Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 15/08/2011

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
masrafsız sıfat 1. Masraf gerektirmeyen veya az masrafı olan, ucuza mal olan. 2. zarf mecaz Külfeti az bir biçimde: "Emeksiz, masrafsız birer çocuk sahibi olduk." –Reşat Nuri Güntekin.

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
irredantist Fransızca irrédentiste "Dil, gelenek, görenek ve çeşitli kültür değerleri bakımından bir birlik gösterdiği hâlde ana yurt dışında kalmış halkın yaşadığı toprakları ana yurt sınırları içine almak isteyen." anlamındaki bu söz için Kurumumuzca kurtarımcı karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, irredantist yerine, kurtarımcı sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
Sevinç, kıvanç, acı, korku, şaşma vb.duyguları anlatan cümlelerin sonuna ünlem konur: Hava ne kadar da sıcak! Aşk olsun! Ne kadar akıllı adamlar var!

Günün atasözü/deyimi :
başından atmak
1. Yapılması güç bir işi yapmaktan kendini kurtarmak. 2. Sürdürülmesi gereksiz görülen bir bağlılığa, bir ilişkiye son vermek.
Deyim 

Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 17/08/2011

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
kuskun isim Hayvanın kuyruğu altından geçirilerek eyere bağlanan kayış: "O başta: kuskunu kopmuş eğerli düldüller / Bu başta: Paldım düşmüş semerli bülbüller" –Mehmet Akif Ersoy.

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
estamp Fransızca estampe "Çinko, bakır, tahta vb. levhalara kazıma ile yapılan resimleri kâğıda basma tekniği." anlamındaki bu söz için Kurumumuzca oyma baskı karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, estamp yerine, oyma baskı sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
Kendisinden sonra açıklama yapılan cümlenin sonuna iki nokta konur: "Bu kararın istinat ettiği en kuvvetli muhakeme ve mantık şu idi: Esas, Türk milletinin haysiyetli ve şerefli bir millet olarak yaşamasıdır." -Mustafa Kemal Atatürk.

Günün atasözü/deyimi :
izanı yok
Anlayışsız, kavrama yeteneği zayıf.
Deyim

Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 19/08/2011

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
kapalı gişe zarf sinema ve tiyatro Bütün biletleri satılmış bir biçimde.

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
partner İngilizce "1. İkişer kişilik gruplarla oynanan oyunlarda, ortak oynayan iki kişiden her birinin öbürüne göre durumu. 2. Birlikte iş yapan, ortaklaşa yararlarla birbirlerine bağlı kimselerden her biri." anlamlarındaki sözün ilk anlamı için Kurumumuzca eş; ikinci anlamı için de ortak karşılıkları önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, partner yerine, eş ve/veya ortak sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
Birden çok heceli olup a, e ünlüleri ile biten fiiller, ünlüyle başlayan bir ek aldıklarında bu fiillerdeki a, e ünlülerinde söyleyişte yaygın bir daralma (ı ve i'ye dönüşme) eğilimi görülür. Ancak bunlar yazıya geçirilmez: başlayan, atlayarak, saklayalı, atmayalım, izlemeyecek.

Günün atasözü/deyimi :
kefekiye dönmek
Delik deşik olmak.
Deyim

Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 21/08/2011

Türkçe Sözlük'ten günün sözü:
meyve Farsça isim 1. bitki bilimi Bitkilerde çiçeğin döllenmesinden sonra yumurtalığın gelişmesiyle oluşan tohumları taşıyan, genellikle yenebilen organ, yemiş. 2. mecaz Ürün, sonuç, kâr: "Mektebimizin şapirografla basılan haftalık Fidan'ında, en güzel meyve benim imzamdır." -Yusuf Ziya Ortaç.

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılıkİ:
daltonizm Fransızca daltonisme "tıp Bütün renkleri veya birkaç rengi, özellikle kırmızı ile yeşili birbirinden ayırt etmeye engel olan görme bozukluğu." anlamındaki bu söz için Kurumumuzca renk körlüğü karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, daltonizm yerine, renk körlüğü sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı:
Devlet adları büyük harfle başlar: Türkiye Cumhuriyeti, Amerika Birleşik Devletleri, Suudi Arabistan, Azerbaycan Cumhuriyeti.

Günün atasözü/deyimi:
kuş gibi
1. Çok hafif. 2. Çabuk iş gören, eline ayağına çabuk olan.
Deyim

Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 23/08/2011


Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
müştereken Arapça zarf (müştere'ken) Ortaklaşa, birlikte, el birliğiyle: "Eğer o razı olmazsa masrafı müştereken veririz." –Mahmut Şevket Esendal.

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
revalüasyon Fransızca révaluation "ekonomi Bir paranın değerini altına ve dövize göre yeniden ayarlama." anlamındaki bu söz için Kurumumuzca değer katma karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, revalüasyon yerine, değer katma sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
"Arasında, ve, ile, ila, ...-den ...-e" anlamlarını vermek için kelimeler veya sayılar arasında kısa çizgi kullanılır: Aydın-İzmir yolu, Türk-Alman ilişkileri, Ural-Altay dil grubu, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi, 09.30-10.30, Beşiktaş-Fenerbahçe karşılaşması, Manas Destanı'nda soy-dil-din üçgeni, 1914-1918 Birinci Dünya Savaşı, Türkçe-Fransızca Sözlük.

Günün atasözü/deyimi :
kedinin kanadı olsaydı serçenin adı kalmazdı
Saldırganlar istediklerini yapabilecek durumda olsalardı zayıfları kolaylıkla ortadan kaldırırlardı.
Atasözü