaz ve dualar ederek sonlarını korku içinde beklemeye başladılar. İngiliz ordusunun ihanetini protesto etmek için kampın her yerine siyah bayraklar dikildi.

28 Mayıs 1945 günü sabah saat 10’dan itibaren 1 Haziran’a kadar 7000 den fazla insanın iadeleri sürdü. İngiliz Askeri Birlikleri’ne ait tanklar ve kamyonlar kampa yaban arıları gibi üşüştüler. Kuzey Kafkasyalı Müslüman ve Türk asıllı Kafkasyalıların bölgede güç kullanılarak iadeleri başladı. 

Drau nehri yanında yapılan iadeler sırasında mülteci Kafkasyalıların kanları ve çığlıkları Alpleri kapladı. Ruslar nehre atlayıp intihar edenler dışındakileri teslim aldıkları sınırdan 200 metre içeride kazdıkları çukurlarda katletmekteydiler.

Bazıları Ruslar tarafından öldürülmektense ailesiyle birlikte kendini Drau’nun azgın sularına bırakarak intihar etti. Alp dağlarına doğru kaçabilenlerin sayısı çok azdı ve ailesi olmayan Kafkasyalılardı.

O korkunç katliamın şahitlerinden Dellah kasabasının yerlisi çiftçi Martin Nagale: “… Hemen hemen tamamı kadın ve çocuklardı. Çok korkunçtu. Kadınlar teslim edilmemeleri için yalvarırlarken, her yeri gözyaşları ile yıkıyorlardı. Bu yalvarmaların boşuna olduğunu görenler ise bir biri ardına çocuklarıyla Drau’nun azgın sularına kendilerini bırakıyorlardı. ” şeklinde gördüklerini anlatırken, başka bir şahidi olan Mrs. Maria Tiffling “Bir ailenin bütün fertlerinin Drau’da yok oluşlarını hiç unutamam. Anne bir yavruyu sırtına bindirmiş diğer ikisinin de ellerinden tutuyordu. Üçüncüsü ve en küçük çocuk da babasının kollarındaydı. Hepsi de kendilerini Drau’nun hırçın sularına korkunç çığlıklarla attılar” diyerek bu korkunç katliamın belgesi olacak tanıklıklarını yaptılar.

Katliamın yapıldığı Drau’dan ailesiz bazı Kafkasyalılar kaçmayı başardılar. “Haram Tala” (Haram Topraklar) adlı romanında orada yaşananları kaleme alan Karaçay Türkü rahmetli Hamit Botaşev, Malkar Türklerinden Mustafa Aday Paşa, Malkarlı İbrahim ve Baksanlı Yusuf Baksan Efendioğlu’na ait, mülteci kampından yazılmış mektuplar, günlükler ve şiirlerde Drau katillerinin gerçek yüzleri apaçık ortaya koyulmaktadır.

“Drau” katliamının ortağı olan ve sözde “Ermeni soykırımı” senaryolarıyla Türk Milletini günümüzde hedef almış Avrupa ülkelerine karşı bir an önce kendi Karaçay-Malkar Türklerinin 1943 – 1957 Kafkasya sürgün ve soykırımı ile 28 Mayıs 1945 Drau soykırımını acilen tasarı olarak meclisten geçirerek, sorumlularına bunun hesabını sormalıdır.

 Bir gün Avusturya’nın Oberdrauburg bölgesine bağlı Irschen köyüne yolunuz düşerse, katledilen o zavallı Müslüman mültecilerin anısına Mayıs 1960 yılında Avrupa İslam Cemiyeti tarafından dikilen anıtı ziyaret ve dua ediniz. O mütevazı anıtta Almanca olarak: “Burada 1945 yılının 28 Mayısında 7000 Kuzey Kafkasyalı, kadınları ve çocuklarıyla Sovyet otoritelerine teslim edildiler ve İslamiyet’e olan sadakatleri ile Kafkasya’nın İstiklali idealine kurban gittiler” yazısını göreceksiniz.

Bu dikilen taş binlerce isimsiz Kuzey Kafkasyalı kurbanın dünyadaki 7000 kişilik tek mezar taşıdır.

