Gönderen Konu: TÜRKİYE'DE YAYINLANMIŞ TÜRKÇÜ DERGİLER KAYNAKÇASI.  (Okunma sayısı 66722 defa)

0 Üye ve 1 Ziyaretçi konuyu incelemekte.

Çevrimdışı Çağrı Bey

  • Türkçü-Turancı
  • *****
  • İleti: 690
T Ü R K E D O Ğ R U (03.1945 / 09.1948)

Çıkarılmasına Eskişehir’de başlanıp Adana’da sürdürdürülen aylık düşünce ve sanat dergisi. İlk sayısı Mart 1945’te Eskişehir’de yayımlandı.

28x19 sm. boyutunda ve 20 sayfalı idi. Kapağın üst bölümünde Her yönde Türk’e doğru olarak sunulan adın altında “ilimde-fende-sanatta-duyuşta-düşünüte” söylemi yer alıyordu. Kapağın öteki bölümlerinderesimlere, sayı belirtecine, çıkış tarihine ve fiyata (25 kuruş) yer veriliyordu.

Derginin “müessisi” olarak Lütfi Oğuzcan, sahibi ve yazı işleri müdürüolarak da Ö.N. Bartu sunuluyordu. Bu dönemde Mehmet Kaplan, Lütfi Oğuzcan, Recep Bilginer, Rıza Ümit, Osman Attilâ, İbrahim Zeki Burdurlu, vb. derginin başlıca yazarları arasında idi. Daha sonra Adana’ya taşınan dergi’nin adı Türke doğru’ya, söylemi de 22. sayıdan başlayarak “Türkçü ve Türkiyeci dergi”ye dönüştürüldü.

Adana döneminde derginin sahibi Lütfi Oğuzcan, yazı işleri müdürü de Ümit Yaşar Oğuzcan’dı. Ârif Nihat Asya, İlhan Darendeli, Enver Binokay, Lütfi Akdoğan, Lütfi Ayda, A. Celâl Şimşek, Mustafa Ârif Arık, Ziya İlhan Zaimğlu, Ümit Yaşar Oğuzcan, Mehmet Çakırtaş, Necati Enez Kâhyaoğlu, Halil Soyuer, A. Rıza Ergüven, Gökhan Evliyaoğlu, İzzet Arslan, Ahmet Remzi Yüreğir, Ahmet Nadir Caner, Ayhan Hünalp, Ali Saracoğlu, Canip Sıtkı İlter, vb. yazıları ve özellikle de şiirleri ile katkıda bulunanlardı.

Türke doğru’nun yayımı Eylül 1948’de çıkarılan 32. saysı ile sona erdi.


Kaynak: TURANİA.NET

Çevrimdışı Çağrı Bey

  • Türkçü-Turancı
  • *****
  • İleti: 690
B U C A K (04.1945-06.1946)

“Fikir-sanat-aktualite” söylemi ile, Nisan 1945’de Zonguldak’da çıkarılan ve söylemi 9. sayısında “Aylık Türkçü dergi”ye dönütürülen yayın organı.

33x24 sm. boyutunda 20 sayfalı olarak çıkarılan derginin kapağında logosu ile söylemi, onun altında sayfayı kaplayan renkli bir resim ve onun üzerinde sayı belirteci ile 20 kuruş olan fiyatı yer alıyordu.

Bucak dergisini çıkaranlar A. Rıza İncealemdaroğlu, Hâlit Taşman ve Orhan Zihni Sanus idiler. Sahipliğini 1-2. sayılarda R. İncealemdaroğlu, sonrakilerde H. Taşman üstlenmişti. Taşman, bütün sayıların da yazı işleri müdürüydü.

Dergi, önceleri edebiyat ağırlıklı, milliyetçi bir düşünce organı idi. Nejdet Sançar’ın Türkçülük dâvası sanığı olarak İstanbul’da tutuklu iken Askerî Temyiz Mahkemesinin kararı ile salıverilip evdeşinin görevli bulunduğu Zonguldak’a gelmesi ve yazı ailesine katılması üzerine, derginin fiilî yönetimi ona verildi. Böylece Bucak, 9. sayı ile birlikte bir “Türkçü dergi” niteliği kazandı. Kadrosuna yeni yazarlar katıldı.

