« önceki sonraki »
Sayfa: 1 ... 50 51 52 53 54 [55] 56 57 58 59 60 ... 124   Aşağı git

Gönderen Konu: TÜRKÇE SÖZLÜKTEN GÜNÜN SÖZÜ  (Okunma sayısı 548427 defa)

0 Üye ve 4 Ziyaretçi konuyu incelemekte.

Çevrimdışı Çağrıbey

  • [GÖKBÖRÜ ANKARA]
  • Türkçü-Turancı
  • *****
  • İleti: 2157
  • Ne mutlu Türk doğup, Türk gibi yaşayana!
Ynt: TÜRKÇE SÖZLÜKTEN GÜNÜN SÖZÜ
« Yanıtla #540 : 05 Eylül 2011 »
Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 04/09/2011

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
sıra dışı sıfat 1. Alışılmışın dışında olan, olağan dışı, gayritabii, ekstrem: "Tam üstüne bastın canım, ben sıradan değil sıra dışı biriyim." -Ayşe Kulin. 2. Beklenmedik.

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
perfeksiyonist Fransızca perfectioniste "Herhangi bir alanda mükemmel olma yolunda aşırı çaba sarf eden kimse." anlamındaki bu söz için Kurumumuzca mükemmeliyetçi karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, perfeksiyonist yerine, mükemmeliyetçi sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
Bağlaç olan da, de ayrı yazılır: Kızı da geldi gelini de.

Günün atasözü/deyimi :
depara kalkmak
Koşu veya yarış içinde hızını birdenbire artırmak.
Deyim
Kayıtlı

Çevrimdışı Çağrıbey

  • [GÖKBÖRÜ ANKARA]
  • Türkçü-Turancı
  • *****
  • İleti: 2157
  • Ne mutlu Türk doğup, Türk gibi yaşayana!
Ynt: TÜRKÇE SÖZLÜKTEN GÜNÜN SÖZÜ
« Yanıtla #541 : 05 Eylül 2011 »
Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 05/09/2011

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
ciğer isim Arapça 1. Akciğerlerle karaciğerin ortak adı. 2. Hayvanlarda akciğer, yürek ve karaciğerin oluşturduğu takım. 3. mecaz. Yürek, iç.

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
pergola İtalyanca "Kazıkların ve belli kalınlıktaki dikmelerin üzerine bindirilmiş bir tür demir veya ahşap çardak." anlamındaki bu söz için Kurumumuzca gölgelik karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, pergola yerine, gölgelik sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
demek ve yemek fiillerine ünlüyle başlayan bir ek geldiğinde fiil kökündeki e ünlüsü i'ye dönüşür: diyen, diyerek, diyecek, diyelim, diye; yiyen, yiyerek, yiyecek, yiyelim, yiye, yiyince, yiyip. Ancak deyince, deyip sözlerinde e yazılışta korunur.

Günün atasözü/deyimi :
karınca yuvası gibi
Çok kalabalık.
Deyim
Kayıtlı

Çevrimdışı Çağrıbey

  • [GÖKBÖRÜ ANKARA]
  • Türkçü-Turancı
  • *****
  • İleti: 2157
  • Ne mutlu Türk doğup, Türk gibi yaşayana!
Ynt: TÜRKÇE SÖZLÜKTEN GÜNÜN SÖZÜ
« Yanıtla #542 : 06 Eylül 2011 »
Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 06/09/2011

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
güreş isim spor Belli kurallar içinde, güç kullanarak iki kişinin türlü oyunlarla birbirinin sırtını yere getirmeye çalışması.

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
ace İngilizce "spor Teniste rakibin karşılayamadığı, doğrudan doğruya sayı getiren servis." anlamındaki bu söz için Kurumumuzca servis sayısı karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, ace yerine, servis sayısı sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
Sonunda nokta bulunan kısaltmalar kesmeyle ayrılmaz. Bu tür kısaltmalarda ek, noktadan sonra ve kelimenin okunuşuna uygun olarak yazılır: Alm.dan, İng.yi, vb.nin.

Günün atasözü/deyimi :
koydunsa bul
Arandığı hâlde bulunamayan şeyler veya bulunması gereken yerde bulunmayan kimseler için kullanılan bir söz.
Deyim
Kayıtlı

Çevrimdışı Çağrıbey

  • [GÖKBÖRÜ ANKARA]
  • Türkçü-Turancı
  • *****
  • İleti: 2157
  • Ne mutlu Türk doğup, Türk gibi yaşayana!
Ynt: TÜRKÇE SÖZLÜKTEN GÜNÜN SÖZÜ
« Yanıtla #543 : 07 Eylül 2011 »
Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 07/09/2011
 
Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
birleşik ad isim dil bilgisi Birleşik kelime biçiminde belirli kurallar içinde kalıplaşmış ad, birleşik isim: Aslanağzı, başşehir, kaptıkaçtı, gecekondu, çuha çiçeği, duvar saati, fındık faresi, yer elması gibi.