 
Kaynak: Ufuk TUZMAN-Filolog, Araştırmacı

KARAÇAY-MALKAR / Karaçay-Malkar Türklerine Uygulanan İşkenceler ve Mülteci Kampları -II-

Komünist Rus zulmünden kaçabilen daha sonra mülteci kamplarında şahsiyetleri ve milli gururları ezilen insanların kurtuluş ve vatan olarak gördükleri Türkiye’ye geçebilen akraba ve arkadaşlarından olan Yusuf Baksan Efendioğlu’na yazılan mektuplar kampta yaşayanların çektiği dehşet verici ıstırapların boyutunu apaçık ortaya koymak olduğunu makalemizin ilkinde bahsetmiştik.

Genel olarak mektuplar incelendiğinde İtalya, Almanya, Avusturya, Romanya’da açılan SSCB’nin zulmünden Avrupa’ya oradan da “anavatanımız” dedikleri Türkiye’ye geçmek için sığınan Karaçay-Malkar Türklerinin kamplarının varlığı ortaya çıkmaktadır.

Şunu belirtmeliyiz ki kamplarda mektupları yazanların bir çoğunun 1936-1937 yıllarında senaryolarla tutuklanarak Stalin’in hapishanelerinden kaçan veya çıktıktan sonra Avrupa’ya geçmeyi başaranlardır.

Ayrıca 28 Mayıs 1945 yılında 22 aylık zorlu bir yolculuğun ardından en büyük katliamın yapıldığı İtalya ve Avusturya sınırındaki Drau nehrindeki İngiliz kampında bulunup ta SSCB gizli polisine (NKVD) teslim edilirken kaçan ailesiz şahıslarda yukarıda adı geçen kamplara sığınmışlardır.

Mülteci mektupları Karaçay-Malkar Türklerinin tutulduğu İtalya’da Reggio Emillio (ABD kampı), Yuanov Aliksandr, Bognoli Napoli (D-Blok tutsakları), Almanya’da Signal Depot ve Kranzegg Kreis kampları ve adını tespit edemediğimiz Romanya’da tek bir kamptan Malatya Tekel Sigara Fabrikasında çalışan Yusuf Baksan Efendioğlu’na yazılmıştır.

Mektupların genel karakteristik özelliklerine bakıldığında tüm tutsak Karaçay-Malkar Türklerinin NKVD’nın kendilerine ulaşmasından korktuklarını ve bu yüzden kendi adları yerine başka adlarla hayatlarını idame ettirdiklerini yazılan mektuplar açıkça göstermektedir.

Yazılan tüm mektuplar anavatan Türkiye özlemiyle vurgulanan paragrafları içermektedir. Ayrıca mektup sahipleri arasında Rus ordusunda önemli askeri eğitim ve yetenekleri alan şahıslarında olduğu ve bu konuda Türkiye askerine bilgi ve yetenekleriyle katılarak hizmet etmek isteyenlerinde olduğu görülmektedir.

Mektuplardaki en önemli ayrıntı ise kaçış sırasında veya kamptan nakil sırasında kimlerin nereye ve ne şekilde nakledildiği ayrıca bazı ihanetlerin yaşandığı ve NKVD askerlerinin bazı hilelerle kamplardan mülteci Türkleri “Türkiye’ye götüreceğiz” diye Yunan işbirlikçileri ve istihbaratıyla Sovyetlere teslim ettikleri ve birçoğunu kurşuna dizildiğinden de bahsediliyor.

Bu acı manzara ve hayatın içinde yıllarca süren açlık ve sefalet mektuplarda görülebilen en önemli noktalardan biri olarak fark edilebilir.

Kamplarda mektuplar başta Aşağı Çegem bölgesinden kaçan Mustafa Aday Paşa olarak imza kullanan Musa Efendioğlu’nun oğlu olan Ulubaşların İbrahim, Kerim Muhammet lakaplı Batayoğlu Aslan, Bayda Muhammed Bünyamin, Hamit Etezoğlu, İbrahim Musa, M.Korkapov ve bu şahısların mektupları içinde birkaç paragraf mesaj yazarak hemşerilerini arayan Alman ordusuna alınmış Kumuk Türk’ü bir subay ve Azerbaycanlı bir sığınmacının da olduğu dikkat çekiyor.