Derginin başlıca yazarları Hâlit Taşman, Selâhattin Ertürk, İlhan Darendeli, Fethi Gemuhluoğlu, Nejdet Sançar, Muzaffer Soysal, M. Zeki Sofuoğlu, Tevetoğlu, Ârif Nihat Asya, İhsan Koloğlu, Cemal Oğuz Öcal, Orhan Zihni Sanus, Zafer Arıkbağ, İsfendiyar Baruönü, Enver Güvener, Necip Mirkelâmoğlu, Kemal Göksel, vb. idiler.

Bucak’ın yayımı 2. cildin 1. sayısı ile Haziran 1946’da son buldu.

Kaynak: TURANİA.NET

Çevrimdışı Çağrı Bey

  • Türkçü-Turancı
  • *****
  • İleti: 690
T O P R A K (20.07.1945-04.1967)

Türkçülüğün büyük mücahit ve şehitlerinden Darendelioğlu İlhan Egemen’in daha lise öğrencisi iken çıkarmağa başladığı ve en olumsuz şart ve durumlarda bile yayımını sürdürdüğü ülkü ve mücadele dergisi.

Çıktığı süreler içinde zaman zaman boyut değiştirmiş, çıkış aralıklarında aksamalar olmuş, kâğıt sıkıntısı dolayısıyla çok değişik nitelikte kâğıtlara basılmak zorunda kalmış olmasına, sürekli olarak düzelti (tashih) sorunları yaşamış bulunmasına rağmen, Türkçü basındaki şerefli yerini yayıncısı şehit oluncaya kadar sürdürebilmiştir. Yayın süreci göz önüne alınarak Toprak’ın en uzun ömürlü Türkçü dergilerden biri olduğu söylenebilir. Derginin yayınlanış serüveni, yeniden 1’den başlayan sayılara ayrılmış oluşu dikkate alınarak, dönemlere bölünebilir. Bu dönemler, aynı zamanda, derginin niteliğindeki değişmeleri de yansıtır.

I. Dönem (07.1945-03.1948)
Darendelioğlu’nun Erkek Lisesi öğrencisi iken Adana’da çıkarmağa başladığı ve Edebiyat Fakültesi öğrencisi olduğu yıllarda Istanbul’da sürdürdüğü bu ilk dönemin Toprak’ı aylık bir “edebiyat-sanat mecmuası” niteliğinde idi.

Boyutları 27x18 sm. olan ve 3. hamur kâğıda basılan bu 20 sayfalık derginin kapağında, renkli logonun altında “sanat-edebiyat mecmuası” söylemi, altındaki çerçeve içinde “içindekiler” dizimi, en altta da sayı belirteci ve 15 kuruş olan fiyatı veriliyordu. 14. sayıda derginin boyutu 25x17 sm. oldu; fiyatı da 20 kuruşa yükseldi.

Çıkaran öğrenci olduğu ve yaşı da derginin sahiplik ve yazı işleri müdürü olmasına izin vermediği için, bu görevleri Sâkıp Önal üstlenmişti. Başlangıçta adı “müessis” olarak gösterilen İlhan Egemen “sahibi ve yazı işleri müdürü” sanını 13. sayıdan başlayarak kullanmağa başladı.17. sayıda ise yazı işleri müdürü Mirkelâmoğlu Ahmet Sözmen oldu.

Bu dönemde Toprak’ın geniş bir yazar ve şair kadrosu vardı. Ârif Nihat Asya, Ziya İlhan Zaimoğlu, Sâkıp Önal, Cezmi Türk, M. Zeki Sofuoğlu, A. Nurullah Barıman, Mehmet Sadık Aran, Cevdet Akçalı, Elmas Yıldırım, Hamit Salih Asyalı, Aydın Nisari, Hamit Macit Selekler, İlhan Darendeligil (Egemen), Ahmet Kudsi Tecer, Osman Attilâ, Vehbi Cem Aşkun, Reşat Feyzi Yüzüncü, İbrahim Zeki Burdurlu, Necip Mirkelâmoğlu, İbrahim Kutluk, Ali Hatiboğlu, Kemal Gürsel, Feyzi Halıcı, Reha Oğuz Türkkan, vb. yanında çok sayıda genç şairin imzalarına ve şiirlerine yer veriliyordu.

Derginin 32 sayı süren bu dönemi, Mart 1948’de sona erdi.

II. Dönem (Mart 1954- ? )
Toprak’ın bu dönemindeki en büyük yenilik, kendi basımevinde basılıyor olması idi. 20x13 sm. boyutunda, 16+4 sayfa olarak çıkarılan derginin kapağındaki logosunun altında “aylık fikir-sanat-ülkü dergisi” söylemi yer almakta idi. Bunun altında da “Bu sayıda” başlıklı yazar
adları dizimi bulunuyor, sayfa alt bölümünde de fiyata (25 kr.), çıktığı ay ve sayı belirteçlerine yer veriliyordu.

