Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 08/05/2011

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
pirifâni isim, eskimiş (pi:'rifa:ni:) Farsça + Arapça İhtiyar kimse.

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
sofizm Fransızca sophisme felsefe "Antik Yunan felsefesinde eleştiri akımı." anlamındaki bu söz için Kurumumuzca bilgicilik karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, sofizm yerine, bilgicilik sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
Müzikte kullanılan makam adları bitişik yazılır: acembuselik, hisarbuselik, muhayyerkürdi.

Günün atasözü/deyimi :
pala çalmak (sallamak)
Uğraşmak, didinmek, çabalamak.
Deyim

Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 10/05/2011

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
melaike mela:ike, (l ince okunur) Arapça 1. Melekler. 2. halk ağzında Melek gibi güzel kadın: "Yerin melaikesi misin yoksa cennetin hurisi mi?"- Sermet Muhtar Alus.

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
solidarizm Fransızca solidarisme toplum bilimi "Bir topluluğun bütün bireyleri arasında bir dayanışma bulunmasını toplu durumda yaşamanın gereklerinden sayan ve bireycilikle ortaklaşacılık arasında yer alan öğreti." anlamındaki bu söz için Kurumumuzca dayanışmacılık karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, solidarizm yerine, dayanışmacılık sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
Din ve mitoloji ile ilgili özel adlar büyük harfle başlar: Tanrı, Allah, Cebrail, Zeus, Osiris, Kibele. Ancak bunlardan bazıları özel ad olarak kullanılmadığında küçük harfle başlar: Eski Yunan tanrıları.

Günün atasözü/deyimi :
(birine) külah giydirmek
Hile ile, oyunla aldatmak.
Deyim

Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 12/05/2011

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
bekletme süresi isim Vapur, uçak vb.nde önceden ödeme yapmadan belli bir tarih için yer ayırtma, opsiyon.

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
karizmatik Fransızca charismatique "Etkileyebilecek özellikte olan." anlamındaki bu söz için Kurumumuzca etkileyici karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, karizmatik yerine, etkileyici sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
"İle" bağlacı, ünlüyle biten kelimelere eklendiğinde başındaki i ünlüsü y'ye dönüşür ve büyük ünlü uyumuna uyar: arkadaşı-y-la (arkadaşı ile), çevre-y-le (çevre ile), sürü-y-le (sürü ile), yapı-y-la (yapı ile).

Günün atasözü/deyimi :
söze atılmak
Bir konu konuşulurken birden araya girip konuşmaya başlamak.
Deyim

Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 14/05/2011

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
susta (I) isim (su'sta) İtalyanca sosta Köpeğin arka ayakları üzerinde durması.
susta (II) isim (su'sta) Rumca Emniyet yayı: "Çakının sustası."

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
kokpit İngilizce cockpit "Uçakların ön tarafında pilot ile uçuş teknisyeninin bulunduğu, uçağın yönetildiği özel bölüm." anlamındaki bu söz için Kurumumuzca pilot kabini karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, kokpit yerine, pilot kabini sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
Çiçek dışında anlamlar taşıyan ayçiçeği (bitki), baklaçiçeği (renk), balçiçeği (ağaççık), narçiçeği (renk), suçiçeği (hastalık); ot dışında anlamlar taşıyan adamotu (bitki), ağızotu (barut), dilotu (dilotu yemek: çok konuşmak), sıçanotu (arsenik); ses düşmesine uğramış olan çöreotu ve yazımları gelenekleşmiş olan semizotu, dereotu bitişik yazılır.

Günün atasözü/deyimi :
kepenek altında er yatar
İnsanları giydiğine bakarak değerlendirmek yanlışlara yol açar, değerli kişiler de bazen eski giymiş olabilir.
Atasözü

Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 16/05/2011

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
alicenap sıfat, eskimiş (a:li:cenap) Arapça 1. Cömert. 2. Onurlu, şerefli: "Senin annen mert, doğru ve alicenap bir kadındır."- Halide Edip Adıvar. 3. zarf Onurlu, şerefli bir biçimde: "Başkalarını tesir altında bırakması, zamanında alicenap davranması onun hakikaten kuvvetli bir kadın olduğunu ispat etmektedir."- Asaf Hâlet Çelebi.

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
call center İngilizce "Herhangi bir şirketin müşterisinin ihtiyaçlarını, beklentilerini öğrendiği, kısa çözüm yollarını sunduğu çalışma birimi." anlamındaki bu söz için Kurumumuzca çağrı merkezi karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, call center yerine, çağrı merkezi sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
Somut olarak yer bildirmeyen alt, üst ve üzeri sözlerinin sona getirilmesiyle kurulan birleşik kelimeler bitişik yazılır: ayakaltı, bilinçaltı, gözaltı (gözetim); akşamüstü, bayramüstü, suçüstü, yüzüstü; akşamüzeri, ayaküzeri.

Günün atasözü/deyimi :
üzerinde kalmak
1) Mal veya iş, artırma sırasında bir kimsenin olmak. 2) İstenmeyen şey birine yüklenmek, sorumluluğuna bırakılmak.
Deyim