Mücadelelerinde özellikle Türkiye, Mısır, Arabistan için vize verilerek gitmelerine müsaade edilen bazı mülteci Karaçay-Malkarlıların Roma kamp üst komisyonunda görevli 1 Koban Çerkezi, 1 Ahıskalı ve 1 Azerbaycanlı tarafından hazırlanan göç evraklarında sahtekarlık yapılarak pasaportlarının adıyla başka kişilerin el altından gönderildiğinden de bahsedilmektedir.

Yine ilginç olan bir diğer husus ise kamplarda NKVD’nın operasyonlarında yer alan çok iyi Türkçe, Rusça ve İngilizce eğitimli bir ajanın “…bende Türkiye’ye gitmek istiyorum. Türk’üm. Yunanistan üzerinden çok pratik bir şekilde sizin gitmeniz için gerekli vize parasını sağlarsanız birkaç ay içerisinde sizi oraya götürürüm” diyerek aldığı paralarla mültecileri NKVD ajanlarına satan bir Yunan ajanından da bahsedilmektedir.

Bunları yaşayan Karaçay-Malkar halkının durumlarını anlatacak kimse kalmamıştır. Mustafa Aday Paşa (Ulubaşların İbrahim) 1947 yılının Ağustos ayında esaret ve tehdit altındaki kamptaki soydaşlarının artık tükenen onurlarının baskısı altında yardım istemek amacıyla Birleşmiş Milletler (BM) kamp temsilcisine çok detaylı ve analizlerinin yapıldığı sürgünlerle ilgili bir rapor sunar.

Diplomatik bir çıkış arayan Mülteci Karaçay-Malkarların bir kısmı Bükreş Türk Büyükelçisi Hamdullah Suphi Tanrıöverle temasa geçerek Türkiye’ye gitmek için hazırlık yaparken, Mustafa Aday Paşa’da dönemin cumhurbaşkanı İsmet İnönü’ye açık bir mektup hazırlamaktadır.

Türkiye’nin Bükreş’ten Büyükelçi Tanrıöver’i çekmesiyle Anavatan Türkiye hayallerinin bir kısmı yitirilir. Fakat Mustafa Aday Paşa açık mektubu 22.01.1948 tarihinde büyük bir kararlılıkla Cumhurbaşkanı İsmet İnönü’ye gönderir.

Hamit Etezoğlu ve İbrahim Musa’nın Türkiye’ye kabul edilerek Konya’ya yerleştikleri anlaşılmaktadır. Mustafa Aday Paşa’nın eldeki mektuplardan nerede ve ne şekilde kaldığı anlaşılmasa da askeri subaylık yapan bazı Karaçay-Malkarların Türk ordusuna katıldığı bilinmektedir.

Şunu da belirtelim ki bazı mülteciler 1948 yılında Türkiye’nin Konya Sarayönü’ne bağlı Başhüyük köyüne, Eskişehir’in Çifteler kasabasına bağlı Belpınar köyü ile Afyon’un Gökçeyayla ve Doğlat köylerine gelip yerleştikleri bilinmektedir.

ABD’nin 1948 yılı sonunda yayımladığı Kafkasya doğumlu vatansızlar statüsüyle 1.derece ABD vatandaşlık verileceği köy köy ilan edilmiş, Türkiye’yi vatan diyerek gelen Kafkasyalıların hangi mecburiyetle ABD’ye gitmek zorunda bırakıldıkları da meçhul kalmıştır.

Bu hususta aklımıza 1945 yılında imzalanan yatla anlaşmasıyla Stalin’e vererek katledilmesine veya vatansız kalmasına sebep oldukları Karaçay Malkar, Kumuk, Azeri Türkleri ve diğer Kafkasyalı Kabardey, Adige, Dağıstan halklarının geride kalan avuç kadar mevcudiyetlerini himayelerine alarak soykırım ortağı olmasından duyduğu rahatsızlığı gidermek ve sindirmek istemesi ihtimali gelmektedir.

