Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 08/01/2013
Sayın Çağrıbey

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
aş isim Yemek.

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
idealizm Fransızca idéalisme "Bir ülküyle belirlenmiş olan, bu ülküye çıkar gütmeden bağlı kalan yaşama biçimi ve dünya görüşü." anlamındaki bu söz için Kurumumuzca ülkücülük karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, idealizm yerine, ülkücülük sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
Renk sözü veya renklerden birinin adıyla kurulmuş isim tamlaması yapısındaki renk adları ayrı yazılır: duman rengi, saman rengi; ateş kırmızısı, çivit mavisi, safra yeşili, süt kırı.

Günün atasözü/deyimi :
protesto çekmek
Protesto yollamak.
Deyim

Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 10/01/2013
Sayın Çağrıbey

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
benek, -ği isim 1. Herhangi bir şey üzerindeki ufak leke, nokta, puan: "Burunlar koyu renkte beneklerle kaplıdır." -Salâh Birsel. 2. gök bilimi Güneş lekeleri yöresinde görülen, parlak taneciklerden ve parlak damarlardan oluşmuş bölüm, fakül.

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
periton Fransızca péritone "anatomi Karın boşluğunun içini, bu boşluğun içinde bulunan bağırsakları, öbür organları kaplayan ve tutan zar." anlamındaki bu söz için Kurumumuzca karın zarı karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, periton yerine, karın zarı sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
Tarihî olay, çağ ve dönem adları büyük harfle başlar: Kurtuluş Savaşı, Cilalı Taş Devri, İlk Çağ, Servetifünun Dönemi, Tanzimat Dönemi.

Günün atasözü/deyimi :
yatan ölmez, yeten ölür
Hasta olan eceli gelmemişse ölmez; sapasağlam biri de eceli gelmişse sağlıklıyken ölüverir.
Atasözü

Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 12/01/2013
Sayın Çağrıbey

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
deruni Farsça sıfat 1. İçle ilgili, içten: "Seven insanda fiziki güzelliklerin deruni taraflarını gören gözler olurmuş." -Sait Faik Abasıyanık. 2. felsefe Bir şeyin aslında veya gerçeğinde olan, ilinekle ilgili olmayıp özde bulunan, özünlü, zatî, dışınlı karşıtı.

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
randıman Fransızca rendement "Çalıştırılan, işletilen, bakılan bir şeyin verdiği sonuç veya bu sonucun niceliği." anlamındaki bu söz için Kurumumuzca verim karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, randıman yerine, verim sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
Romen rakamları ancak yüzyıllarda, hükümdar adlarında, tarihlerdeki ayların yazılışında, kitapların ve dergilerin cilt sayılarında, kitapların asıl bölümlerinden önceki sayfaların numaralandırılmasında, maddelerin sıralandırılmasında kullanılabilir: XX. yüzyıl, III. Selim, XIV. Louis, 1.XI.1928, I. Cilt, I)... II) ...

Günün atasözü/deyimi :
kanat çırpmak
1. Uçmak. 2. Kanatlarını hareket ettirmek. 3. mecaz Yeni bir başlangıç yapmak.
Deyim
 

Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 14/01/2013
Sayın Çağrıbey

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
kıvrak, -ğı isim 1. halk ağzında İnce tülbent veya ipekli baş örtüsü. 2. halk ağzında Yerli dokuması kara bezden yapılmış köylü kadın yeldirmesi. 3. sıfat Canlı, hareketli, atik: "Lastik ayakkabılarının üstünde kıvrak ve çevikti." -Haldun Taner. 4. sıfat Akıcı, işlek: Kıvrak bir zekâsı var. Kıvrak bir anlatım. 5. sıfat halk ağzında Aceleci. 6. sıfat halk ağzında Güzel, şık, yakışıklı.
 
Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
raket Fransızca raquette "spor Masa tenisi, tenis vb. oyunlarda topa vurmak için kullanılan, oval tahta bir kasnağa gerilmiş bir ağla veya lastikle kaplanmış saplı araç." anlamındaki bu söz için Kurumumuzca vuraç karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, raket yerine, vuraç sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
Cümlede da / de bağlacından sonra virgül konmaz: İmlamız lisanımız düzelince, lisanımız da kafamız düzelince düzelecek, çünkü o da ancak onlar kadar bozuktur, fazla değil! (Yahya Kemal Beyatlı)

Günün atasözü/deyimi :
su gibi terlemek
Çok terlemek.
Deyim
 

Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 16/01/2013
Sayın Çağrıbey

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
müşavir Arapça isim Bilgi ve düşüncesi alınmak için kendisine danışılan görevli kimse, danışman.

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
kontraksiyon Fransızca contraction "dil bilimi Birleşik kelimelerin oluşturulmasında iki ayrı hecedeki ünlünün tek hecede toplanması." anlamındaki bu söz için Kurumumuzca büzüşme karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, kontraksiyon yerine, büzüşme sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
Ayraç içinde ayraç kullanılması gereken durumlarda yay ayraçtan önce köşeli ayraç kullanılır: Halikarnas Balıkçısı [Cevat Şakir Kabaağaçlı (1886-1973)] en güzel eserlerini Bodrum'da yazmıştır.

Günün atasözü/deyimi :
zevkine bakmak
Yalnız kendi eğlencesini düşünmek.
Deyim