Bu dönemde Mahmut Ünal ve İlhan Egemen derginin sahipleri olarak görünüyor, yazı işlerini İlhan Egemen yönetiyordu. 11. sayıdan başlayarak İlhan Egemen Toprak’ın tek “sahibi ve yazı işleri müdürü” olarak gösterilmeğe başlandı.

II. Dönemin yazar ailesinde Darendelioğlu İlhan Egemen, Hüseyin Nâmık Orkun, Nejdet Sançar, Cezmi Türk, M. Zeki Sofuoğlu, Hikmet Tanyu, Yılanlıoğlu İsmail Hakkı, Karamağaralı Halûk, Şakir Berki, Şevket Kutkan, Abdülkadir İnan, Fethi Gemuhluoğlu, Tahsin Ünal, Ziyaettin Babakurban, Ziya (Yücel) Hacaloğlu, Necmeddin Sefercioğlu, Altan Deliorman, Cavit Orhan Tütengil, R. Ethem Hasdal, İ. Haymana Yaylalıgil, Ziya İlhan Zaimoğlu, Cemal Oğuz Öcal, M. Şerif Korkut, Erol Güngör, Cebbar Ertürk, Lâtif Gökçek, Agâh Oktay Güner, Azmi Güleç, Mehmet Çavuşoğlu, Yılmaz Gürbüz gibi yazarlar ve çok sayıda şair bulunmakta idi.

III. Dönem (01.1962-04.1967)
Toprak dergisi yayın sürecinin 3. dönemi Ocak 1962’de başlayıp Mart-Nisan 1967’de çıkarılan 54-55. sayı ile sona erdi.

Bu dönemde derginin boyutunda değişiklik yapılmış 27x21 sm. ölçüsünde çıkarılmağa başlanmıtı. 16+4 sayfadan olu_uyordu. Önceleri 50 kuruştan satılan derginin fiyatı bir süre sonra 75 kuruş olmuş, daha sonra da 100 kuruşa çıkarılmıştı. Dergi kapağı, göz alıcı renklerde
resimler ve çizimler ile basılıyordu. Sahibi ve yazı işleri müdürü Darendelioğlu İlhan Egemen olan Toprak’ın baskı işlemlerine zamanın Türkçü gençleri yardımcı oluyor, adları ilgili sayının kimlik bildiriminde veriliyordu. Bu dönemin yazarları Zeki Velidî Togan, Şakir Berki, M. Zeki Sofuoğlu, Hikmet Tanyu, Fethi Tevetoğlu, İzeddin Şadan, Faruk Kadri Timurtaş, Orhan Tuna, Cahit Atasoy, Mehmet Toprak, Kemal Vehbi Gül, Aclan Sayılgan, İsmail Hakkı Gökhun, Refet Körüklü, Akkan Suver, İzzet Yolalan, Mustafa Kayabek, Hikmet Ertez, Hayranî Ilgar, Necdet Özkaya, Yavuz Bülent Bâkiler, Hızır Bek Gayretullah, Darendelioğlu, Agâh Oktay Güner, Zübeyir Koç, Oğuz Özbek, Kemal Fedai Coşkuner, Ziyaettin Babakurban gibi kişilerdi.

Bu dönemde de dergi, solcu ve komünistlerle olan mücadelesini bütün hızıyla sürdürüyor, yazılar yanında onlarla ilgili haberlere, resimlere, karikatürlere de geniş yer veriyordu.

IV. Dönem (01.1978-08.1979)
Bu dönem Toprak sürecinin en kısa dönemi oldu. III. Dönemdeki boyut, biçim ve sayfa sayısını aynen sürdüren dergi. Yazar sayısının azlığı ile de ilgi çekti. Sahipliğini ve yazı işleri müdürlüğünü yine Darendelioğlu İlhan Egemen’in yürüttüğü bu dönemde mücadele ağırlıklı imzasız yazılar çoklukta idi. Yine de Darendelioğlu, Hikmet Tanyu, Fikret Eren, Selçuk Özçelik, Naci Kınacıoğlu, Yılmaz Gürbüz, vb.’nin. yazılarına rastlamak mümkün oluyordu. Bu dönemde ancak altı sayı çıkarılabildi.