Kaynak: Ufuk TUZMAN-Filolog, Araştırmacı

KAZAKİSTAN / Semey Ölüm Poligonu Kurbanları -II-

İnsanlık, tarihi boyunca yeryüzünde her zaman güç ve kontrolü elinde bulundurmanın mücadelesi içinde olmuştur. Türk milletinin tek başına asırlardır dünyayı ürküten gücü ve iktidarı her zaman karşısındaki rakiplerini daha güçlü olmaya sürüklemiştir. Bu mücadelenin 21. yüzyıldaki görünüşü ise kendini küresel ısınma ve tabi felaketler sürecine taşımıştır. Yani, dünyanın sonunu hazırlayan nükleer radioaktiv yüklerin yanlış ve kontrolsüz kullanılması günümüz felaketlerine bir davetiye çıkarmıştır.

Dünyanın farkında olduğu fakat Türkiye’de az bilinen SSCB tarafından Orta Asya’daki topraklarında Türklerin evlatları üzerinde denen nükleer denemelerden bahsedeceğiz. Yani Kazakistan Cumhuriyetinin Semey (Semipalatinskiy) Poligonunda denenen yüzlerce nükleer atom bombasının insanlar ve doğal çevre üzerindeki olumsuz etkilerinin yakın zaman tarihçesine ineceğiz.

Semey (Semipalatinskiy), Kazakistan Cumhuriyeti’nin kuzey doğusunda bulunan ve Orta Asya tarihinin önemli şahsiyetlerinin yetiştiği kahramanların ise harman olduğu bir bölgesiydi.

Dünyada kendine süper güç adı veren devletlerin nükleer poligonlarının en acımasızca kullanılanlarının hedefinde her zaman Türkler ve toprakları olmuştur. ABD’nin Nevada (Kızılderililerin ata toprakları), Çin’in Lob-Nor (Doğu Türkistan toprakları) ve SSCB’nin 40 yıl boyunca 468 atom bombasını denediği bugün Kazakistan Cumhuriyeti sınırları içerisinde 304000 km²’lik alanda 1,7 milyon insanı ve doğal çevreyi ölüme terk eden Semey nükleer deneme poligonu (SİYAP) (Orta Asya toprakları) bunlardan başlıcalarıdır.

SSCB ve ABD 20.yüzyılın başından itibaren silah sanayinde nükleer silah ve keşiflere yöneldi. Uluslararası silah teknolojisi casusluklarının en üst safhada yaşandığı bu yüzyılda Sovyetler Birliği’nin (SSCB) Devlet Güvenlik Komitesi Stalin’in imzasını taşıyan 28 Eylül 1942 tarih ve 2352 nolu kararıyla uranyum üzerinde çalışmasına başladı.

11 Şubat 1943 yılında ise nükleer teknolojisi ve atom enerjisinin geliştirilmesi için 2 nolu Atom Enerji Bilim Akademisi laboratuarını kurdu. Laboratuar dünyanın en zeki matematik, kimya ve fizik bilim adamlarıyla istihdam edildi. Kısa süre sonrada SSCB Atom Enerjisi Kurumu olarak resmi statüsünü aldı. Başkanlık görevini bugün Sovyet tarihinde yerini alan İ.V. Kurçatov getirildi. Bu dönemde Sovyet ajanlarının dünyadaki nükleer silah teknolojisi hakkındaki istihbaratı hızlandı.

1943–1945 yılları arasında Sovyet Haber Alma İstihbarat Teşkilatı (KGB) kurulan bu kurum için başta ABD olmak üzere birçok ülkedeki nükleer silah ve uranyum çalışmalarını 10000 sayfalık bir doküman olarak toplamıştı. SSCB tarafından denenen ilk atom bombaları bu bilgiler ışığında başarıya ulaştı.

1941–1945 yılları arasında SSCB büyük bir eğitim ağı kurarak ülke çapında seçilmiş kişilerin 3 yılda sadece atom ve nükleer bomba teknolojisinde eğitilmesi için bir sistemi başarıyla hayata geçirdi.

