Gönderen Konu: TÜRKÇE SÖZLÜKTEN GÜNÜN SÖZÜ  (Okunma sayısı 569570 defa)

0 Üye ve 1 Ziyaretçi konuyu incelemekte.

Çevrimdışı Çağrı Bey

  • Türkçü-Turancı
  • *****
  • İleti: 690
Ynt: TÜRKÇE SÖZLÜKTEN GÜNÜN SÖZÜ.
« Yanıtla #350 : 16 Nisan 2011 »
Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 28/02/2011

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
sivil savunma isim Barışta doğal afetlere karşı, savaşta sıcak çatışma içinde sivil halkı korumaya yönelik önlemler bütünü.

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
düalizm Fransızca dualisme felsefe "Birbirinden ayrı, birbirinden bağımsız, birbirine geri götürülemeyen, birbirinin yanında veya karşısında bulunan iki ilkenin varlığını kabul eden görüş." anlamındaki bu terim için Kurumumuzca ikicilik karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, düalizm yerine ikicilik sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
İki noktadan sonra gelen cümleler büyük harfle başlar: Menfaat sandalyeye benzer: Başında taşırsan seni küçültür, ayağının altına alırsan yükseltir. (Cenap Şahabettin)

Günün atasözü/deyimi :
derisi kemiklerine yapışmak
Çok zayıflamak.
Deyim

Çevrimdışı Çağrı Bey

  • Türkçü-Turancı
  • *****
  • İleti: 690
Ynt: TÜRKÇE SÖZLÜKTEN GÜNÜN SÖZÜ.
« Yanıtla #351 : 16 Nisan 2011 »
Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 01/03/2011

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
muhasebe isim, eskimiş (muha:sebe) Arapça 1. Hesaplaşma, karşılıklı hesap görme. 2. Hesap işleriyle uğraşma: "Muhasebe ile defter tutma işlerini de üzerine aldığından milleti burnundan yakalamıştı."- T. Dursun K. 3. Hesapların bütünü. 4. Hesap işlerinin yürütüldüğü yer: "Nedir bu benim çilem / Hesap bilmem / Muhasebede memurum"- O. Rifat.

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
izolasyon Fransızca isolation fizik "1. Elektrik akımının olumsuz etkilerini önlemek için iletkeni kauçuk, lastik, porselen vb. ile kaplama. 2. Elektrik, ses ve ısı akımını engelleme" anlamlarındaki bu söz için Kurumumuzca yalıtım karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, izolasyon yerine yalıtım sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
Özel adlar yerine kullanılan "o" zamiri cümle içinde büyük harfle yazılmaz.

Günün atasözü/deyimi :
ay aydın, hesap belli
Anlaşılmayacak bir şey yok, hesap ortada, açık.
Atasözü

Çevrimdışı Çağrı Bey

  • Türkçü-Turancı
  • *****
  • İleti: 690
Ynt: TÜRKÇE SÖZLÜKTEN GÜNÜN SÖZÜ.
« Yanıtla #352 : 16 Nisan 2011 »
Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 02/03/2011

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
kamu diplomasisi isim Bir ulusun düşüncelerini, hedeflerini, ideallerini, güncel politikalarını, kurumlarını ve kültürünü yabancı ülkelerin kamuoylarına anlatma amacıyla uygulanan politika.

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
jenerik Fransızca générique sinema ve TV "Bir filmde emeği geçen yapımcı, yönetmen, oyuncu vb.nin adlarını, filmin yapımıyla ilgili bilgileri içine alan, filmin başında veya sonunda bulunan liste" anlamındaki bu söz için Kurumumuzca tanıtma yazısı karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, jenerik yerine tanıtma yazısı sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
İki veya daha çok kelimenin birleşmesinden oluşmuş kişi adları, soyadları ve lakaplar bitişik yazılır: Birol; Adıvar, Boynueğri Mehmet Paşa.