Sıkça boyut değiştirmesine, çıkış aralığındaki aksamalara, ara sıra rastlanan baskı bozukluklarına rağmen Toprak, Türkçü dergilerin en uzun ömürlüsü ve etkileyicisi oldu. Komünizm ve solculuk ile mücadelenin bayraktarlığını yaptı.

Kaynak: TURANİA.NET

Çevrimdışı Çağrı Bey

  • Türkçü-Turancı
  • *****
  • İleti: 690
T Ü R K A M A C I (07-10.1942

Türk Kültür Birliği’nin dergisi olarak,Temmuz-II. Teşrin 1942 arasında Istanbul’da 5 sayı çıkarıldı.

Boyutları, 25x17,5 sm.; sayfa sayısı ise 48 idi. Derginin, basıldığı kâğıdın ilk yaprağından oluşan kapağı üzerindeki basit çerçevenin üst yanında ad logosu, onun altında da “Türk kültür birliği mürevvicidir (daha sonra, dergisidir)” söylemi yer alıyordu (Bu değişiklik onu çıkaran kuruluşun ad değiştirmesinden sonra yapılmıştı). Kapakta ayrıca yıl vesayı belirteçleri ve çıkış tarihi ile bir içindekiler dizimi de verilmekte idi.

Türk amacı’nın sahibi ve müdürü Ahmet Caferoğlu idi. Yalnızca beş sayı yayınlanmış olan derginin bu sayılarında Sadeddin Buluç, Ahmet Caferoğlu, Suzan Caferoğlu, M. Fahrettin Çelik (Kırzıoğlu), Kadircan Kaflı, Samim Kocagöz, Fuat Köprülü, A. Oktay, Abdullah Zihni Soysal, Muharrem Feyzi Togay gibi yazarların yazıları yer alıyordu.

Kaynak: TURANİA.NET

Çevrimdışı Çağrı Bey

  • Türkçü-Turancı
  • *****
  • İleti: 690
D O Ğ U (29.10.1942-15.08.1951)

29 Ekim 1942-15 Ağustos 1951 arasında Zonguldak’ta Tahir Akın Karauğuz yayınladı. Bu süre içinde 96 sayı çıkarıldı.

Kapağının üst bölümünde, ay-yıldızın yaydığı ışın demeti önündeki “Doğu” yazısından oluşan logosu vardı. Bu logonun altında “Büyük ülkü gazetesi” söylemi ve “Çıkaran A. Karauğuz” bildirimi yer alıyordu. Kapağın bunlar altında kalan kesiminde çoklukla, Cemal Nadir, Ramiz, Münif Fehim gibi ünlü çizerlerin Türkçü anlatımlar taşıyan renkli çizimleri veriliyordu. Sayfa sayısı 48 ile 96 sayfa arasında değişen derginin son sayısı 240 sayfa olarak çıkmıştı.

Doğu’nun sahibi ve yazı işleri müdürü Tahir Akın Karauğuz idi. Mehmet Emin Yurdakul, Abdülkadir Karahan, Halide Edip Adıvar, Aka Gündüz, Cafer Seydahmet Kırımer, Necip Fazıl Kısakürek, Behçet Kemal Çağlar, Kâzım Nami Duru, Mehmet Emin Erişirgil, Orhan Şaik Gökyay, Enver Behnan Şapolyo, Peyami Safa, İsmail Habib Sevük, Hüseyin Namık Orkun, Sabahattin Selek, İsfendiyar Baruönü, Akın Karauğuz, Rebiî Barkın, Fındıkoğlu Ziyaddin Fahri, Zeki Velidî Togan, Fahrettin Kerim Gökay, Nebil Buharalı, Remzi Oğuz Arık, Abdülkadir İnan, Emin Çakıroğlu, Ziya Özkaynak, Basri Gocul, Nurettin Artam, Mahmut Esat Bozkurt, Turhan Oğuzkan, Ali Nüzhet Göksel, Edip Ayel, İbrahim Zeki Burdurlu, Osman Attilâ yazı ve şiirleri yayınlananlar arasında idi. Ayrıca derginin yayınladığı özel sayılarda yüzlerce şairin ve şair adayının şiirlerine yer verilmişti.

Doğu’nun ilgi çekici bir yayın etkinliği, “Türkçülük nedir?” sorulu bir anket düzenlemesiydi. Bu ankete Cafer Seydahmet Kırımer, Hasan Ferit Cansever, Fındıkoğlu Ziyaeddin Fahri, Hamdullah Suphi Tanrıöver, İsmail Habip Sevük, M. Şerif Korkut gibi ünlü kişiler katılmış, Türkçülüğe ilişkin görüşlerini bildirmişlerdi.

