Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 11/09/2010

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
kelalaka ünlem, argo (ke'lala:ka, l ince okunur) Fransızca + Arapça "İlgisi yok, ne ilgisi var" anlamlarında kullanılan bir söz.

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
abluka İtalyanca abloco "Bir ülkenin veya bir yerin dış dünya ile olan her türlü bağlantısını kuvvet kullanarak kesme." anlamındaki bu söz için Kurumumuzca kuşatma karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, abluka yerine kuşatma sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
Zaman bildiren birleşik kelimeler ayrı yazılır: bağ bozumu, gece yarısı, gün ortası, hafta başı, hafta sonu

Günün atasözü/deyimi :
et ne kadar arık olsa üstüne ekmek yaraşır
Bilgili ve görgülü kişi, zengin olmasa da bilgisiz ve görgüsüz kişilerin üstünde yer alır.
Atasözü

Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 13/09/2010

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
herzevekil sıfat, eskimiş (herze'vekil) Farsça + Arapça 1. Kendisini ilgilendirmeyen işlere karışan (kimse). 2. Saçma sapan, gereksiz konuşan (kimse).

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
gravimetre Fransızca gravimètre "Yer yer değişen yer çekiminin tam ve gerçek değerini dikey olarak belirlemeye yarayan araç." anlamındaki bu söz için Kurumumuzca çekimölçer karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, gravimetre yerine çekimölçer sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
Kurum, kuruluş, kurul, merkez, bakanlık, üniversite, fakülte, bölüm, kanun, tüzük, yönetmelik sözleri asılları kastedildiğinde büyük harfle başlar: Türkiye Büyük Millet Meclisi her yıl 1 Ekim’de toplanır. Bu yıl ise Meclis, yeni döneme erken başlayacak.

Günün atasözü/deyimi :
yol yapmak
1) Yol oluşturmak. 2) mec. Kandırmaya çalışmak, avutmak.
Deyim

Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 15/09/2010

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
mesnet, -di isim Arapça mesned 1. Dayanak. 2. eskimiş Mevki, makam: "Annem ata, arabaya, kendi tabirince mansıba, mesnede, hanımefendiliğe can atan bir kadındı."- H. E. Adıvar.

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
q-matik İngilizce "Banka, hastane vb. yerlerde müşterilere veya hastalara sıra numarası veren makine." anlamındaki bu söz için Kurumumuzca sıra makinesi karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, q-matik yerine sıra makinesi sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
Metin içinde zarf-fiil ekleriyle oluşturulmuş kelimelerden sonra virgül konulmaz: Cumaları bahçede buluştukça kıza kendisinin adi bir mektep talebesi olmadığını anlatmaya çalışıyordu. (Halide Edip Adıvar)

Günün atasözü/deyimi :
önüne düşmek
1) Birinin önünden yürümek. 2) mec. Birine kılavuzluk etmek.
Deyim

Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 17/09/2010

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
cihangir isim, eskimiş (cihangi:ri) Farsça Dünyanın büyük bir bölümünü eline geçiren kimse: "Bu yeryüzünden nice cihangirler geçip gitmiştir."- Y. K. Karaosmanoğlu.

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
reflektör Fransızca réflecteur "Işık, ses, görüntü vb.ni geri göndermek, yansımasını sağlamak amacıyla kullanılan araç." anlamındaki bu söz için Kurumumuzca yansıtıcı karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, reflektör yerine yansıtıcı sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
Cümle içinde özneleri belirtmek için virgül konur: Ahmet Kerim, o gün bu kaygı ile içini yedi durdu. (Y. K. Karaosmanoğlu)

Günün atasözü/deyimi :
külhancının beyliği hamamcılık demişler
Bayağı bir işle uğraşan kimse, yükselse bile ancak yaptığı işle anılır.
Atasözü

Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 19/09/2010

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
yüzey araştırması isim Arkeolojik yerleşimlerin bulunması, belgelenmesi ve bunların herhangi bir kazı işlemine başvurulmadan bilimsel yöntemlerle incelenmesi, toprak üstündeki kalıntılarının elde edilip yorumlanması.

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
redresör Fransızca redresseur fiz. "İki yönlü bir dalgalı akımı, bir yönlü doğru akıma çevirmeye yarayan aygıt." anlamındaki bu söz için Kurumumuzca doğrultmaç karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, redresör yerine doğrultmaç sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
Sonunda nokta bulunan kısaltmalar kesmeyle ayrılmaz. Bu tür kısaltmalarda ek, noktadan sonra ve kelimenin okunuşuna uygun olarak yazılır: Alm.dan, İng.yi, vb.nin.

Günün atasözü/deyimi :
elekten geçirmek
1) Elemek; 2) Ayıklamak; 3) mec. Araştırma sonunda doğruyu yanlışı, iyiyi kötüyü ayırmak.
Deyim