Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 11/10/2010

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
dilli düdük, –ğü isim, halk ağzında 1. Söğüt, kavak vb. ağaçların ince dallarından veya kamıştan yapılan bir düdük türü. 2. sıfat, mecaz Çok konuşan (kimse).

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
fonetik Fransızca phonétique dil bilgisi "1. Bir dilin seslerini boğumlanma noktaları, boğumlanma özellikleri vb. bakımlardan inceleyen dil bilimi kolu, 2. sıfat Sesleri bütün özellikleri ve ayrıntılarıyla gösteren." anlamlarında kullanılan bu sözün Kurumumuzca birinci anlamı için ses bilgisi; ikinci anlamı için de sesçil karşılıkları önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, fonetik yerine ses bilgisi ve/veya sesçil sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
Tırnak içinde verilen cümlenin içinde yeniden tırnağa alınması gereken bir sözü göstermek için tek tırnak kullanılır: Edebiyat öğretmeni "Şiirler içinde 'Han Duvarları' gibisi var mı?" dedi ve Faruk Nafiz'in bu güzel şiirini okumaya başladı.

Günün atasözü/deyimi :
deveye burç gerek olursa boynunu uzatır
Kişi kendisine gereken şeyi elde etmek için yorgunluğa katlanmalıdır.
Atasözü

Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 13/10/2010

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
konut dokunulmazlığı isim, hukuk Belli hukuki şartların dışında, kişilere ait konutlara girilememesi, arama yapılamaması ve eşyaya el konulamaması hakkı.

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
amnezi Fransızca amnésie tıp "1. Büyük sarsıntı, humma vb. yüzünden belleğin bozulması veya kaybolması biçiminde beliren ruh hastalığı, 2. Belleğin kısa bir süre durup işlememesi." anlamlarındaki bu söz için Kurumumuzca bellek yitimi karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, amnezi yerine bellek yitimi sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
Kitap adları ve yazı başlıkları cümle içerisinde tırnak içine alınır: Yahya Kemal'in bazı şiirleri "Kendi Gök Kubbemiz" adı altında çıktı.(Ahmet Hamdi Tanpınar)

Günün atasözü/deyimi :
yan basmak
1) Bir işte aldanmak. 2) Dürüst davranmamak, kaypaklık etmek.
Deyim

Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 15/10/2010

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
paleografi isim Fransızca paléographie Eski el yazılarını okuma bilgisi.

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
eristik Fransızca éristique felsefe "Konuşma ve tartışmayı bir araç değil bir amaç sayan felsefe yöntemi." anlamındaki bu söz için Kurumumuzca didişim karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, eristik yerine didişim sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
Yazıda satır başına alınan konuşmaları göstermek için uzun çizgi kullanılır: Frankfurt'a gelene herkesin sorduğu şunlardır:— Eski şehri gezdin mi?— Rothschild'in evine gittin mi?— Goethe'nin evini gezdin mi? (Ahmet Haşim)

Günün atasözü/deyimi :
(bir iş) uykuda olmak
Yürütülmemek, olduğu gibi durmak.
Deyim

Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 17/10/2010

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
ilga isim, eskimiş, hukuk (ilga: Arapça Bir şeyin varlığını ortadan kaldırma.

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
playback İngilizce "Önceden kaydedilmiş bir müzik parçasını o anda söylüyor gibi davranma." anlamına gelen bu söz için Kurumumuzca söylemseme karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, playback yerine söylemseme sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
Cümlede ara sözleri veya ara cümleleri ayırmak için kısa çizgi kullanılır ve bu kısa çizgi ara sözlere veya ara cümlelere bitişik yazılır: Küçük bir sürü -dört inekle birkaç koyun- köye giren geniş yolun ağzında durmuştu. (Ömer Seyfettin)

Günün atasözü/deyimi :
kurt dumanlı havayı sever
Kötü niyetli kimseler ortalıktaki karışıklıklardan yararlanırlar.
Atasözü

Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 19/10/2010

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
selam otu isim, bitki bilimi Maydanozgillerden, 1-2 metre boyunda, pis kokulu, hekimlikte kullanılan bir bitki (Levisticum).

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
lokavt İngilizce lock-out "İşverenin işçileri topluca işten uzaklaştırma veya işten çıkarma kararı" anlamındaki bu söz için Kurumumuzca iş bıraktırımı karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, lokavt yerine iş bıraktırımı sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
Eskiden dilimize yerleşmiş bazı Batı kökenli kişi ve yer adları Türkçede okunduğu gibi yazılır: Napolyon, Şarlken, Şarl (Demirbaş Şarl); Atina, Brüksel, Cenevre, Londra, Marsilya, Münih, Paris, Roma, Selânik, Venedik, Viyana, Zürih; Hollanda, Letonya, Lüksemburg.

Günün atasözü/deyimi :
(biri) fitili almak
Birdenbire telaşlanmak, kaygılanmak, öfkelenmek.
Deyim