Anadolu’da çıkarılan bu nitelikli dergi, malî imkânsızlık yüzünden kapanmak zorunda kaldı.12


Kaynak: TURANİA.NET

Çevrimdışı Çağrı Bey

  • Türkçü-Turancı
  • *****
  • İleti: 690
G Ö K B Ö R Ü (05 11.1942-06.05.1943)

Ergenkon ve Bozkurt dergilerinin kapanmasından sonra Reha Oğuz Türkkan’ın çıkardığı “Türkçü dergi”. 15 günde bir yayımlanıyordu.

29x21 boyutlu ve 24 sayfa olan derginin kapağı en üstünde, tek satır halinde “Her ırkın üstünde Türk ırkı” söylemi ve onun altında iri harflerle logosu veriliyordu. Logonun altında Türklüğü dile getiren bir çizim, onun altında da “içindekiler” dizimi yer alıyordu. Çıkış günü ile sayı bildirimi de en altta, tek satırda sunuluyordu. 20 kuruş olan fiyatı ise, arka pakta idi.

Gökbörü’nün sahibi ve yazı işleri müdürü Reha Oğuz Türkkan’dı. Yazarları arasında Mustafa Hakkı Akansel, Nuri Akgün, Mehmet Altunbay, Besim Atalay, Süreyya Aygün, Mehmet Halit Bayrı, Mahmut Esat Bozkurt, Nebil Buharalı, Cihat Savaş Fer, Şevket Raşit Hatiboğlu, Abdülkadir İnan, Kadıoğlu, Hayrettin Karan, Mahmut R. Kösemihal, Akdes Nimet Kurat, Reha Kurtuluş, Tahir Olgaç, Sofuoğlu M. Zeki, Ziya Tataç, Tesbihçioğlu, Zeki Velidî Togan, Osman Turan, R. Oğuz Türkkan, M. Şakir Ülkütaşır, Tevfik Zarakol, vb. bulunmakta idi. Çok sayıda şairin şiirlerine yer verilen derginin her sayısında karikatür de yayımlanıyordu.

Dergi, yayımlanışı boyunca dağıtım işlerinden yakındı. Son sayılarında da kâğıt sağlayamamaktan dolayı belirlenen günlerde çıkamama durumu ile karşılaştı. Galiba bu durum Gökbörü’nün sonunu getirdi ve 12.(06 Mayıs 1943) sayısı son sayısı oldu.


Kaynak: TURANİA.NET

Çevrimdışı Çağrı Bey

  • Türkçü-Turancı
  • *****
  • İleti: 690
T Ü R K S A Z I (15.05.1943)

Orhun’un on yıl süren “mecburî suskunluk” cezasını delmek ereği ile çıkarılmasına girişilen, fakat, yalnız bir sayı çıkarılabilen Türkçü dergi.

O dönemin basın yasaları uyarınca kapatılan ve yayınlanmasına izin verilmeyen Orhun’un boşluğunu doldurmak için, o sırada Balıkesir Lisesi öğretmeni olan Reşide Sançar’ın aldığı imtiyaz ile, ilk sayısı 15 Mayıs 1943’te çıkarılan dergi, kimya öğretmeni olan bir kimsenin fikir ve sanat dergisi çıkaramayacağı gerekçesi(!) ile kapatıldı. Elbette asıl sebep Türk sazı’nın ilk sayısına Atsız’ın yazdığı “sunuş” adlı başyazıda onun Orhun’un devamı olduğunu belirtmiş olmasıydı.

Türk sazı, boyutları Orkun’unkinin aynı olan bir dergi idi. Kapağında logosu, aylı kurt amblemi, içindekiler dizimi, sayı belirteci, çıkış tarihi ve satış fiyatı yer alıyordu. Bu tek sayısında Atsız’ın başyazısı yanında Mustafa Hakkı Akansel, Nejdet Sançar, Besim Atalay, Şakiroğlu Canip Sıtkı, Nazif Danışman, Şadan Akyol, Zeki Velidî Togan, Mehmed Halid Bayrı, T. Bayınırlı (Atsız)’ nın yazıları ve Orhan Şaik Gökyay ile Abdülkadir İnan’ın çevirileri bulunmakta idi.