Günün atasözü/deyimi :
fare deliği bin altın
Herkesin kaçıp saklanacak bir yer aradığı durumlarda, saklanılacak bir yer bulmak çok güçtür ve o yer çok değerlidir.
Atasözü

Çevrimdışı Çağrı Bey

  • Türkçü-Turancı
  • *****
  • İleti: 690
Ynt: TÜRKÇE SÖZLÜKTEN GÜNÜN SÖZÜ.
« Yanıtla #353 : 16 Nisan 2011 »
Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 03/03/2011

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
mizantropi isim Fransızca misanthropy İnsandan nefret etme durumu.

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık:
alakart Fransızca. à la carte "Yemek listesinden seçilen, fiyatları ayrı ayrı hesaplanan yemek" anlamındaki bu söz için Kurumumuzca seçmeli yemek karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, alakart yerine seçmeli yemek sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
"m" ile yapılmış ikilemeler ayrı yazılır: çocuk mocuk, kitap mitap.

Günün atasözü/deyimi :
cinine gitmek
Nefret etmek, tiksinmek.
Deyim


Çevrimdışı Çağrı Bey

  • Türkçü-Turancı
  • *****
  • İleti: 690
Ynt: TÜRKÇE SÖZLÜKTEN GÜNÜN SÖZÜ.
« Yanıtla #354 : 16 Nisan 2011 »
Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 04/03/2011

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
medarımaişet motoru isim Günlük geçim için kazanılan para: "Aile denilen bu kurum, medarımaişet motorunun yürümesi için gereken para demektir."- A. Ümit.

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
joy-stick İngilizce "Genellikle bilgisayar oyunlarında oyunu yönetebilmek için kullanılan özel bir araç" anlamındaki bu söz için Kurumumuzca kumanda kolu karşılığı önerilmiştir

Bundan sonra demek ki, joy-stick yerine kumanda kolu sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
Sonu sert ünsüzle biten alıntı kelimeler ünlü ile başlayan bir ek aldıklarında kelime sonundaki sert ünsüzler yumuşar: bent / bendi, standart / standardı.

Günün atasözü/deyimi :
leyleği kuştan mı sayarsın, yazın gelir, kışın gider
Sürekli olarak bir iş üzerinde durmayan, maymun iştahlı olan kişiye güvenilmez.
Atasözü

Çevrimdışı Çağrı Bey

  • Türkçü-Turancı
  • *****
  • İleti: 690
Ynt: TÜRKÇE SÖZLÜKTEN GÜNÜN SÖZÜ.
« Yanıtla #355 : 16 Nisan 2011 »
Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 05/03/2011

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
söz karışıklığı isim, ruh bilimi Bir kelimenin yerine bir başkasını kullanma biçiminde görülen konuşma bozukluğu, kelime karışıklığı, parafazi.

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
anjirografi Fransızca angiographie "tıp Damar içine X ışınlarını geçirmeyen bir madde verildikten sonra damarların filminin alınması." anlamındaki bu söz için Kurumumuzca damar görüntüleme karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, anjirografi yerine damar görüntüleme sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
Bağlaç olan ve ayrı yazılan da / de hiçbir zaman ta / te biçiminde yazılmaz.

Günün atasözü/deyimi :
karambole getirmek
1) Karışıklıktan yararlanarak birini aldatmak; 2) Bir işi aşırı bir çabuklukla yaparak gereken özeni göstermemek.
Deyim

Çevrimdışı Çağrı Bey

  • Türkçü-Turancı
  • *****
  • İleti: 690
Ynt: TÜRKÇE SÖZLÜKTEN GÜNÜN SÖZÜ.
« Yanıtla #356 : 16 Nisan 2011 »
Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 06/03/2011

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
mühürdar isim, tarih (mühürda:rı) Farsça Devlet büyüklerinin mühürlerini taşımak ve gereken kâğıtları mühürlemekle yükümlü görevli: "Mühürdar, vezirin mührünü muhafaza eden ve gene onun emriyle kullanabilen adamdı."- S. Ayverdi.