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
triportör Fransızca triporteur "Eşya taşımak için bir kasası bulunan, çoğu kez motorlu, üç tekerlekli küçük taşıt." anlamındaki bu söz için Kurumumuzca üçteker karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, triportör yerine, üçteker sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
Kelime içinde yan yana gelen üç ünsüzden ilk ikisi kendinden önceki ünlüyle, üçüncüsü ise kendinden sonraki ünlüyle hece kurar: alt-lık, Türk-çe, kork-mak.

Günün atasözü/deyimi :
istemem diyenden korkmalı
Bir şeyi istemem diyen, fırsat bulduğunda o şeyi elde etmek için aşırı hırs gösterir.
Atasözü
 
Kayıtlı

Çevrimdışı Çağrıbey

  • [GÖKBÖRÜ ANKARA]
  • Türkçü-Turancı
  • *****
  • İleti: 2157
  • Ne mutlu Türk doğup, Türk gibi yaşayana!
Ynt: TÜRKÇE SÖZLÜKTEN GÜNÜN SÖZÜ
« Yanıtla #544 : 08 Eylül 2011 »
Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 08/09/2011

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
bermutat zarf Farsça + Arapça (be'rmu:tat) eskimiş Alışılagelen biçimde, her zaman olduğu gibi: "Gece saat dokuz. Bermutat, köşk pırıl pırıl." -Nâzım Hikmet.

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
salvo İtalyanca "askerlik Genellikle topla yapılan ateş." anlamındaki bu söz için Kurumumuzca yaylım ateş karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, salvo yerine, yaylım ateş sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
Akım, çağ ve dönem adlarından sonra gelen ekler kesmeyle ayrılmaz: Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatına, Eski Çağın, Yükselme Döneminin.

Günün atasözü/deyimi :
çocuk gibi
1. Yetenekleri gelişmemiş, çocuk kalmış. 2. Kolayca kanan, kolayca inanan.
Deyim
 
Kayıtlı

Çevrimdışı Çağrıbey

  • [GÖKBÖRÜ ANKARA]
  • Türkçü-Turancı
  • *****
  • İleti: 2157
  • Ne mutlu Türk doğup, Türk gibi yaşayana!
Ynt: TÜRKÇE SÖZLÜKTEN GÜNÜN SÖZÜ
« Yanıtla #545 : 09 Eylül 2011 »
Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 09/09/2011

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
vect, -cdi isim Arapça eskimiş Sevgi veya heyecandan doğan coşkunluk, kendinden geçme, esrime: "Kolektif bir vect, birlikte söylenilen şarkı taslağı, boğazdan gelen bu çığlıklar şiirin ilk nescini teşkil etmektedir." -Asaf Hâlet Çelebi.

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
subjektivite Fransızca subjectivité "felsefe Öznel olma durumu." anlamındaki bu söz için Kurumumuzca öznellik karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, subjektivite yerine, öznellik sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
Avrupa Birliği sözüne getirilen ekler kesme işareti ile ayrılır.

Günün atasözü/deyimi :
paçası tutuşmak
Telaşlanmak.
Deyim
 
Kayıtlı

Çevrimdışı Çağrıbey

  • [GÖKBÖRÜ ANKARA]
  • Türkçü-Turancı
  • *****
  • İleti: 2157
  • Ne mutlu Türk doğup, Türk gibi yaşayana!
Ynt: TÜRKÇE SÖZLÜKTEN GÜNÜN SÖZÜ
« Yanıtla #546 : 10 Eylül 2011 »
Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 10/09/2011

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
yağ taşı isim Kesici aletlerin ağızlarını bilemede gaz yağı, mazot veya zeytinyağı sürülerek kullanılan doğal taş.

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
subasman Fransızca soubassement "mimarlık Sağlam bir taban oluşturmak için temel ile birlikte belli bir yüksekliğe ulaşmış yapının oturduğu bölüm." anlamındaki bu söz için Kurumumuzca oturmalık karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, subasman yerine, oturmalık sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
Kitap, dergi vb.nin künyelerinin sonuna nokta konur: Agâh Sırrı Levend, Türk Dilinde Gelişme ve Sadeleşme Evreleri, TDK Yayınları, Ankara, 1960.