1946 yılında ABD’nin Hirosima ve Nagasaki’ye attığı atom bombaları tüm dünyanın ilk nükleer korkularının da başlangıcı oldu. Artık er meydanı savaşları havada, deniz de ve karada sona erdiği teknoloji ve nükleer denilen bir gücün devranı başlamış oldu. 1946 yılına kadar Almanya ve Çekoslovakya’dan zenginleştirilmiş uranyum alan SSCB kendi nükleer tesislerini kurma yolunda hızlı bir süreci başlattı.

Bu süreç ayrıca Orta Asya’da yaşayan halkların kaderindeki sona yaklaşılan bir süreci oluşturdu. 29.08.1948 yılında SSCB ilk atom bombasını başarıyla ve dünyadaki atom bombalarından çok daha güçlü olarak denedi.

Artık durdurulamaz nükleer silah yarışı başlamıştı. SSCB yeni nükleer deneme üstlerini kurmak üzere geniş bozkırlara sahip olan Kazakistan’ın Semey vilayeti topraklarını seçti. İnsanlar ve köyler üzerinde gizli kameralarla radyoaktif fırtına ve maddelerin etkilerini incelenmeye alındı. Halkın bilgisi ve haberi olmadan onları canlı denekler olarak kullandı. Kimi zaman denek şehirler kurarak patlamaların bu şehirdeki bina, köprü, tünel, metro ve tesisler üzerindeki etkilerini gözlemledi.

Dünyanın ve Kazakistan’ın bilgisi dışında SSCB devleti hiçbir kaideye bağlı kalmadan Semey nükleer poligonunda 40 yıl içerisinde toplam 468 nükleer deneme gerçekleştirdi. Bu rakamlar akıllara durgunluk veren bir sonun göstergesi oldu. Bugün resmi olarak 18500 km²’lik bir saha olarak poligon alanı gösterilmiştir. Fakat yapılan denemelerin etkisi incelendiğinde radyoaktif maddeler ve bulutların 304000 km²’ye yayıldığı görülmüştür.

Bölge insanından ve dünyadan 1993 yılına kadar poligonun ne derecede nükleer denemelerle etkilendiği hakkında yazılı bilgiye rastlanılmamıştır. Semey nükleer poligonu hakkında bugünkü eldeki verilere bir göz atalım.

Poligonun kısa adı SİYAP olarak adlandırılıyordu. Orada SSCB bugünkü nükleer gücünün temelini yaptığı denemelerle attı. İstatistik verileri SSCB’de bugüne kadar gerçekleştirilen genel nükleer denemelerin üçte ikisinin Semey’de yapıldığını ortaya çıkarmıştır.

Bu oran dünyadaki yapılan denemelerin dörtte birine denktir. Yapılan nükleer denemeler 2 etapta gerçekleştirildi.

1.       Etap: 1949–1962 yılları arasında atmosferde ve yerüstünde gerçekleştirilen nükleer denemeler: Bu denemelerde patlama sonrası poligon sahasına yağan radyoaktif maddelerin davranışlarının ölçümü yapılıyordu. İklimsel yağışların ne şekilde etkilendiği ve gaz bulutlarının oluşturduğu dalgaların sınırların çok fazla dışına kadar yayılışı ile nitelendirilmekteydi.

2.       Etap: 1961–1989 yılları arasında yeraltında gerçekleştirilen nükleer denemeler: Yeraltında meydana gelen merkezi çukurlar ve bu çukurlarda toplanan radyoaktif yükünün etkileriyle nitelendiriliyordu. Bu denemelerde istisna oluşturan bir durum vardı ki o da denemelerin tahminin kat kat üstünde yapıldığında yeryüzünde oluşturduğu radyoaktif kirlenmelerdi.

