Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 23/11/2011

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
döviz kuru isim ekonomi Yabancı paranın millî paraya karşı değeri.

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
koledok Fransızca cholédoque "anatomi Karaciğer ve öd kesesi kanallarının birleşmesinden oluşan, safrayı bağırsağa veren kanal." anlamındaki bu söz için Kurumumuzca öd kanalı karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, koledok yerine, öd kanalı sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
Yüzde ve binde işaretleri yazılırken sayılarla işaret arasında boşluk bırakılmaz: %25, ‰50.

Günün atasözü/deyimi :
günlük güneşlik görünmek
Sıkıntısız, sorunsuz, huzur ortamında bulunmak.
Deyim
 

Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 25/11/2011

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
düşük, -ğü isim 1. Yaşayabilecek duruma gelmeden doğan yavru, ceninisakıt, sakıt. 2. sıfat Aşağı doğru düşmüş, aşağı sarkmış: Düşük mide. Düşük omuz. 3. sıfat Az: Düşük faiz. Düşük fiyat. 4. sıfat İktidardan düşmüş veya düşürülmüş. 5. sıfat Dil bilgisi kurallarına uymayan: Düşük cümle. 6. sıfat mecaz Eski değer ve onurunu yitirmiş olan: "Dolmuşa bindiğine göre orta hâlli belki de daha düşük olacak." -Refik Halit Karay Karay. 

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
kolonyalist Fransızca colonialiste "Sömürgesi olan, sömürge elde etmek amacında olan kimse veya ülke." anlamındaki bu söz için Kurumumuzca sömürgeci karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, kolonyalist yerine, sömürgeci sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
Etmek, edilmek, eylemek, olmak, olunmak yardımcı fiilleriyle birleşirken ses düşmesine, ses değişmesine veya ses türemesine uğrayan birleşik kelimeler bitişik yazılır: emretmek, darbetmek, dercetmek, reddetmek.

Günün atasözü/deyimi :
rızkını çıkarmak
Günlük yiyecek parasını çıkarmak.
Deyim
 

Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 27/11/2011

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
elektronik imza isim Sadece imza sahibinin tasarrufunda bulunan, özel bir araçla oluşturulan, nitelikli elektronik sertifikaya dayanarak imza sahibinin kimliğinin tespitini ve imzalanmış elektronik veride sonradan herhangi bir değişiklik yapılıp yapılmadığının tespitini sağlayan imza.

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
oftalmolog Fransızca ophtalmologue "Göz bilimiyle uğraşan kimse." anlamındaki bu söz için Kurumumuzca göz bilimci karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, oftalmolog yerine, göz bilimci sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
İsim durum ekleri ve iyelik ekiyle yapılan ikilemeler ayrı yazılır: omuz omuza, yan yana; günden güne, içten içe; göze göz, teke tek; boşu boşuna, peşi peşine.

Günün atasözü/deyimi :
temasa geçmek
Arada bir bağlantı kurmak, görüşme yapmak.
Deyim
 

Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 29/11/2011

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
farfara Arapça sıfat 1. Çok konuşan: "Dalmış gülüp konuşmaya yüzlerce farfara / Yorgun kulaklarımda sürerken bu yaygara" -Yahya Kemal Beyatlı. 2. Ağzı kalabalık. 3. Yüksek sesle konuşan. 4. Çok övünen.

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
oportünizm Fransızca opportunisme "Güç durumlarda, davranışlarını ahlak kuralları veya düzenli bir düşünceden çok, çıkarlarına uyacak biçimde ayarlamayı amaçlayan tutum." anlamındaki bu söz için Kurumumuzca fırsatçılık karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, oportünizm yerine, fırsatçılık sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
Birden fazla heceli kelimelerin sonunda bulunan p, ç, t, k ünsüzleri ünlüyle başlayan bir ek aldığında yumuşayarak b, c, d, ğ'ye dönüşür: kelep / kelebi, kazanç / kazancı, geçit / geçidi, başak / başağı.

Günün atasözü/deyimi :
arslanın adı çıkmış, çakallar baş keser
Haksızlık veya kötülük yapacağı düşünülen kişi yerine bu konuda adı ön plana çıkan kişiler asıl haksızlığı ve kötülüğü yaparlar.
Atasözü

Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 01/12/2011

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
fırtına kuşu isim hayvan bilimi. Perde ayaklılardan, kıvrık gagalı, açık denizlerde yaşayan bir kuş, deniz ördeği (Thalassidroma pelagica).

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
aforizm Fransızca aphorisme "Bir düşünceyi, bir duyguyu, bir ilkeyi kısa ve kesin bir biçimde anlatan, genellikle kim tarafından söylendiği bilinen özlü söz." anlamındaki bu söz için Kurumumuzca özdeyiş karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, aforizm yerine, özdeyiş sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
Yazılışları bir, anlamları ve okunuşları ayrı olan kelimeleri ayırt etmek için okunuşları uzun olan ünlülerin üzerine düzeltme işareti konur: adet (sayı), âdet (gelenek, alışkanlık); aşık (eklem kemiği), âşık (vurgun, tutkun); şura (şu yer), şûra (danışma kurulu).

Günün atasözü/deyimi :
bir felaket bin nasihatten yeğdir
Yaşanan olaylar, öğütlerden çok daha etkilidir.
Atasözü