Günün atasözü/deyimi :
dikte etmek
1. Yazdırmak için söylemek. 2. mecaz. Birine isteklerini zorla kabul ettirmek.
Deyim
Kayıtlı

Çevrimdışı Çağrıbey

  • [GÖKBÖRÜ ANKARA]
  • Türkçü-Turancı
  • *****
  • İleti: 2157
  • Ne mutlu Türk doğup, Türk gibi yaşayana!
Ynt: TÜRKÇE SÖZLÜKTEN GÜNÜN SÖZÜ
« Yanıtla #547 : 11 Eylül 2011 »
Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 11/09/2011
 
Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
mahmur sıfat Arapça 1. Sarhoşluğun sebep olduğu sersemlik içinde olan. 2. Uykudan sonra üzerinde sersemlik, ağırlık bulunan. 3. Süzgün, dalgın bakışlı (göz).

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
transfigürasyon Fransızca transfiguration "Şekil ve görünüşü değiştirme işi." anlamındaki bu söz için Kurumumuzca biçim değişimi karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, transfigürasyon yerine, biçim değişimi sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
-r / -ar / -er, -maz / -mez ve -an / -en sıfat-fiil ekleriyle kurulan sıfat tamlaması yapısındaki birleşik kelimeler ayrı yazılır: yazar kasa, güler yüz, çıkmaz sokak, tükenmez kalem, uçan daire, istenmeyen adam.

Günün atasözü/deyimi :
akıl yürütmek
1. Herhangi bir konuda fikir vermek. 2. Tahminde bulunmak.
Deyim
 
Kayıtlı

Çevrimdışı Çağrıbey

  • [GÖKBÖRÜ ANKARA]
  • Türkçü-Turancı
  • *****
  • İleti: 2157
  • Ne mutlu Türk doğup, Türk gibi yaşayana!
Ynt: TÜRKÇE SÖZLÜKTEN GÜNÜN SÖZÜ
« Yanıtla #548 : 12 Eylül 2011 »
Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 12/09/2011

Türkçe Sözlük'ten günün sözü:
tedavi isim Arapça (teda:vi:) 1. İlaç vb. ile hastalığı iyi etme, iyileştirme, sağaltım, sağaltma, terapi: "Doktorlar hastaları tedavi için perhiz verir, bıçak, ilaç kullanırlar." -Mehmet Kaplan. 2. mecaz. Aksayan bir şeyi düzeltme, iyileştirme.

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık:
transformizm Fransızca transformisme "felsefe Yaşayan türlerin yalın biçimlerden karmaşık biçimlere doğru evrimle gelişerek ortaya çıktığını öne süren öğreti." anlamındaki bu söz için Kurumumuzca dönüşümcülük karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, transformizm yerine, dönüşümcülük sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı:
Kurum, kuruluş ve kurul adlarının her kelimesi büyük harfle başlar: Türkiye Büyük Millet Meclisi, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi, Devlet Malzeme Ofisi, Millî Kütüphane, Atatürk Orman Çiftliği, Çankaya Lisesi; Anadolu Kulübü, Mavi Köşe Bakkaliyesi; Yeşilay Derneği, Muharip Gaziler Derneği, Emek İnşaat; Bakanlar Kurulu, Danışma Kurulu, Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı; Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü.

Günün atasözü/deyimi:
(birinin) açığı çıkmak
Saklamakla görevli olduğu paranın veya malın eksik olduğu anlaşılmak.
Deyim
Kayıtlı

Çevrimdışı Çağrıbey

  • [GÖKBÖRÜ ANKARA]
  • Türkçü-Turancı
  • *****
  • İleti: 2157
  • Ne mutlu Türk doğup, Türk gibi yaşayana!
Ynt: TÜRKÇE SÖZLÜKTEN GÜNÜN SÖZÜ
« Yanıtla #549 : 13 Eylül 2011 »
Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 13/09/2011

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
balıkgözü isim (balı'kgözü) Ayakkabıların bağ geçirilen deliklerine ve kemer deliklerine takılan maden, kemik vb.nden yapılmış halka.

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
epope Fransızca épopée "edebiyat Tarih öncesi Tanrı, Tanrıça, yarı Tanrı ve kahramanlarla ilgili olağanüstü olayları konu alan şiir." anlamındaki bu söz için Kurumumuzca destan karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, epope yerine, destan sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
Kitap, dergi vb.nde bulunan resim, çizelge, tablo vb.nin altında yer alan açıklayıcı yazılar büyük harfle başlar.

Günün atasözü/deyimi :
yara bere içinde olmak
Vücudunda çokça yara, ezik, sıyrık, çürük bulunmak.
Deyim
 
Kayıtlı
Sayfa: 1 ... 50 51 52 53 54 [55] 56 57 58 59 60 ... 124   Yukarı git
« önceki sonraki »