Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 10/12/2010

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
tatbilir sıfat (ta'tbilir) 1. Yiyecek ve içecek konusunda uzmanlık ölçüsünde bilgisi bulunan, tadına bakan ve lezzetini değerlendiren (kimse), gurme. 2. Malzemesinden pişiriliş veya yapılış yöntemine kadar özenle hazırlanmış yiyecek veya içecekten anlayan (kimse), gurme.

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
astronomi Fransızca astronomie "Gök cisimlerinin konumlarını, hareketlerini, birbirine olan uzaklıklarının ölçülmesini, bunların fizik ve kimya bakımından yapılarını inceleyen bilim." anlamındaki bu söz için Kurumumuzca gök bilimi karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, astronomi yerine gök bilimi sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
Müzikte kullanılan makam ve tür adları büyük harfle başlamaz: acemaşiran, acembuselik, bayati, hicazkâr, Türkü, varsağı, bayatı.

Günün atasözü/deyimi :
gönlünde kalmak
Çok istediği hâlde ulaşamamak, elde edememek.
Deyim

Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 12/12/2010

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
direy isim, hayvan bilimi 1. Belli bir bölgede yaşayan hayvanların tümü, fauna. 2. Bu hayvanların tanımını yapan eser.

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
ampirik Fransızca empirique "1. Bir kurama değil yalnızca gözleme dayalı. 2. Deneye başvurularak yapılan, deneyle olan, deneyle ilgili." anlamlarında kullanılmaktadır. Kurumumuzca sözün ilk anlamı için görgül; ikinci anlamı için deneysel karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, ampirik yerine görgül ve/veya deneysel sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
Yol ve ulaşımla ilgili birleşik kelimeler ayrı yazılır: Arnavut kaldırımı; çevre yolu, deniz yolu, hava yolu, kara yolu, keçi yolu; köprü yol.

Günün atasözü/deyimi :
katmer kaldırmak
Karışıklık çıkarmak.
Deyim

Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 14/12/2010

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
tutum isim 1. Tutulan yol, tavır: "Dil bir bakış, görmede bir tutum, belli bir algılama biçimidir."- N. Uygur. 2. Para veya herhangi bir şeyi dikkatli kullanma, idare, idareli tüketme, iktisat, tasarruf, ekonomi.

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
avans Fransızca avance "Yapılacak bir hizmet veya satın alınacak bir mal için anlaşmaya göre önceden ödenen miktar." anlamına gelen bu söz için Kurumumuzca öndelik karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, avans yerine öndelik sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
Kesme işareti satır sonuna geldiğinde yalnız kesme işareti kullanılır, ayrıca çizgi kullanılmaz.

Günün atasözü/deyimi :
babasından mal kalan, merteği içinden bitmiş sanır
Miras yoluyla mal edinen kimse, onu elde etmek için ne denli çabalar gösterilip sıkıntı çekildiğini bilemez.
Atasözü

Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 16/12/2010

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
çultutmaz sıfat (çu'ltutmaz) Giysi ve mal değeri bilmeyen, derbeder, serseri, avare (kimse).

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
paralizi Fransızca paralysie Tıp "Vücudun bir bölümünde hareketin ve hissetmenin kalkması." anlamına gelen bu söz için Kurumumuzca inme karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, paralizi yerine inme sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
Büyük harflerle yapıldığı hâlde bir kelime gibi okunan kısaltmalara getirilen eklerde kısaltmanın okunuşu esas alınır: ASELSAN'da, BOTAŞ'ın, NATO'dan, UNESCO'ya.

Günün atasözü/deyimi :
eşek (eşkin) eve gelmiş, yorga yolda kalmış
Düzenli ve sürekli çalışan güçsüz kimse, düzensiz ve süreksiz çalışan güçlü kimseden daha başarılı olur.
Atasözü

Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 18/12/2010


Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
bilinemezci sıfat, felsefe 1. Bilginin bağıntılı olduğuna inanan (kimse). 2. Tanrı'nın ve evrenin nereden türediğinin bilinmediğini ve bilinemeyeceğini ileri süren öğretiyi benimseyen (kimse), laedri, agnostik.

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
peeling İngilizce "Üst derinin özel işlemlerle soyulması." anlamına gelen bu söz için Kurumumuzca soyum karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, peeling yerine soyum sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
Tek heceli kelimelerin sonunda bulunan p, ç, t, k ünsüzleri iki ünlü arasında çoğunlukla korunur: ak / akı, at / atı, ek / eki, et / eti, göç / göçü, ip / ipi, kaç / kaçıncı, kök / kökü, ok / oku, ot / otu, saç / saçı, sap / sapı, suç / suçu, süt / sütü, bük / bükü

Günün atasözü/deyimi :
köpeksiz köy bulmuş da çomaksız (değneksiz) geziyor
Kendisine engel olacak, karşı çıkacak bir kimse olmadığı için istediği gibi davranıyor.
Atasözü