Kaynak: TURANİA.NET

Çevrimdışı Çağrı Bey

  • Türkçü-Turancı
  • *****
  • İleti: 690
T Ü R K E D O Ğ R U (03.1945 / 09.1948)

Çıkarılmasına Eskişehir’de başlanıp Adana’da sürdürdürülen aylık düşünce ve sanat dergisi. İlk sayısı Mart 1945’te Eskişehir’de yayımlandı.

28x19 sm. boyutunda ve 20 sayfalı idi. Kapağın üst bölümünde Her yönde Türk’e doğru olarak sunulan adın altında “ilimde-fende-sanatta-duyuşta-düşünüte” söylemi yer alıyordu. Kapağın öteki bölümlerinderesimlere, sayı belirtecine, çıkış tarihine ve fiyata (25 kuruş) yer veriliyordu.

Derginin “müessisi” olarak Lütfi Oğuzcan, sahibi ve yazı işleri müdürüolarak da Ö.N. Bartu sunuluyordu. Bu dönemde Mehmet Kaplan, Lütfi Oğuzcan, Recep Bilginer, Rıza Ümit, Osman Attilâ, İbrahim Zeki Burdurlu, vb. derginin başlıca yazarları arasında idi. Daha sonra Adana’ya taşınan dergi’nin adı Türke doğru’ya, söylemi de 22. sayıdan başlayarak “Türkçü ve Türkiyeci dergi”ye dönüştürüldü.

Adana döneminde derginin sahibi Lütfi Oğuzcan, yazı işleri müdürü de Ümit Yaşar Oğuzcan’dı. Ârif Nihat Asya, İlhan Darendeli, Enver Binokay, Lütfi Akdoğan, Lütfi Ayda, A. Celâl Şimşek, Mustafa Ârif Arık, Ziya İlhan Zaimğlu, Ümit Yaşar Oğuzcan, Mehmet Çakırtaş, Necati Enez Kâhyaoğlu, Halil Soyuer, A. Rıza Ergüven, Gökhan Evliyaoğlu, İzzet Arslan, Ahmet Remzi Yüreğir, Ahmet Nadir Caner, Ayhan Hünalp, Ali Saracoğlu, Canip Sıtkı İlter, vb. yazıları ve özellikle de şiirleri ile katkıda bulunanlardı.

Türke doğru’nun yayımı Eylül 1948’de çıkarılan 32. saysı ile sona erdi.


Kaynak: TURANİA.NET

Çevrimdışı Çağrı Bey

  • Türkçü-Turancı
  • *****
  • İleti: 690
B U C A K (04.1945-06.1946)

“Fikir-sanat-aktualite” söylemi ile, Nisan 1945’de Zonguldak’da çıkarılan ve söylemi 9. sayısında “Aylık Türkçü dergi”ye dönütürülen yayın organı.

33x24 sm. boyutunda 20 sayfalı olarak çıkarılan derginin kapağında logosu ile söylemi, onun altında sayfayı kaplayan renkli bir resim ve onun üzerinde sayı belirteci ile 20 kuruş olan fiyatı yer alıyordu.

Bucak dergisini çıkaranlar A. Rıza İncealemdaroğlu, Hâlit Taşman ve Orhan Zihni Sanus idiler. Sahipliğini 1-2. sayılarda R. İncealemdaroğlu, sonrakilerde H. Taşman üstlenmişti. Taşman, bütün sayıların da yazı işleri müdürüydü.

Dergi, önceleri edebiyat ağırlıklı, milliyetçi bir düşünce organı idi. Nejdet Sançar’ın Türkçülük dâvası sanığı olarak İstanbul’da tutuklu iken Askerî Temyiz Mahkemesinin kararı ile salıverilip evdeşinin görevli bulunduğu Zonguldak’a gelmesi ve yazı ailesine katılması üzerine, derginin fiilî yönetimi ona verildi. Böylece Bucak, 9. sayı ile birlikte bir “Türkçü dergi” niteliği kazandı. Kadrosuna yeni yazarlar katıldı.

Derginin başlıca yazarları Hâlit Taşman, Selâhattin Ertürk, İlhan Darendeli, Fethi Gemuhluoğlu, Nejdet Sançar, Muzaffer Soysal, M. Zeki Sofuoğlu, Tevetoğlu, Ârif Nihat Asya, İhsan Koloğlu, Cemal Oğuz Öcal, Orhan Zihni Sanus, Zafer Arıkbağ, İsfendiyar Baruönü, Enver Güvener, Necip Mirkelâmoğlu, Kemal Göksel, vb. idiler.

