Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 03/09/2012

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
kasıntı isim 1. Giyeceği daraltmak veya kısaltmak için yapılan eğreti dikiş: Bu kolun kasıntısını sökmeli. 2. mecaz Büyüklenme, kurum, gurur. 3. sıfat mecaz Büyüklenen, gururlanan ve bunu davranışlarıyla belli eden (kimse).

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
difraksiyon Fransızca diffraction "fizik Işık, ses ve radyoelektrik dalgalarının karşılaştığı bazı engelleri dolanarak geçmesi olayı." anlamındaki bu söz için Kurumumuzca kırınım karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, difraksiyon yerine, kırınım sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
Yer bildiren özel isimlerde kısaltmalı söyleyiş söz konusu olduğunda ekten önce kesme işareti kullanılır: Hisar'dan, Boğaz'dan.

Günün atasözü/deyimi :
rolüne çıkmak
Oyunda belli bir kişiliği sahnede oynamak.
Deyim

Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 05/09/2012

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
ayaküstü zarf (aya'küstü) 1. Oturmadan, ayakta durarak: "Makasçı, ayaküstü bana gayet basit kelimelerle bir dram anlattı." -Reşat Nuri Güntekin. 2. Kısa sürede, acele olarak, ayaküzeri: "Nihayet idare, ayaküstü çıkarılan emirlerle mahpusun yaşayışına bir düzen verilemeyeceğini anladı." -Kerim Korcan.

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
limit Fransızca limite "Bir şeyin nicelik bakımından inebileceği veya çıkabileceği en alt ve en üst sınır." anlamındaki bu söz için Kurumumuzca sınır karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, limit yerine, sınır sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
demek ve yemek fiillerine ünlüyle başlayan bir ek geldiğinde fiil kökündeki e ünlüsü i'ye dönüşür: diyen, diyerek, diyecek, diyelim, diye; yiyen, yiyerek, yiyecek, yiyelim, yiye, yiyince, yiyip. Ancak deyince, deyip sözlerinde e yazılışta korunur.

Günün atasözü/deyimi :
et bağlamak
1. Şişmanlamak. 2. Yara kapanmak.
Deyim

Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 07/09/2012

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
eman Fransızca éman isim Radyoaktif cisimlerde ölçü birimi.

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
limnoloji Fransızca limnologie "Göllerde araştırma yapan bilim dalı." anlamındaki bu söz için Kurumumuzca göl bilimi karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, limnoloji yerine, göl bilimi sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
Kelime içinde yan yana gelen üç ünsüzden ilk ikisi kendinden önceki ünlüyle, üçüncüsü ise kendinden sonraki ünlüyle hece kurar: alt-lık, Türk-çe, kork-mak.

Günün atasözü/deyimi :
meydan bulamamak
Elverişli, uygun zaman bulamamak.
Deyim

Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 09/09/2012
 
Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
dünya malı isim 1. Varlık, servet. 2. mecaz İnsanın hoşuna gidecek, huzur verecek durum ve şartların bütünü.

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
pastoral Fransızca "edebiyat Kır yaşantısını ve özellikle çobanların aşk ve yaşayışlarını anlatan edebiyat türü." anlamındaki bu söz için Kurumumuzca çobanlama karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, pastoral yerine, çobanlama sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
Avrupa Birliği sözüne getirilen ekler kesme işareti ile ayrılır.

Günün atasözü/deyimi :
kertesine getirmek
Tam sırasını, en uygun zamanını seçmek.
Deyim

Türk Dil Kurumu
SÖZBUL Sözcük-Bulmaca Bilgilendirme Uygulaması
Tarih: 11/09/2012

Türkçe Sözlük'ten günün sözü :
yüklük, -ğü isim Evlerde yatak, yorgan gibi şeyleri koymaya yarayan yer veya büyük dolap, yük, yük odası: "Öbür yana dönüyor, kocaman bir yüklüğün kapısını açıyordum." -Yakup Kadri Karaosmanoğlu.

Yabancı sözlere TDK'nin önerdiği Türkçe karşılık :
patent Fransızca patente "Bir buluşun veya o buluşun kullanma hakkının bir kimseye ait olduğunu gösteren belge." anlamındaki bu söz için Kurumumuzca buluş belgesi karşılığı önerilmiştir.

Bundan sonra demek ki, patent yerine, buluş belgesi sözcüğünü kullanacağız.

Bir yazım kuralı :
-r / -ar / -er, -maz / -mez ve -an / -en sıfat-fiil ekleriyle kurulan sıfat tamlaması yapısındaki birleşik kelimeler ayrı yazılır: yazar kasa, güler yüz, çıkmaz sokak, tükenmez kalem, uçan daire, istenmeyen adam.

Günün atasözü/deyimi :
verem olmak
1. Verem hastalığına yakalanmak. 2. mecaz Sabırsızca davranmak.
Deyim