Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 24/10/2011

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
yapışık sfat 1. Bir yere yapışmış olan: Zarfa yapışık pullar. 2. Fizyolojik yönden birbirlerine bağlı olarak doğan. 3. mecaz Sürekli bir arada bulunan: "Yapışık hemşireler gibi dünyaya beraber gelmişlerdi." -Hüseyin Cahit Yalçın. 4. Dokunan, değen: "Lavabonun duvara yapışık kıyısının üstüne konmuş bir diş fırçası gösteriyordu." -Çetin Altan.

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
aglütinasyon Fransızca agglutination "biyoloji Bir hastalığa karşı aşılanmış olan veya hastalık geçirmiş bir canlının kanında bulunan maddenin, hastalığın mikroplarını küme durumuna getirme olayı." anlamındaki bu söz için Kurumumuzca kümeleşim karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, aglütinasyon yerine, kümeleşim sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
Kişi adlarından sonra gelen saygı sözlerine getirilen ekleri ayırmak için kesme işareti kullanılır: Nihat Bey'e, Ayşe Hanım'dan, Mahmut Efendi'ye, Enver Paşa'ya vb.

Günün atasözü/deyimi :
kapıda kalmak
İçeri girememek.
Deyim 

Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 26/10/2011

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
zinhar Farsça zarf (zi'nhar) eskimiş Asla: "Fakat adını zinhar benden öğrenemeyeceksin." -Reşat Nuri Güntekin.

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
projektör Fransızca projecteur "1. Karanlıkta bir hedefi aydınlatmak için kullanılan dar, uzun bir ışın demeti çıkaran ışık kaynağı. 2. Bir film veya belgenin ışık kaynağından çıkan ışınlarla ekran veya perde üzerinde görüntüsünü oluşturulan alet." anlamlarındaki sözün ilk anlamı için Kurumumuzca ışıldak; ikinci anlamı için de yansıtım aygıtı karşılıkları önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, projektör yerine, ışıldak ve/veya yansıtım aygıtı sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
Kanun, tüzük, yönetmelik, yönerge ve genelge adlarına gelen ekler kesme işaretiyle ayrılır: Millî Eğitim Temel Kanunu'na, Medeni Kanun'un, Atatürk Uluslararası Barış Ödülü Tüzüğü'nde, Telif Hakkı Yayın ve Satış Yönetmeliği'nin.

Günün atasözü/deyimi :
zahmetsiz rahmet olmaz
Sıkıntı, güçlük çekmeden iyi ve güzel işler başarılamaz.
Atasözü 

Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 28/10/2011

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
yüzgeç, -ci isim 1. Balıklarda ve yüzen memelilerde karın ve göğüste çift, sırt, kuyruk ve anüste tek olarak bulunan, hareketi ve dengeyi sağlayan organ. 2. sıfat hlk. Suda iyi yüzen (kimse veya hayvan). 

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
prospektüs Fransızca prospectus "İlaçların bileşimi, yan etkileri vb. ile nasıl kullanılacağını anlatan bilgileri içeren tanıtma yazısı." anlamındaki bu söz için Kurumumuzca tanıtmalık karşılığı önerilmiştir. 

Bundan sonra demek ki, prospektüs yerine, tanıtmalık sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
Yer adlarında ilk isimden sonra gelen deniz, nehir, göl, dağ, boğaz vb. tür bildiren ikinci isimler büyük harfle başlar: Ağrı Dağı, Çanakkale Boğazı, Dicle Irmağı, Van Gölü..

Günün atasözü/deyimi :
gözden uzaklaşmak
Ayrılıp başka yere gitmek, görünmez olmak.
Deyim

Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 30/10/2011

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
tehlike Arapça tehluke isim 1. Büyük zarar veya yok olmaya yol açabilecek durum, muhatara: "Görülüyor ki atom harbi tehlikesi şimdiden tesirini göstermeye başlamıştır."
2. Gerçekleşme ihtimali bulunan fakat istenmeyen sakıncalı durum: "Ketumdur, katlandığı acıları, atlattığı tehlikeleri sergilemeyi hiç sevmez." -Attila İlhan. 

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
sibernetik Fransızca cybernétique "Canlılarda ve makinelerde kontrol, iletişim ve işleyişi inceleyen bilim." anlamındaki bu söz için Kurumumuzca güdüm bilimi karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, sibernetik yerine, güdüm bilimi sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
İki noktadan sonra gelen cümleler büyük harfle başlar: Menfaat sandalyeye benzer: Başında taşırsan seni küçültür, ayağının altına alırsan yükseltir. (Cenap Şahabettin)

Günün atasözü/deyimi :
ufkunu genişletmek
Görüş alanını genişletmek, daha geniş, daha fazla bilgi ve görüş edinmek.
Deyim 
 

Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 01/11/2011
 
Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
âdet Arapça isim (a:det) 1. toplum bilimi. Görenek: "Bayram tebriği bir güzel âdettir." -Burhan Felek. 2. Topluluk içinde eskiden beri uyulan kural, töre. 3. Aybaşı.

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
aforoz Rumca "1. Hristiyanlıkta kilise tarafından verilen cemaatten kovma cezası. 2. Darılıp biriyle konuşmama, ilgiyi kesip kendinden uzaklaştırma." anlamlarındaki bu söz için Kurumumuzca toplum dışılama karşılığı önerilmiştir. 

Bundan sonra demek ki, aforoz yerine, toplum dışılama sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
İki veya daha çok kelimenin birleşmesinden oluşmuş kişi adları, soyadları ve lakaplar bitişik yazılır: Birol; Adıvar, Boynueğri Mehmet Paşa.

Günün atasözü/deyimi :
beynine girmek
Herhangi bir konuda birisini yönlendirmek, ikna etmek.
Deyim