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
asenkron Fransızca asynchrone "Eş zamanlı olmayan, başlama ve bitme anları başka olan (olaylar)." anlamındaki bu söz için Kurumumuzca uyumsuz karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, asenkron yerine uyumsuz sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
Pekiştirmeli sıfatlar bitişik yazılır: büsbütün, güpegündüz, sırılsıklam, yemyeşil.

Günün atasözü/deyimi :
hayır dile komşuna, hayır gele başına
Sen başkaları için iyi şeyler dile ve yap ki başkaları da senin için iyi şeyler dilesin, yapsın.
Atasözü

Çevrimdışı Çağrı Bey

  • Türkçü-Turancı
  • *****
  • İleti: 690
Ynt: TÜRKÇE SÖZLÜKTEN GÜNÜN SÖZÜ.
« Yanıtla #357 : 16 Nisan 2011 »
Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 07/03/2011

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
umut taciri isim Gerçekleştirmeyeceği vaatlerle insanları kandırarak çıkar sağlayan kimse.

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
süspansiyon Fransızca suspension "fizik Çözünemeyen madde parçacıklarının dibe çökmeden bir sıvı ortamda kalmış durumu." anlamındaki bu söz için Kurumumuzca asıltı karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, süspansiyon yerine asıltı sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
Dört veya daha çok basamaklı sayıların kolay okunabilmesi amacıyla içinde geçen bin, milyon, milyar ve trilyon sözleri yazıyla gösterilebilir: 1 milyar 500 milyon kişi.

Günün atasözü/deyimi :
umuda düşmek
Gerçekleşeceğine inanmak.
Deyim

Çevrimdışı Çağrı Bey

  • Türkçü-Turancı
  • *****
  • İleti: 690
Ynt: TÜRKÇE SÖZLÜKTEN GÜNÜN SÖZÜ.
« Yanıtla #358 : 16 Nisan 2011 »
Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 08/03/2011

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
ana kadın isim Bir ailede veya bir toplulukta en çok saygı gösterilen kadın: "Alınganları hep kolladım. Bana ne yahu! Ana kadın olmak hep bana mı düşecek?"- N. Meriç.

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
virman Fransızca virement "ticaret Banka hesabındaki fonların belli bir miktarının başka bir hesaba aktarılması." anlamındaki bu söz için Kurumumuzca para aktarımı karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, virman yerine para aktarımı sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
İki noktadan sonra cümle ve özel ad niteliğinde olmayan örnekler sıralandığında bunlar büyük harfle başlamaz: Bu eskiliği siz de çok evde görmüşsünüzdür: duvarlarda çiviler, çivi yerleri, lekeler...(Memduh Şevket Esendal)

Günün atasözü/deyimi :
almadığın hayvanın kuyruğunu tutma
Almayacağın bir şeye alacakmışsın gibi yakın ilgi gösterme, işinde çalıştırmayacağın kimseye çalıştıracakmışsın gibi umut verme.
Atasözü

Çevrimdışı Çağrı Bey

  • Türkçü-Turancı
  • *****
  • İleti: 690
Ynt: TÜRKÇE SÖZLÜKTEN GÜNÜN SÖZÜ.
« Yanıtla #359 : 16 Nisan 2011 »
Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 09/03/2011

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
nüve isim Arapça Bir şeyin özü.

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
sterilizasyon Fransızca stérilisation "Cansız yüzeylerdeki yararlı ve zararlı mikroorganizmaların kimyasal madde, ısı, ışın gibi etkenler kullanılarak tamamen yok edilmesi işlemi." anlamındaki bu söz için Kurumumuzca arınıklık karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, sterilizasyon yerine arınıklık sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
Çift ünsüzle başlayan Batı kökenli alıntılar, ünsüzler arasına ünlü konulmadan yazılır: grup, Hristiyan, slogan.

Günün atasözü/deyimi :
berberin solumazı, tellağın terlemezi, kahvecinin söylemezi
Çalışan kişinin, kötü özellikleriyle müşterilerine rahatsızlık vermeyeni makbuldür.
Atasözü