Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 09.04.2010

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
kulunç, -cu isim Arapça kulunc Şiddetli omuz ve sırt ağrısı: "Nefesi kulunca, sıtmaya, havaleye, saraya, çarpıntıya birebirmiş."- H. R. Gürpınar.

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
intranet: İngilizce bu söz “bilgisayar ağlarının birbirine bağlanması sonucu ortaya çıkan, sınırlaması ve yöneticisi olan, sadece kurum veya iş yeri içinde kullanılan bilgi iletişim ağı” anlamına gelmektedir.
Bu söz için Kurumumuzca yerel ağ karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, intranet yerine yerel ağ sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
-mak, -mek ile biten mastarlardan sonra -a / -e / -ı / -i eklerinden biri geldiğinde k ünsüzü y'ye dönüşür: kazanmak-a > kazanma-y-a, aldanmak-ı > aldanma-y-ı, sevmek-e > sevme-y-e, görmek-i > görme-y-i.

Günün atasözü/deyimi :
bir göz ağlarken öbür göz gülmez
Keder veya sıkıntı varken dostlar, akrabalar eğlenmemelidir.
Atasözü

Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 11.04.2010

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
lafügüzaf isim, eskimiş (la:fügüza:fı, l ince okunur) Farsça lāf + guzāf Boş söz.

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
virman: Fransızca (virement) bu söz ticarette “banka hesabındaki fonların belli bir miktarının başka bir hesaba aktarılması” anlamında kullanılmaktadır. Bu söz için para aktarımı karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, virman yerine para aktarımı sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
Yüzde ve binde işaretleri yazılırken sayılarla işaret arasında boşluk bırakılmaz: %25, ‰50.

Günün atasözü/deyimi :
gülerken ısırmak
İyilik yapar görünüp kötülük yapmak.
Deyim

Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 13.04.2010

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
mavera isim, eskimiş (ma:vera:) Arapça māverā 1. Öte. 2. Görülen âlemin ötesi.

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
happy-hour: İngilizce bu söz “mağaza veya barlarda günün değişik saatlerinde yapılan indirim anları” anlamındadır.
Bu söz için Kurumumuzca indirim saatleri karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, happy-hour yerine indirim saatleri sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
Etmek, edilmek, eylemek, olmak, olunmak yardımcı fiilleriyle birleşirken ses düşmesine, ses değişmesine veya ses türemesine uğrayan birleşik kelimeler bitişik yazılır: emretmek, darbetmek, dercetmek, reddetmek.

Günün atasözü/deyimi :
tilkiye “tavuk kebabı yer misin?” demişler, “adamın güleceğini getiriyorsunuz” demiş
Bir kimseye çok özlediği hâlde elde edemediği bir şeyi “ister misin?” diye sorulmaz.
Atasözü

Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 28.03.2010

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
koca bebek, -ği isim Yaşından daha küçük davranışlar gösteren kimse.

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
handout: İngilizce bu söz “Bilimsel toplantılarda dinleyicilere bildiriyle ilgili dağıtılan kısa notlar.” anlamında kullanılmaya başlanmıştır.
Bu söz için el notu karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, handout yerine el notu sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
Yabancı özel adlardan türetilmiş akım adları Türkçe söylenişlerine göre yazılır: Dekartçılık, Kalvenizm, Lütercilik.

Günün atasözü/deyimi :
hanım kırarsa kaza, halayık kırarsa ceza
Buyurucu durumunda olanların yaptığı yanlışlık hoş görülür, buyruk altındakilerin yaptığı yanlışlık ise suç sayılır.
Atasözü

Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 26.03.2010

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
fırıldak, -ğı isim 1. Rüzgârla dönen, çember biçiminde çocuk oyuncağı. 2. Havalandırmak amacıyla oda veya mutfak pencerelerine takılan kanatlı araç. 3. Ocak veya soba borusunun iyi çekmesini sağlamak için tepesine takılan ve rüzgârın gittiği yöne dönebilecek biçimde yapılan şapka. 4. mecaz Dolap, düzen, hile. 5. sıfat, mecaz Düşüncesini sürekli değiştiren, sözünden dönen (kimse).

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
innovator drug: İngilizce kökenli bu söz eczacılıkta “Müstahzar olarak dünyada ilk geliştirilen ve pazarlama hakkı ilgili resmî kuruluştan alınan ilaç.” anlamında kullanılmaktadır.
Bu terim için TDK İlaç ve Eczacılık Terimleri Çalışma Grubunca öncü ilaç karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, innovator drug yerine öncü ilaç sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
İki noktadan sonra cümle ve özel ad niteliğinde olmayan örnekler sıralandığında bunlar büyük harfle başlamaz: Bu eskiliği siz de çok evde görmüşsünüzdür: duvarlarda çiviler, çivi yerleri, lekeler...(Memduh Şevket Esendal)

Günün atasözü/deyimi :
köprüleri atmak
Bir işten vazgeçme veya geri dönme imkânı kalmayacak biçimde kesin bir davranışta bulunmak.
Deyim