SSCB yeraltı ve atmosferde yaptığı denemeler için bölgesel hedefler ve bazı kodlar kullanmıştır. Bu hedefler yerleşim yerlerinin adlarıyla kısaca şöyle gruplandırılmıştır:

Hedefin adı     :                                              Hedef kodu     :

Aktan-Berlik                                                     “A”

Balapan                                                           “B”

Balapan Köyü                                                   “B2”

Gornaya (Dağ) Üssü                                         “G”

(Degelen, Mırjık, Sarı Özen)

Degelen                                                           “D”

Mırjık                                                               “M”

Sarı Özen                                                         “S”

Bilinmeyen hedef                                              “N”

Opıtnoye Pole (Pavladar-Karaganda arası)          “P-1,2,3”

300 km’lik bir saha

Baykal (2 deneme reaktörü vardı)                      “10”

İlmi Araştırma ve Işınlama kompleksi                 “RBŞ”

Telkem (Barışçı deneme sahası)                         “T”

“O.P.”, “N”, “RBŞ”, IGR reaktör yçnetimi             “Ş”

Sotka                                                              “100”
           

Semey Nükleer Deneme Poligonunun (SİYAP) tarihine baktığımızda dünyanın en büyük bombalarının ilk kez burada geliştirilerek denendiğini görmekteyiz.

SSCB özellikle 1950 yılından buyana 2 çeşit nükleer teknolojinin geliştirilmesine önem vermekle kalmamış bu bombaları ilk kez Semey’de denemiştir. Bunlar termonükleer bombası ve hidrojen bombalarıdır.

Tek ve iki basamaklı bu bombaların icadı ve denemesi ABD’nin Hiroşima ve Nagasaki de kullandığı atom bombalarının tecrübesinden çok daha korkunç ve tehlikeli olmuştur.

 SSCB’nin ilk nükleer zafer olarak ABD’nin önüne geçtiği RDS-6s ve RDS–37 adlı bu bombalar bugün Semey ve bölgesinde 304000 km’lik alanda yaşayan 1,7 milyon kişinin hala kurban olarak yaşamak zorunda bırakan ilk denemeleriydi.

RDS-6s tek basamaklı bir termonükleer modeli olarak 1950–1953 yılları arasında hazırlanarak ilk kez 12 Ağustos 1953 tarihinde Semey’de 400 kilotonluk bir patlama şiddetiyle denendi. Bu denemede başarılı olan SSCB cesaretlenerek iki basamaklı RDS–37 adlı hidrojen bombasını 1954–1955 yılları arasında hazırlayarak 22 Kasım 1955 tarihinde yine Semey Poligonunda gerçekleştirdi. RDS-37’nin 1,6 megatonluk patlaması akıllara sığacak gibi değildi. Her iki bombayı da hava taşıtı yoluyla atan SSCB bombaların ortak özelliği olarak taşınabilirlik kabiliyetlerini geliştirdi.

1955 yılından sonra Semey Poligonu sınırlarını genişleten SSCB 1989 yılına kadar bu nükleer gelişmeleri bu poligonda sürdürdü.

40 yıllık bu süre zarfında Sovyetler Birliği Cernobil Nükleer silah fabrikasında ürettiği 468 bombanın denemesini Kazakistan’ın Semey Poligonunda gerçekleştirmiştir. Bu denemelerin 125’i atmosferde (26’sı yerüstünde, 91’i havada ve 8’i yüksek irtifalarda) 343’ü ise yeraltında (215’i dağlara kurulan galeri gediklerde, 128 tanesi de dikey deliklerde) değişik çap ve patlama şiddetlerinde gerçekleştirildi.

Bu denemeler gerçekleştirilirken halk nükleer tepkilerin kendi üzerlerinde denenmesine çoğu zaman isyan ediyordu. Fakat SSCB ajanlarının tehditleriyle korkutulan halk sindiriliyordu.

Bu denemelere şahit olan Abay kasabasına bağlı Kunduzlu köyü sakini ve emekli gazeteci Irıshan Musaoğlu bu durumu: “Bu olay sözle anlatılamaz. Bir taraftan yapılan denemeleri ve halkın kaygılarını anlatmak istiyorduk, diğer taraftan da çevreye verdiği akıl almaz zararlara ve insanlar üzerindeki olumsuz etkilerine şahit oluyorduk.

