Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 01/11/2012
Sayın Çağrıbey

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
disiplin kurulu isim Disiplin kurallarına aykırı davranan kimselerin suçlarını tespit ederek uygun cezaları vermekle görevli kurul. 

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
alafranga İtalyanca alla franca "Frenklerin töre, âdet ve hayatına uygun, Frenklerle ilgili." anlamındaki bu söz için Kurumumuzca Batılıca karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, alafranga yerine, Batılıca sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
İki veya daha çok kelimenin birleşmesinden oluşmuş kişi adları, soyadları ve lakaplar bitişik yazılır: Birol; Adıvar, Boynueğri Mehmet Paşa.

Günün atasözü/deyimi :
müft olsun da zift olsun
Kimileri bedava bulduklarında yenmeyecek şeyleri yerler, işe yaramayan şeyleri alırlar.
Atasözü
 

Türk Dil Kurumu
 SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 03/11/2012
Sayın Çağrıbey

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
harf, -fi Arapça isim Dildeki bir sesi gösteren ve alfabeyi oluşturan işaretlerden her biri, kod: Türk alfabesinde yirmi dokuz harf vardır.

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
alegori Fransızca allégorie "edebiyat Bir görüntü, bir yaşantı veya bir davranışın daha iyi kavranmasını sağlamak için göz önünde canlandırıp dile getirme." anlamındaki bu söz için Kurumumuzca yerine karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, alegori yerine, "yerine" sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
Sonu sert ünsüzle biten alıntı kelimeler ünlü ile başlayan bir ek aldıklarında kelime sonundaki sert ünsüzler yumuşar: bent / bendi, standart / standardı.

Günün atasözü/deyimi :
karnı tok it gölgede yatar
Akılsız kişi bugün karnını doyurunca yarını düşünmez, yan gelir yatar, keyfine bakar.
Atasözü
 

Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 05/11/2012
Sayın Çağrıbey

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
ekonomik Fransızca économique sıfat 1. Ekonomi ile ilgili olan, iktisadi: "Bugüne kadar ekonomik bakımdan ne sıkıntılar çektiğimizi bir biz biliriz." -Yakup Kadri Karaosmanoğlu. 2. Az masraflı, kazançlı, hesaplı, iktisadi. 3. mecaz Kolay kullanılabilen: "Matematik dili ayrıca en ekonomik dildir." -Haldun Taner.

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
altimetre Fransızca altimètre "Bulunulan yerin yüksekliğini gösteren aygıt." anlamındaki bu söz için Kurumumuzca yükseklikölçer karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, altimetre yerine, yükseklikölçer sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
Pekiştirmeli sıfatlar bitişik yazılır: büsbütün, güpegündüz, sırılsıklam, yemyeşil.

Günün atasözü/deyimi :
ne dilersen eşine o gelir başına
Sen başkaları için iyi şeyler dile ve yap ki başkaları da senin için iyi şeyler dilesin, yapsın.
Atasözü
 

Türk Dil Kurumu
 SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 07/11/2012
Sayın Çağrıbey

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
puding Fransızca pudding isim 1. Meyve, bisküvi vb. ile yapılan bir tür sütlü tatlı. 2. jeoloji Çakıl ve taş kırıntılarının kendi kendine çimentolaşmasından oluşmuş kütle.

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
jeomorfoloji Fransızca géomorphologie "Yeryüzü engebelerini ve aşınma ile ilgili gelişimleri inceleyen bilim." anlamındaki bu söz için Kurumumuzca yüzey bilimi karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, jeomorfoloji yerine, yüzey bilimi sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
İki noktadan sonra cümle ve özel ad niteliğinde olmayan örnekler sıralandığında bunlar büyük harfle başlamaz: Bu eskiliği siz de çok evde görmüşsünüzdür: duvarlarda çiviler, çivi yerleri, lekeler...(Memduh Şevket Esendal)

Günün atasözü/deyimi :
aç yeri başka, acı yeri başka
İnsanın yüreği acıyla dolu olsa da yemek yemeyi ister.
Atasözü 
 

Türk Dil Kurumu
 SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 09/11/2012
Sayın Çağrıbey

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
etik, -ği Fransızca éthique isim 1. Yarar, iyi, kötü vb. sorunları inceleyen, töre ile ilgili bir davranış yasası geliştirilen, neyin uğrunda savaşılmaya değer, yaşama neyin anlam kazandırdığı, hangi davranışın iyi ve hangisinin kötü olduğu gibi sorunları kendine konu edinen bilim, töre bilimi. 2. Çeşitli meslek kolları arasında tarafların uyması veya kaçınması gereken davranışlar bütünü. 3. Etik bilimi. 4. sıfat Ahlaki, ahlakla ilgili.

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
jips Fransızca gypse "mineroloji Toprak içinde katman olarak bulunan ve pişirilip toz durumuna getirilerek alçı yapmaya yarayan hidratlı kalsiyum sülfat." anlamındaki bu söz için Kurumumuzca alçı taşı karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, jips yerine, alçı taşı sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
Yabancı özel adlardan türetilmiş akım adları Türkçe söylenişlerine göre yazılır: Dekartçılık, Kalvenizm, Lütercilik.

Günün atasözü/deyimi :
iyiliğe iyilik olsaydı, koca öküze bıçak olmazdı
Nasıl ki ömrü boyunca sahibine hizmet eden bir öküz ihtiyarlayınca onun tarafından kesiliyorsa bu dünyada her zaman iyiliğe karşı iyilik görülmemesi de doğaldır.
Atasözü