Bucak’ın yayımı 2. cildin 1. sayısı ile Haziran 1946’da son buldu.


Kaynak: TURANİA.NET

Çevrimdışı Çağrı Bey

  • Türkçü-Turancı
  • *****
  • İleti: 690
T O P R A K (20.07.1945-04.1967)

Türkçülüğün büyük mücahit ve şehitlerinden Darendelioğlu İlhan Egemen’in daha lise öğrencisi iken çıkarmağa başladığı ve en olumsuz şart ve durumlarda bile yayımını sürdürdüğü ülkü ve mücadele dergisi.

Çıktığı süreler içinde zaman zaman boyut değiştirmiş, çıkış aralıklarında aksamalar olmuş, kâğıt sıkıntısı dolayısıyla çok değişik nitelikte kâğıtlara basılmak zorunda kalmış olmasına, sürekli olarak düzelti (tashih) sorunları yaşamış bulunmasına rağmen, Türkçü basındaki şerefli yerini yayıncısı şehit oluncaya kadar sürdürebilmiştir. Yayın süreci göz önüne alınarak Toprak’ın en uzun ömürlü Türkçü dergilerden biri olduğu söylenebilir. Derginin yayınlanış serüveni, yeniden 1’den başlayan sayılara ayrılmış oluşu dikkate alınarak, dönemlere bölünebilir. Bu dönemler, aynı zamanda, derginin niteliğindeki değişmeleri de yansıtır.

I. Dönem (07.1945-03.1948)
Darendelioğlu’nun Erkek Lisesi öğrencisi iken Adana’da çıkarmağa başladığı ve Edebiyat Fakültesi öğrencisi olduğu yıllarda Istanbul’da sürdürdüğü bu ilk dönemin Toprak’ı aylık bir “edebiyat-sanat mecmuası” niteliğinde idi.

Boyutları 27x18 sm. olan ve 3. hamur kâğıda basılan bu 20 sayfalık derginin kapağında, renkli logonun altında “sanat-edebiyat mecmuası” söylemi, altındaki çerçeve içinde “içindekiler” dizimi, en altta da sayı belirteci ve 15 kuruş olan fiyatı veriliyordu. 14. sayıda derginin boyutu 25x17 sm. oldu; fiyatı da 20 kuruşa yükseldi.

Çıkaran öğrenci olduğu ve yaşı da derginin sahiplik ve yazı işleri müdürü olmasına izin vermediği için, bu görevleri Sâkıp Önal üstlenmişti. Başlangıçta adı “müessis” olarak gösterilen İlhan Egemen “sahibi ve yazı işleri müdürü” sanını 13. sayıdan başlayarak kullanmağa başladı.17. sayıda ise yazı işleri müdürü Mirkelâmoğlu Ahmet Sözmen oldu.

Bu dönemde Toprak’ın geniş bir yazar ve şair kadrosu vardı. Ârif Nihat Asya, Ziya İlhan Zaimoğlu, Sâkıp Önal, Cezmi Türk, M. Zeki Sofuoğlu, A. Nurullah Barıman, Mehmet Sadık Aran, Cevdet Akçalı, Elmas Yıldırım, Hamit Salih Asyalı, Aydın Nisari, Hamit Macit Selekler, İlhan Darendeligil (Egemen), Ahmet Kudsi Tecer, Osman Attilâ, Vehbi Cem Aşkun, Reşat Feyzi Yüzüncü, İbrahim Zeki Burdurlu, Necip Mirkelâmoğlu, İbrahim Kutluk, Ali Hatiboğlu, Kemal Gürsel, Feyzi Halıcı, Reha Oğuz Türkkan, vb. yanında çok sayıda genç şairin imzalarına ve şiirlerine yer veriliyordu.

Derginin 32 sayı süren bu dönemi, Mart 1948’de sona erdi.

II. Dönem (Mart 1954- ? )
Toprak’ın bu dönemindeki en büyük yenilik, kendi basımevinde basılıyor olması idi. 20x13 sm. boyutunda, 16+4 sayfa olarak çıkarılan derginin kapağındaki logosunun altında “aylık fikir-sanat-ülkü dergisi” söylemi yer almakta idi. Bunun altında da “Bu sayıda” başlıklı yazar
adları dizimi bulunuyor, sayfa alt bölümünde de fiyata (25 kr.), çıktığı ay ve sayı belirteçlerine yer veriliyordu.