1953’te öğrencilik yıllarımdaki bir atom bombası denemesi aklımdan çıkmıyor. Herkes akıl sağlığını hemen hemen kaybetmişti. Bir gecede tüm köyü oradan göçe zorladılar.
     1945 yılından itibaren değişik ölçeklerde yüzlercesi denendi. Köyler uyarılmadan kurulan gizli kameralarla yapılan deneylerin sonuçları incelendi. Tepkilerimiz ortaya çıkmaya başlayınca bize gelip SSCB ve burada olanlar hakkında olumsuz konuşanlar ölümle tehdit edildi” şeklinde itiraf etmiştir.

1963 yılında Moskova’da SSCB, ABD ve İngiltere arasında imzalanan ilk nükleer silahsızlanma anlaşmasıyla denemelerin atmosferde yapılmaması kararı uygulamaya girdi. Daha sonra Fransa ve Çin bu anlaşmaya dâhil oldu. Bugün 117 ülkenin kapsamında olan anlaşmaya 1991’de Bağımsız Kazakistan Cumhuriyeti de katıldı.

Kazakistan’ın, Semey Poligonunu kendi isteğiyle kapatması Birleşmiş Milletler (BM) ve dünyanın önde gelen sivil toplum örgütlerince takdirle karşılandı.

Semey poligonunun kapanması uluslararası sivil toplum örgütlerinin ümit ve cesaretini meydanlara taşıyarak nükleer silah karşıtı gösterilerin artmasına da sebep oldu. Bu gösteri ve mitingler karşısında 1991’de sırasıyla Rusya’nın “Yeni Dünya nükleer deneme poligonu”, ABD’nin Kızılderililerin ana yurdu olan Nevada’da 40 yılı aşkın süredir kullandığı “Nevada nükleer deneme poligonu”, Fransa’nın “Atoll Mururod nükleer deneme poligonu” ve Çin’in Doğu Türkistan yakınlarındaki “Lob-Nor nükleer deneme poligonu” birbiri ardına kapandı.

Kazakistan’da kapatılan Semey nükleer deneme poligonunda kapatılan 181 tünel ve 13 kuyunun sonuncusu olan 160’nolu Degelen dağındaki deneme tüneli ise ABD ile yapılan anlaşmayla Kazakistan bütçesinden 172 milyon dolarlık bir harcama ile son nükleer yüklerin imhasıyla kapatılmış oldu.

 Kazakistan Bilimler Akademisi Enerji Enstitüsü yaptığı açıklamada Semey nükleer poligonunda (SİYAP) SSCB tarafından 40 yıl içinde gerçekleştirilen nükleer atom bombalarının etkisinin 1945 yılında Hiroşima ve Nagasaki’de patlayan atom bombalarından 2500 kat daha güçlü ve radyoaktif bir etki yarattığını belirtti.

1949–1989 yılları arasında aktif olarak kullanılan Semey nükleer deneme poligonu (SİYAP) SSCB’nin dağılmasıyla ünlü Kazak Türkü aydını ve parlamenteri Olcas Süleymanov’un girişimleri sonuç verdi ve Bağımsız Kazakistan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Nursultan NAZARBAYEV’in kararnamesiyle 29.08.1991 tarihinde sonsuza kadar kapatıldı.

Semey’de sorunlar poligonun kapatılmasıyla bitmedi. Resmi olarak 18500 km²’lik bir alan olarak belirtilen poligonun etki alanının BM araştırma heyetinin 1993 yılında yaptığı bir tespit sonucu 304000 km²’yi aştığını ortaya çıkarmıştır. Bu alanda 1,7 milyon insanın Semey Kurbanları başlığı altında reabilite edilmesi ile ilgili sorunlar bugün hala çözümlenebilmiş değildir.

Sağlık Örgütleri bu bölgede yılda 380 bin kişinin düzenli olarak sağlık taramasının yapılması gerektiğini ortaya koymuştur. Buna rağmen şartların elverişsizliğinden sadece yılda 20 bin kişi bu taramalardan geçirilebilmektedir.

Semey’de hükümet ve devlet yardımları aralıksız yürütülmeye çalışılsa da 01.06.2005 tarihi itibariye Semey kurbanlarına bütçeden ödenmesi gereken 12,8 milyar tenge borcun ödenemediği görülmektedir.

