Türk Dil Kurumu
 SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 01/12/2012
Sayın Çağrıbey

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
punto İtalyanca isim (pu'nto) Matbaacılıkta, bilgisayarda harflerin büyüklük ve küçüklüklerine göre aldığı ad: 8 punto. 10 punto.

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
herbivor Fransızca herbivore "hayvan bilimi Otla beslenen (hayvan)." anlamındaki bu söz için Kurumumuzca otobur karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, herbivor yerine, otobur sözcüğünü kullanacağız.
 
Bir yazım kuralı :
Yazılışları bir, anlamları ve okunuşları ayrı olan kelimeleri ayırt etmek için okunuşları uzun olan ünlülerin üzerine düzeltme işareti konur: adet (sayı), âdet (gelenek, alışkanlık); aşık (eklem kemiği), âşık (vurgun, tutkun); şura (şu yer), şûra (danışma kurulu).

Günün atasözü/deyimi :
ekmek istemez, su istemez
Hiçbir masrafı yoktur.
Atasözü
 

Türk Dil Kurumu
 SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 03/12/2012
Sayın Çağrıbey

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
süzüntü isim 1. Bir sıvıyı süzerek elde edilen tortu. 2. biyoloji Vücut suyunun dışarı atılması sırasında böbrekte kıvrımlı kanalcıklara geçen ve içinde çeşitli kimyasal maddeler bulunan sıvı.

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
helmintoloji Fransızca helminthologie "Solucanların yapılarını, yaşayışlarını ve yaptıkları hastalıklarla, bu hastalıklara karşı mücadeleyi anlatan asalak bilimi dalı." anlamındaki bu söz için Kurumumuzca kurt bilimi karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, helmintoloji yerine, kurt bilimi sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
Kişi ve yer adlarında ince l ünsüzünden sonra gelen a ve u ünlüleri düzeltme işareti ile yazılır: Lâle, Nalân; Balâ, Elâzığ, İslâhiye.

Günün atasözü/deyimi :
açtı ağzını, yumdu gözünü
Öfkelenerek veya kızarak ağır sözler söyledi.
Atasözü 
 

Türk Dil Kurumu
 SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 05/12/2012
Sayın Çağrıbey

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
demlenmek (nesnesiz) 1. Demleme işi yapılmak: "Semaverde demlenmiş çayın zevki başkadır." -Refik Halit Karay. 2. Pilav piştikten sonra bir süre bekletilerek kıvama gelmek. 3. teklifsiz konuşmada İçki içmek: "Haftada bir iki gün toplu olarak gittikleri bir meyhanede demleniyordu." -Tarık Buğra.

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
hentbol İngilizce handball "spor Yedi veya on birer kişilik iki takım arasında yalnızca elle oynanan, topu karşı takımın kalesine atmaya dayanan oyun." anlamındaki bu söz için Kurumumuzca el topu karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, hentbol yerine, el topu sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
Nispet i'si alan kelimelere Türkçe ekler getirildiğinde düzeltme işareti olduğu gibi kalır: millîleştirmek, millîlik, resmîleştirmek, resmîlik.

Günün atasözü/deyimi :
acı patlıcanı kırağı çalmaz
Herhangi bir duruma alışkın olan kimseyi benzer kötü durumlar etkilemez.
Atasözü
 

Türk Dil Kurumu
 SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 07/12/2012
Sayın Çağrıbey

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
şose Fransızca chaussée isim (şo'se) Genellikle taş kırıkları üzerine kum döşenip silindir geçirilerek yapılan yol: "Şosede bir otomobil olmaktan geçtik, rayında bir tramvay gibi kendi başımıza hareket edebilsek o da yeterdi." -Arif Nihat Asya.

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
modelaj Fransızca modelage "Kil, bal mumu gibi kolayca biçimlendirilebilen maddeleri, yapılacak heykellere model hazırlamak üzere hacimli olarak biçimlendirme, taslak yapma." anlamındaki bu söz için Kurumumuzca oylumlama karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, modelaj yerine, oylumlama sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
Arapçadan dilimize girmiş olan ve sonunda ikiz ünsüz bulunan kelimeler yalın durumunda tek ünsüzle kullanılırken ünlüyle başlayan ek aldığında veya ünlüyle başlayan yardımcı fiil aldıklarında ikiz ünsüz ortaya çıkar: hak (hakkı), ret (reddi), tıp (tıbbı), zan (zannı); af (affetmek), his (hissetmek).

Günün atasözü/deyimi :
misafir on kısmetle gelir, birini yer dokuzunu bırakır
Tanrı, misafirin yediğinden kat kat fazlasını, misafir ağırlıyor diye ev sahibine verir.
Atasözü
 

Türk Dil Kurumu
 SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 09/12/2012
Sayın Çağrıbey

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
meşruta Arapça isim (meşru:ta) eskimiş Bir kimseye, mirasçılara veya bir kuruluşa satılmamak şartı ile verilmiş mülk: Cami meşrutası.
 
Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
modernizm Fransızca modernisme "Çağdaş olma durumu." anlamındaki bu söz için Kurumumuzca çağdaşlık karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, modernizm yerine, çağdaşlık sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
Rakamla başlayan cümlelerde rakamdan sonra gelen kelime özel ad olmadıktan sonra büyük harfle başlamaz: 2005 yılında Türk Dil Kurumunun 73. yılını kutladık.

Günün atasözü/deyimi :
rüzgâra (karşı) tüküren, kendi yüzüne tükürür
Bilgi, beceri, fiziki güç gibi yönlerden kendisinden üstün olanlarla mücadeleye giren bir kimse bu mücadelede yenik düşer, birtakım kayıplara uğrar.
Atasözü