Bu dönemde Mahmut Ünal ve İlhan Egemen derginin sahipleri olarak görünüyor, yazı işlerini İlhan Egemen yönetiyordu. 11. sayıdan başlayarak İlhan Egemen Toprak’ın tek “sahibi ve yazı işleri müdürü” olarak gösterilmeğe başlandı.

II. Dönemin yazar ailesinde Darendelioğlu İlhan Egemen, Hüseyin Nâmık Orkun, Nejdet Sançar, Cezmi Türk, M. Zeki Sofuoğlu, Hikmet Tanyu, Yılanlıoğlu İsmail Hakkı, Karamağaralı Halûk, Şakir Berki, Şevket Kutkan, Abdülkadir İnan, Fethi Gemuhluoğlu, Tahsin Ünal, Ziyaettin Babakurban, Ziya (Yücel) Hacaloğlu, Necmeddin Sefercioğlu, Altan Deliorman, Cavit Orhan Tütengil, R. Ethem Hasdal, İ. Haymana Yaylalıgil, Ziya İlhan Zaimoğlu, Cemal Oğuz Öcal, M. Şerif Korkut, Erol Güngör, Cebbar Ertürk, Lâtif Gökçek, Agâh Oktay Güner, Azmi Güleç, Mehmet Çavuşoğlu, Yılmaz Gürbüz gibi yazarlar ve çok sayıda şair bulunmakta idi.

III. Dönem (01.1962-04.1967)
Toprak dergisi yayın sürecinin 3. dönemi Ocak 1962’de başlayıp Mart-Nisan 1967’de çıkarılan 54-55. sayı ile sona erdi.

Bu dönemde derginin boyutunda değişiklik yapılmış 27x21 sm. ölçüsünde çıkarılmağa başlanmıtı. 16+4 sayfadan oluşuyordu. Önceleri 50 kuruştan satılan derginin fiyatı bir süre sonra 75 kuruş olmuş, daha sonra da 100 kuruşa çıkarılmıştı. Dergi kapağı, göz alıcı renklerde
resimler ve çizimler ile basılıyordu. Sahibi ve yazı işleri müdürü Darendelioğlu İlhan Egemen olan Toprak’ın baskı işlemlerine zamanın Türkçü gençleri yardımcı oluyor, adları ilgili sayının kimlik bildiriminde veriliyordu. Bu dönemin yazarları Zeki Velidî Togan, Şakir Berki, M. Zeki Sofuoğlu, Hikmet Tanyu, Fethi Tevetoğlu, İzeddin Şadan, Faruk Kadri Timurtaş, Orhan Tuna, Cahit Atasoy, Mehmet Toprak, Kemal Vehbi Gül, Aclan Sayılgan, İsmail Hakkı Gökhun, Refet Körüklü, Akkan Suver, İzzet Yolalan, Mustafa Kayabek, Hikmet Ertez, Hayranî Ilgar, Necdet Özkaya, Yavuz Bülent Bâkiler, Hızır Bek Gayretullah, Darendelioğlu, Agâh Oktay Güner, Zübeyir Koç, Oğuz Özbek, Kemal Fedai Coşkuner, Ziyaettin Babakurban gibi kişilerdi.

Bu dönemde de dergi, solcu ve komünistlerle olan mücadelesini bütün hızıyla sürdürüyor, yazılar yanında onlarla ilgili haberlere, resimlere, karikatürlere de geniş yer veriyordu.

IV. Dönem (01.1978-08.1979)
Bu dönem Toprak sürecinin en kısa dönemi oldu. III. Dönemdeki boyut, biçim ve sayfa sayısını aynen sürdüren dergi. Yazar sayısının azlığı ile de ilgi çekti. Sahipliğini ve yazı işleri müdürlüğünü yine Darendelioğlu İlhan Egemen’in yürüttüğü bu dönemde mücadele ağırlıklı imzasız yazılar çoklukta idi. Yine de Darendelioğlu, Hikmet Tanyu, Fikret Eren, Selçuk Özçelik, Naci Kınacıoğlu, Yılmaz Gürbüz, vb.’nin. yazılarına rastlamak mümkün oluyordu. Bu dönemde ancak altı sayı çıkarılabildi.

Sıkça boyut değiştirmesine, çıkış aralığındaki aksamalara, ara sıra rastlanan baskı bozukluklarına rağmen Toprak, Türkçü dergilerin en uzun ömürlüsü ve etkileyicisi oldu. Komünizm ve solculuk ile mücadelenin bayraktarlığını yaptı.


Kaynak: TURANİA.NET