Bölgenin % 80 oranda genetik bozuklukları ve onkolojik rahatsızlığı günden güne artmakta olduğu da bir acı gerçektir. Bu bölgede sakat doğum ve nüfus azalması ülke genelinin tam 1,5 katıdır. Yine verilere göre bu bölgede yaşayan insanlar maalesef radyoaktif ışınların etkisiyle azami yaşam süresi 45 – 50 yıla düşmüştür. Bölge insanında tansiyon, alerjik deri hastalıkları, ciltte erken yaşlanma ve psikolojik bozukluklar nüfusun %82 sini etkisi altına almıştır.

1990 yılı ile karşılaştırıldığında 2004 yılında ölüm oranı %66,4 artmıştır. Yani 1990 yılında 47026 radyoaktif ölüm vakası varken bu rakam 2004’te 70800’e çıkmıştır. Doğumlarda ise % 44 gibi bir oranda ürkütücü bir düşüş vardır. Onkolojik hastalıklarda ise %50 ye varan bir artış söz konusudur.

Bölge insanının %73’ü işsizdir ki bu oran ülke genelinde gösterilen işsizlik oranından fazladır.

Kazakistan Cumhuriyeti yasaları ve hükümet kararnameleri bu bölgeyi Ekolojik Felaket bölgesi olarak adlandırmış halkın ve doğal çevrenin korunması ve iyileştirilmesi hakkında her yıl düzenleme ve kanun maddeleri çıkarmıştır. Fakat çıkarılan yasa ve kararlar sağlıklı bir şekilde uygulanamamaktadır.

Devlet istatistik ajansının resmi verilerine göre Semey eyaletinin sınırları içerisindeki toprakların %65’i radyoaktif maddelerce kirlenmiş ve felaketlerin yaşanmasına sebep olmuştur. Bu yerleşim bölgelerinin başlıcaları Eski Semey Bölgesi; Glukof, Şemonoih, Ulan, Zaysan, Zıriyanov, Tarbakatay, Öskemen, Ridder, ve Doğu Kazakistan sınırlarında; Tavriçeskiy, Samara, Serebranskiy ilçeleri ile Pavladar eyaletinde; Bayanavul, Maylı, Lebyajinskiy Karagandı Bölgesinde; Karkaralı, Abay, Bes Karagay, Sarapan-İsa (Yeni adı Semey ilçesi) adlı kasaba ve şehirleridir.

Kazakistan Cumhuriyeti 1992 yılında çıkardığı bir yasayla poligon sınırları olarak gösterilen toprakların ekonomiye kazandırılması ve iyileştirilebilmesi için üç eyaletin sınırları arasında paylaştırmıştır.

Kazakistan ile 2000–2005 yılları arasında Birleşmiş Milletlerin imzaladığı doğal çevreyi, halk sağlığını ve ekonominin iyileştirilmesi başlıklı anlaşmalara rağmen bölgede yapılan kayda değer bir iyileştirme görülememiştir.

1993 yılında BM heyeti incelemeleri sonucu dünya korkutucu nükleer ölümün ve kurbanlarının gerçekleriyle tanışmıştır.

Ata topraklarımızda yüz binlerce insanımızın gözden çıkarılarak kurban edildiği Kazakistan’ın “Semey”, Çin’in “Lob-Nor”, ABD’nin “Nevada” ve İran’da gerçekleştirilen ve hala 50 milyona yakın Güney Azeri, Horasan ve Kaşgay Türkü’nü tehdit etmiş ve eden tüm çalışmaları lanetliyoruz.

Yüzyıla yakın süre zarfında nükleer denemelerin insanlık için hiçbir fayda getirilmediği malumdur. Yüz binlerce hektarlık topraklar yüz yıl boyunca tarım ve hayvancılık endüstrisi desteklenip geliştirilseydi hem insan hayatının kutsallığı ihlal edilmezdi hem de üzerinde yaşayan halklar ve dünyamız nükleer maddelerin yol açtığı küresel ısınma ve tabi felaketlerle karşı karşıya kalmazdı.

Yıllarca gizli bir yok ediş planıyla yok edilen aziz milletimizin masum şehitlerini dua ile anıyoruz.

Kaynak: Ufuk TUZMAN – Filolog, Araştırmacı